ATIKSU ARITMA TESİSLERİNDE
ÇALIŞAN
TEKNİK PERSONELE İLİŞKİN
TEBLİĞ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve
Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1
– (1) Bu Tebliğin amacı, atıksu arıtma tesislerinin etkin, verimli
ve mevzuata uygun şekilde işletilmesinin sağlanması amacıyla istihdam
edilecek teknik personelin nitelikleri, belgelendirilmeleri ile görev,
yetki ve sorumluluklarına dair usul ve esasları düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2
– (1) Bu Tebliğ, 10/7/2018 tarihli ve 30747 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı
Kararnamesinin 103 üncü maddesi, 11/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre
Kanununun 9 uncu maddesi, 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği ve 8/1/2006 tarihli
ve 26047 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kentsel Atıksu Arıtımı
Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3
– (1) Bu Tebliğin uygulanmasında;
a) A sınıfı
tesis: Kentsel atıksular için tasarım nüfusu 10.000 kişiden büyük ileri
arıtma tesisleri ile tasarım nüfusu 100.000 kişiden büyük ikincil arıtma
tesislerini; atıksu kapasitesi 50 m3/gün’ün üzerinde olan organize sanayi
bölgesi ve serbest bölge yönetimleri tarafından işletilen atıksu arıtma
tesisleri ile kapasitesi 1000 m3/gün’ün üzerinde olan ve prosesin herhangi
bir aşamasında biyolojik ve/veya ileri arıtma yapan münferit sanayi atıksu
arıtma tesislerini,
b) Atıksu arıtma
tesisi yeterlilik eğitimi: Atıksu arıtma tesisinde çalışacak tesis
sorumlusuna atıksu arıtma tesisinin işletilmesi için gereken yeterliliğin
kazandırılması amacıyla her sınıf için ayrı müfredat dâhilinde Bakanlıkça
düzenlenen eğitimi,
c) B sınıfı tesis:
Kentsel atıksular için tasarım nüfusu 2.000 ile 10.000 kişi arasında olan
ileri arıtma tesisleri ile 10.000 ile 100.000 kişi arasında olan ikincil
arıtma tesislerini ve tasarım nüfusu 100.000 kişiden büyük birincil arıtma
tesislerini; sanayiler için atıksu kapasitesi 50 m3/gün’ün altında olan
organize sanayi bölgesi ve serbest bölge gibi merkezi atıksu arıtma
tesisleri ile debisi 50 ile 1000 m3/gün arasında olan prosesin herhangi bir
aşamasında biyolojik ve/veya ileri arıtma yapan sanayi tesislerini ve
kapasitesi 1000 m3/gün’ün üstünde olan kimyasal arıtma yapan münferit
sanayi atıksu arıtma tesisleri ile sadece fiziksel arıtma yapan enerji
üretim tesislerini,
ç) Bakanlık:
Çevre ve Şehircilik Bakanlığını,
d) Birincil
arıtma: Arıtma tesisine giren atıksuyun BOİ5’inin en az %20 ve
askıda katı maddelerin en az %50 oranında gideriminin sağlandığı
fiziksel/mekanik ve/veya kimyasal işlem/işlemler ya da diğer işlemlerle
arıtılmasını,
e) C sınıfı
tesis: Kentsel atıksular için tasarım nüfusu 2.000 ile 10.000 kişi
arasındaki birincil ve ikincil arıtma tesisleri ile nüfusu 10.000 ile
100.000 kişi arasındaki birincil arıtma tesislerini; münferit
sanayi tesisleri için atıksu kapasitesi 50 m3/gün’ün altında olan prosesin
herhangi bir aşamasında biyolojik ve/veya ileri arıtma yapan atıksu arıtma
tesisleri ile kapasitesi 1000 m3/gün’ün altında olan kimyasal arıtma yapan
münferit atıksu arıtma tesislerini,
f) D sınıfı
tesis: Kentsel atıksular için doğal arıtma sistemlerini ve tasarım nüfusu
2000 kişinin altında olan atıksu arıtma tesislerini, münferit sanayi
tesisleri için sadece fiziksel arıtma yapan atıksu arıtma tesislerini,
g) Doğal arıtma:
Doğal lagünler, havalandırmalı lagünler ile yüzeysel veya yüzeyaltı akışlı
yapay sulak alan sistemlerini,
ğ) İkincil
arıtma: Atıksuların alıcı ortama deşarj standartlarına uygun olacak şekilde
biyolojik arıtma veya diğer proseslerle arıtılmasını,
h) İleri arıtma:
İkincil arıtma ile istenilen düzeyde giderilemeyen kirleticilerin fiziksel,
kimyasal ve biyolojik olarak giderildiği atıksu arıtma sistemlerini,
ı) İşletme takip
çizelgesi: Atıksu arıtma tesisinde günlük yapılan analiz sonuçlarının,
çekilen çamur miktarının, çamur kuruluk oranının ve tesisin verimli
işletilmesi ile ilgili diğer bilgilerin yer aldığı ve tesis sorumlusu
tarafından günlük, haftalık ve aylık olarak hazırlanan çizelgeyi,
i) Kentsel atıksu
arıtma tesisi (KAAT): Evsel atıksu ya da evsel atıksuyun endüstriyel atıksu
ve/veya yağmur suyu ile karıştıktan sonra bertaraf edildiği arıtma
tesislerini,
j) Teknik
sorumlu: Üniversitelerin mühendislik ile kimya ve biyoloji bölümlerinden
mezun olan kişiyi,
k) Tesis
sorumlusu: Sorumlu olduğu atıksu arıtma tesisi/tesislerinin etkin, verimli
ve mevzuata uygun şekilde işletilmesinin sağlanması için atıksu ve arıtma
çamuru yönetimi konusunda yeterli bilgi ve beceri sahibi olan ve bu
Tebliğde yer alan asgari nitelikleri taşıyan kişiyi,
l) Tesis
sorumlusu belgesi: Bir örneği Ek-1’de yer alan atıksu arıtma tesislerinde
tesis sorumlusu olarak çalışacak kişilerin alması gereken, bu Tebliğde yer
alan gereklilikleri yerine getirerek verilen eğitimleri başarıyla
tamamlayan kişilere verilen ve beş yıl süre ile geçerli olan belgeyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Genel ilkeler
MADDE 4
– (1) Atıksu arıtma tesislerinin işletilmesinden Su Kirliliği
Kontrolü Yönetmeliğinde tanımlanan atıksu altyapı tesisleri yönetimleri
sorumludur.
(2) Münferit
sanayi tesislerinden kaynaklanan atıksuların mevzuata uygun biçimde
arıtılarak bertaraf edildiği atıksu arıtma tesislerinin işletilmesinden
ilgili sanayi tesisi tüzel kişiliği sorumludur.
(3) Hizmet
alımı yolu ile işletilen atıksu arıtma tesisinde; tesisin işletilmesinden,
atıksu altyapı yönetimi tesisi işleten ile müteselsilen sorumludur.
(4) Atıksu
arıtma tesisinin hizmet alımı yolu ile işletilmesi durumunda atıksu arıtma
tesisinde, 5 inci maddede ve Ek-1’de yer alan Tablo 3’te belirtilen teknik
personele ek olarak ilgili altyapı yönetiminin görevlendirdiği ve tesiste
tam zamanlı olarak çalışacak bir teknik sorumlunun bulunması zorunludur.
(5) Kentsel ve
sanayi atıksu arıtma tesislerinde görev yapacak tesis sorumlularının atıksu
arıtma tesisi yeterlilik eğitimi almaları zorunludur.
(6) A
ve B sınıfı atıksu arıtma tesisi tesis sorumlusunun, sorumlu olduğu atıksu
arıtma tesisinde tam zamanlı olarak çalışması zorunludur.
(7) C
sınıfı atıksu arıtma tesisi tesis sorumlusu, bu sınıfa ait en fazla 5
atıksu arıtma tesisinde çalışabilir.
(8) D
sınıfı atıksu arıtma tesisi tesis sorumlusu, aynı il sınırları içerisinde
olmak kaydı ile en fazla 30 atıksu arıtma tesisinde çalışabilir.
(9) D
sınıfı kentsel atıksu arıtma tesislerinde; büyükşehir belediyesi olan
illerde atıksu altyapı yönetimi bünyesinde, büyükşehir belediyesi olmayan
illerde, mücavir alan sınırları içerisinde atıksu altyapı yönetimi
bünyesinde, köylerde ise il özel idaresi bünyesinde bir tesis sorumlusunun
istihdam edilmesi zorunludur.
Asgari teknik
personel
MADDE 5
– (1) A sınıfı atıksu arıtma tesislerinde asgari bir (1) tesis
sorumlusu, bir (1) teknik sorumlu, iki (2) elektrik teknikeri/teknisyeni,
iki (2) makine teknikeri/teknisyeni ve bir (1) çevre teknikeri/teknisyeni
çalıştırılması zorunludur.
(2) B sınıfı
atıksu arıtma tesislerinde asgari bir (1) tesis sorumlusu, bir (1) teknik
sorumlu, bir (1) elektrik teknikeri/teknisyeni, bir (1) makine
teknikeri/teknisyeni çalıştırılması zorunludur.
(3) C sınıfı
atıksu arıtma tesislerinde asgari bir (1) tesis sorumlusu, bir (1) elektrik
teknikeri/teknisyeni ve bir (1) makine teknikeri/teknisyeninin
çalıştırılması zorunludur. İhtiyaca göre bu sınıfa dâhil tesislerde teknik
sorumlu da çalıştırılabilir.
(4) D sınıfı
atıksu arıtma tesislerinde asgari bir (1) tesis sorumlusu çalıştırılması
zorunludur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Tesis Sorumlusunun
Nitelikleri ve Belgelendirilmesi
Tesis
sorumlularının asgari nitelikleri
MADDE 6
– (1) Ek-1’in Tablo 1 ve Tablo 2’sinde yer alan sınıflandırmaya
göre atıksu arıtma tesislerinde tesis sorumlusu olarak çalıştırılacak
personel, aşağıda belirtilen asgari özellikleri sağlar:
a) A sınıfı tesis
sorumlusunun asgari özellikleri:
1)
Üniversitelerin Çevre Mühendisliği bölümlerinden mezun olmak.
2) İkincil
ve/veya ileri arıtma yapan kentsel ve/veya endüstriyel atıksu arıtma
tesislerinde toplamda en az beş (5) yıl çalışmış olmak.
3) Atıksu arıtma
tesisi yeterlilik eğitimini tamamlayıp eğitim sonunda yapılacak sınavı
başarı ile tamamlamış olmak.
b) B sınıfı tesis
sorumlusunun asgari özellikleri:
1)
Üniversitelerin Çevre Mühendisliği bölümlerinden mezun olmak.
2) İkincil
ve/veya ileri arıtma yapan kentsel ve/veya endüstriyel atıksu arıtma
tesislerinde toplamda en az üç (3) yıl çalışmış olmak.
3) Atıksu arıtma
tesisi yeterlilik eğitimini tamamlayıp eğitim sonunda yapılacak sınavı
başarı ile tamamlamış olmak.
c) C sınıfı tesis
sorumlusunun asgari özellikleri:
1)
Üniversitelerin Çevre Mühendisliği bölümlerinden mezun olmak.
2) İkincil
ve/veya ileri arıtma yapan kentsel ve/veya endüstriyel atıksu arıtma
tesislerinde toplamda bir (1) yıl çalışmış olmak.
3) Atıksu arıtma
tesisi yeterlilik eğitimini tamamlayıp eğitim sonunda yapılacak sınavı
başarı ile tamamlamış olmak.
ç) D sınıfı tesis
sorumlusunun asgari özellikleri:
1)
Üniversitelerin Çevre Mühendisliği bölümlerinden mezun olmak.
2) Atıksu arıtma
tesisi yeterlilik eğitimini tamamlayıp eğitim sonunda yapılacak sınavı
başarı ile tamamlamış olmak.
Tesis
sorumlusu belgesi
MADDE 7
– (1) Tesis sorumlusu belgesi almak üzere atıksu arıtma tesisi
yeterlilik eğitimi almak için başvurular Bakanlığa yapılır.
(2) Atıksu
arıtma tesisi yeterlilik eğitimi almak üzere yapılan başvurularda istenilen
bilgi ve belgeler şunlardır:
a) İletişim
bilgileri (adres, telefon, faks, elektronik posta adresi).
b) Eğitim
durumunu gösteren diploma veya mezuniyet belgesinin örneği.
c) İki (2) adet
vesikalık fotoğraf.
ç) 6 ncı maddede
öngörülen atıksu arıtma tesisinde/tesislerinde çalışma deneyimini gösteren
resmi belge.
d) Eğitim başvuru
ücretinin yatırıldığına ilişkin banka dekontu.
Atıksu arıtma
tesisi yeterlilik eğitimi
MADDE 8
– (1) Atıksu arıtma tesisi yeterlilik eğitimi Bakanlıkça yılda en
az bir kez düzenlenir.
Belgenin
yenilenmesi
MADDE 9
– (1) Atıksu arıtma tesisi yeterlilik eğitimi sonunda yapılan
sınavda başarılı olanlara 28/12/2011 tarihli ve 28156 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi
Yönetmeliği kapsamında Bakanlıkça belirlenen ücret karşılığında tesis
sorumlusu belgesi verilir.
(2) Tesis
sorumlusu belgesi beş (5) yıl süre ile geçerlidir.
(3) Tesis
sorumlusu belgesinin geçerlilik süresi dolan kişilerin, belgelerini
yenilemek için son geçerlilik tarihinden en az bir ay önce Bakanlığa
başvuru yapmaları zorunludur.
(4) Tesis
sorumlusu belgesi alıp belgenin geçerlilik süresi boyunca kendi sınıfına
ait bir atıksu arıtma tesisinde tesis sorumlusu olarak çalışmayan kişilerin
belge yenileme başvurusu yapabilmeleri için atıksu arıtma tesisi yeterlilik
eğitimini tekrar almaları gerekir.
(5) Tesis
sorumlusu sahip olduğu tesis sorumlusu belgesi ile kendi sınıfı ve alt
sınıflardaki atıksu arıtma tesisinde çalışabilir.
(6) Tesis
sorumlusu belgesi ile bir atıksu arıtma tesisinde hâlihazırda çalışmakta
olan ve bir üst sınıfa ait tesis sorumlusu belgesi almak için başvuru yapan
tesis sorumlularının ilgili sınıf için 6 ncı maddede belirtilen asgari
özellikleri sağlamaları halinde tesis sorumlusu belgesi Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi Yönetmeliği kapsamında Bakanlıkça
belirlenen ücret karşılığında yenilenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Tesis Sorumlusunun Görev
ve Sorumlulukları
Tesis
sorumlusunun görevleri
MADDE 10 – (1)
Tesis sorumlusunun görevleri şunlardır:
a) Atıksu arıtma
tesisinin etkin, verimli ve çevre mevzuatına uygun bir şekilde
işletilmesini sağlamak.
b) Atıksu arıtma
tesisi ile ilgili; arıza, çalıştığı halde standartları sağlayamama,
kapasite artırımına gidilmesi, faaliyetin geçici veya süreli olarak
durdurulması gibi aksaklıkları münferit sanayiler için sanayi tesisi tüzel
kişiliğine, organize sanayi bölgesi atıksu arıtma
tesisleri, kentsel atıksu arıtma tesisleri ve mevcut yerleşim
alanlarından kopuk olarak münferit yapılmış tatil köyü, tatil sitesi,
turizm tesisi atıksu arıtma tesisleri için ise ilgili atıksu altyapı
yönetimine derhal bildirmek.
c) Atıksu arıtma
tesisinin işletilmesi ile ilgili yürütülen çalışmalara ilişkin belgeleri
beş (5) yıl süre ile muhafaza etmek.
ç) 25/12/2013
tarihli ve 28862 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çevre Ölçüm ve Analiz
Laboratuvarları Yeterlik Yönetmeliği kapsamındaki yükümlülüklerin yerine
getirildiğini kontrol etmek.
d) Atıksu arıtma
tesisi ile ilgili resmi kurumlarca yapılacak yazışmalarda, istenen her
türlü bilgi ve belgeyi temin etmek.
e) Bakanlıkça
yapılacak planlı veya haberli denetimler sırasında atıksu arıtma tesisinde
hazır bulunmak, istenen bilgi ve belgeleri sağlamak.
f) Atıksu deşarjı
konulu çevre izni işlemleri ile ilgili süreçleri çevre görevlisi ile
birlikte takip etmek.
g) Atıksu arıtma
tesisinin modernizasyonu ve geliştirilmesi ile ilgili çalışmaları takip
etmek.
ğ) Kentsel atıksu
arıtma tesisleri, organize sanayi bölgesi atıksu arıtma tesisleri ve mevcut
yerleşim alanlarından kopuk olarak münferit yapılmış tatil köyü, tatil
sitesi, turizm tesisi atıksu arıtma tesislerinde günlük, haftalık ve aylık işletme
takip çizelgelerini hazırlamak ve ilgili raporları aylık olarak atıksu
altyapı yönetimine sunmak.
h) Münferit
sanayi atıksu arıtma tesislerinde günlük, haftalık ve aylık işletme takip
çizelgelerini hazırlamak ve ilgili raporları aylık olarak ilgili sanayi
tesisi tüzel kişiliğine sunmak.
ı) Atıksu arıtma
tesisinin faaliyetine ilişkin bilgi ve belgeleri Bakanlıkça kurulacak
izleme sistemine zamanında girmek.
i) 22/3/2015
tarihli ve 29303 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sürekli Atıksu İzleme
Sistemleri Tebliği kapsamındaki yükümlülüklerin yerine getirildiğini
kontrol etmek.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Denetim ve Yaptırım
Denetim
MADDE 11
– (1) Atıksu arıtma tesisinde tesis sorumlusu olarak çalışan
personelin tesis sorumlusu belgesine sahip olup olmadığı, atıksu altyapı
yönetimlerinin ve tesis sorumlularının bu Tebliğ kapsamında görevlerini
yerine getirip getirmediği ve tesis sorumlusu belgesinin geçerliliği
Bakanlık tarafından denetlenir.
Yaptırım
MADDE 12
– (1) Atıksu arıtma tesisinde, 5 inci maddede ve Ek-1’in Tablo 3
ve Tablo 4’ünde belirtilen asgari sayı ve nitelikte personeli bulundurmayan
atıksu altyapı tesisleri yönetimine Çevre Kanununun 20 nci maddesi
kapsamında yaptırım uygulanır.
(2) 10 uncu
maddede tanımlanan yükümlülüklerini yerine getirmeyen tesis sorumlusunun
tesis sorumlusu belgesi bir (1) ay süre ile askıya alınır.
(3) Tesis
sorumlusu belgesinin ilk askıya alındığı tarihten itibaren bir (1) yıl
içerisinde belgesi ikinci kez askıya alınan kişinin tesis sorumlusu belgesi
iptal edilir. Bu kişiler bir (1) yıl süre ile yeniden tesis sorumlusu
belgesi başvurusunda bulunamazlar.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Geçiş
hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1
– (1) Atıksu altyapı tesisi yönetimleri, mevcut atıksu arıtma
tesislerinde bu Tebliğin yayımlandığı tarihten itibaren üç (3) yıl
içerisinde Ek-1’de yer alan Tablo 3 ve Tablo 4’te tanımlanan asgari sayı ve
nitelikte personeli çalıştırmakla yükümlüdür.
(2) A ve B sınıfı
atıksu arıtma tesislerinde; bu Tebliğ kapsamında, tesis sorumlusunun çevre
mühendisi olması şartının aranmadığı durumlarda teknik sorumlunun çevre
mühendisi olması zorunludur.
Mevcut
personel
GEÇİCİ MADDE 2
– (1) Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce Bakanlıkça
verilen atıksu arıtma tesisi işletmesinde karşılaşılan sorunlar ve çözüm
yolları eğitimini almış kişilere, bu Tebliğin yayımlandığı tarihten
itibaren 6 ay içinde başvurmaları halinde 6 ncı maddede yer verilen deneyim
koşullarını sağlamaları durumunda çevre mühendisi olma şartı aranmaksızın,
atıksu arıtma tesisi yeterlilik eğitimi ve sınavından muaf tutularak tesis
sorumlusu belgesi verilir.
(2) Bu Tebliğin
yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla mevcutta bir atıksu arıtma tesisini
işletmekte olan ve üniversitelerin lisans programlarından mezun kişilere, 6
ncı maddede yer verilen deneyim koşullarını sağlamaları ve 3 (üç) yıl
içerisinde atıksu arıtma tesisi yeterlilik eğitimini başarı ile
tamamlamaları durumunda çevre mühendisi olma şartı aranmaksızın, çalışmakta
oldukları atıksu arıtma tesisleri için tesis sorumlusu belgesi verilir.
(3) Bu madde
kapsamında verilen tesis sorumlusu belgeleri, 9 uncu maddede belirtilen şekilde
başvuru yapılması halinde sadece aynı sınıfa ait tesis sorumlusu belgesiyle
yenilenir.
Yürürlük
MADDE 13
– (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 14
– (1) Bu Tebliğ hükümlerini Çevre ve Şehircilik Bakanı
yürütür.
Ekleri için tıklayınız.
|