|
ÇEVRE
ETİKETİ YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve
Tanımlar
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı; sürdürülebilir çevre hedefleri doğrultusunda,
yaşam döngüsü boyunca çevresel etkileri azaltılmış ürün veya hizmetleri
teşvik etmek, tüketicilere doğru ve bilimsel temeli olan bilgi akışını
sağlamak için gönüllülük esaslı çevre etiketi sistemi oluşturmak ve bu
konudaki idari ve teknik hususlar ile sistemin uygulanmasına ilişkin usul
ve esasları düzenlemektir.
(2) Bu Yönetmelik
ile oluşturulan çevre etiketi sistemi; ürün veya hizmetlerin doğal kaynak
kullanımı ve hammadde aşamasından başlamak üzere üretim, kullanım, tüketim,
geri dönüşüm gibi evrelerini de kapsayacak şekilde nihai bertaraf aşamasına
kadar geçen yaşam döngüsünün bütün süreçlerinde, ekosistemlerin bozulmasını
önlemeyi, doğal kaynakların tüketiminde çevre, insan, sağlık, iklim ve
doğal yaşamın üzerindeki olumsuz etkileri azaltmayı amaçlamaktadır.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Bu Yönetmelik, ürün veya hizmetlere çevre etiketi verilmesi ile ilgili
kriter belirleme ve geliştirme, başvuru, değerlendirme, çevre etiketinin
şekli, kullanma izni, süresi, izleme, denetim, strateji belirleme,
bilinçlendirme, tanıtım ve eğitim çalışmalarına ait usul ve esasların
belirlenmesi ile ilgili yetki, görev ve sorumlulukları kapsar.
(2) Bu
Yönetmelik, Türkiye’de üretilen, dağıtılan, ihraç edilen veya ithalat
yoluyla piyasaya sunulan ürün veya hizmetlere uygulanır.
Dayanak
MADDE 3 –
(1) Bu Yönetmelik, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun 3 üncü
maddesi ile 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı
Kararnamesinin 97 nci ve 104 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 –
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık:
Çevre ve Şehircilik Bakanlığını,
b) Çevre etiketi:
Bu Yönetmelik hükümlerine uygun, yaşam döngüsü boyunca çevresel etkileri
azaltılmış ürünleri teşvik etmek ve tüketicilere doğru, yanıltıcı olmayan,
bilimsel temeli olan bilgi sağlamak için oluşturulmuş gönüllü bir
ödüllendirme sistemini temsil eden işareti,
c) Çevre etiketi
kullanıcısı: Ürettiği, imal ettiği, ihraç ettiği, sunduğu, toptancı veya
perakendeci olarak piyasaya sürdüğü ürün veya hizmetler için bu Yönetmelik
usul ve esaslarına göre kendisine Bakanlık tarafından çevre etiketi
verilmiş kişi veya kuruluşu,
ç) Çevre etiketi
kurulu: Ürün kriterlerini değerlendiren ve sistemin gelişimi için stratejik
öneri ve görüşleri belirleyen kurulu,
d) Çevre etiketi
sistemi: Ürün veya hizmet grubu kriterlerinin belirlenmesi ve
geliştirilmesi, çevre etiketi verilmesi ve kullanımını içeren sistemi,
e) Çevre
etiketine sahip ürün: Hammaddenin temininden başlamak üzere üretim,
tüketim, kullanım ve kullanım ömrünü tamamladıktan sonra bertaraf
edilmesini de içeren yaşam döngüsü süreçlerinde, aynı ürün veya hizmet
grubunda yer alan diğer ürün veya hizmetlerle karşılaştırıldığında, çevreye
karşı olumsuz etkileri azaltılmış ve bu etkilerin ürün veya hizmet grubuna
göre belirlenmiş kriterlere uygunluğu kanıtlanmış ürünü,
f) Çevresel etki:
Yaşam döngüsü boyunca ürün veya hizmetin kısmen veya tamamen çevreye
verdiği her türlü etkiyi,
g) Çevresel
performans: Bir ürünün çevresel etkiye sebep olan özelliklerinin yaşam
döngüsü boyunca üretici tarafından değerlendirilmesi ve yönetimini,
ğ) Doğrulama: Bir
ürünün veya hizmetin belirlenmiş çevre etiketi kriterlerine uygunluğunu
gösteren işlemi,
h) Genel Müdür:
Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürünü,
ı) Genel
Müdürlük: Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğünü,
i) Hizmet: Bir
ücret veya menfaat karşılığında yapılan ya da yapılması taahhüt edilen mal
sağlama dışındaki her türlü tüketici işleminin konusunu,
j) Sözleşme:
Çevre etiketi kullanmaya hak kazanan çevre etiketi kullanıcısı ile Bakanlık
arasında yapılan yazılı anlaşmayı,
k) Tedarikçi: Bir
ürün veya hizmetin sunulabilmesi için firmaya girdi, hammadde, ürün
sağlayan üreticiyi,
l) Teknik
inceleme komisyonu: Ürün veya hizmet gruplarına ait çevre etiketi
kriterlerini belirleyen, geliştiren ve ilgili kriterlere göre uygunluğunu
teknik açıdan inceleyen komisyonu,
m) Tüketici:
Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel
kişiyi,
n) Üretici: Bir
ürünü üreten, imal eden, ıslah eden veya ürüne adını, ticari markasını veya
ayırt edici işaretini koymak suretiyle kendini üretici olarak tanıtan,
üreticinin ülke dışında olması halinde, üretici tarafından yetkilendirilen
temsilciyi ve/veya ithalatçıyı; ayrıca, ürünün tedarik zincirinde yer alan
ve faaliyetleri ürünün güvenliğine ilişkin özelliklerini etkileyen gerçek
veya tüzel kişiyi,
o) Ürün: Piyasaya
arz edilen veya arz edilmesi hedeflenen malları,
ö) Ürün veya
hizmet grubu: Aynı amaca hizmet eden ve kullanım açısından aynı olan veya benzer
fonksiyonel özellikleri olan ve tüketici tarafından benzer olarak algılanan
ürün veya hizmetler grubunu,
p) Ürün veya
hizmet grubu kriteri: Çevre etiket sistemine dahil olan ürün veya hizmet
grupları için nihai olarak Bakanlık tarafından belirlenen çevre etiketi
alma şartlarını,
r) Yaşam döngüsü:
Ürünün ham madde aşamasından bertarafına kadar birbirini izleyen ve
birbirine bağlı olan süreçlerini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Çevre Etiketi Sistemi
Temel İlke ve Gereklilikleri ile İlgili Hükümler
Çevre etiketi
sistemi temel ilke ve hedefleri
MADDE 5 –
(1) Çevre etiketli ürün veya hizmetlere talebi artıracak tedbirler alınır
ve uygulanır. Bu maksatla; sistemi basitleştirmek ve çevre etiketinin
kullanımı ile ilgili idari yükleri azaltmak için değerlendirme ve doğrulama
usul ve esasları kolaylaştırılır. Talebin artırılması amacıyla teşvik
araçları belirlenir ve uygulanır.
(2) Çevre
etiketinin ülke genelinde toplum tarafından tanınması ve kabullenilmesi
için sivil toplum kuruluşları ve tüketici örgütlerinin sistem içerisinde
uygun süreçlerde yer alması sağlanır.
(3) Çevre
etiketinin gelişimi ve yaygınlaşması için çevre ve ekonomi politikaları
geliştirilir, ilerleme ve kalkınma programlarında dikkate alınır.
(4) Çevre
etiketinin usulsüz ve yetkisiz kullanımını önlemek için denetim ve kontrol
tedbirleri belirlenir ve uygulanır.
(5) Çevre
etiketinin yetkisiz ve usulsüz kullanımının denetiminin uyumlu bir şekilde
uygulanması amacıyla ilgili kurumlar arasında iş birliği, koordinasyon ve
bilgi alışverişi sağlanır.
(6) Çevre
etiketli ürün veya hizmetlerin kullanılmasının yaygınlaştırılması amacıyla
kamu alımlarında çevre etiketli ürün veya hizmetleri tercih edici tedbirler
belirlenir ve uygulanır.
Çevre etiketi
sisteminin işleyişi
MADDE 6
– (1) Ürün veya hizmetlere çevre etiketi verilmesi amacıyla çevre
etiketi sistemi oluşturulmuştur.
(2) Çevre etiketi
sisteminde TS EN ISO 14024 Tip I Çevre Etiketlemesi, Prensipler ve
Yöntemler standardı dikkate alınmıştır.
(3) Çevre etiketi
sistemi, Bakanlığın yönetimi ve koordinasyonu altında ilgili tüm
paydaşlarla birlikte yürütülür.
(4) Bakanlık,
sistemin etkin işleyişi, gelişimi ve uygulamadan kaynaklanan sorunların
çözümü için gerekli tedbirleri alır.
Çevre etiketi
sistemini oluşturan unsurlar
MADDE 7 –
(1) Çevre etiketi sistemi aşağıdaki unsurlardan oluşur:
a) Bakanlık,
b) Çevre etiketi
kurulu,
c) Teknik
inceleme komisyonu,
ç) Diğer kamu ve
özel kurum/kuruluşları, sivil toplum kuruluşları, çevre etiketi
kullanıcısı, tüketici kuruluşları,
d) Konuya özgü olarak
davet edilecek diğer katılımcılar.
(2) Unsurların,
bu Yönetmelik ile kendilerine verilen tüm görevleri yapabilecek teknik
bilgi, deneyime sahip olmaları aranır.
(3) Bakanlık üst
düzey yönetimi ve uygunluk değerlendirmesi görevlerini yerine getirmekten
sorumlu personel, bu Yönetmeliğe tabi ürün veya hizmetin tasarımı, imalatı,
tedariki, birleşimi, kullanımı veya bakımı ile ilgili sorumlu gerçek veya
tüzel kişi ya da kişiler ile çıkar ilişkisinde bulunamazlar. Bu durum
yetkili kurumun çalışmaları için gerekli olan, değerlendirilen ürünlerin
kullanımını veya bu ürünlerin kişisel amaçlar için kullanımını engellemez.
Çevre etiket
sistemi ürün veya hizmet grubu kriter gereklilikleri
MADDE 8 –
(1) Çevre etiketi kriterleri, çevre eylem planlarını da göz önünde
bulundurarak ürünün çevresel performansını dikkate alır.
(2) En yüksek
çevresel performansa ulaşmaya yönelik olarak, ürün veya hizmetlerin tüm
yaşam döngüsü dikkate alınarak bilimsel bir temelde ürün veya hizmet grubu
kriterleri belirlenir. Bu kriterlerin belirlenmesi ve geliştirilmesinde;
a) İklim
değişikliğine ve biyolojik çeşitlilik üzerinde olumsuz etki yapan enerji
tüketiminin azaltılması ve yenilenebilir enerji kullanımının teşvik
edilmesi,
b) Atık oluşumu
ve çevresel ortamın maruz kaldığı emisyonlar ile zararlı maddelerin
fiziksel etkileri, kullanımı ve yayılımından kaynaklanan kirliliği,
c) Teknik olarak
mümkün olan durumlarda, çevre ve sağlığa zararlı maddelerin daha güvenli
maddeler ve/veya yöntemler ile değiştirilmesi,
ç) Ürün veya
hizmetlerin kullanım ömrünün uzatılması ve yeniden kullanılabilirliğinin
sağlanması yoluyla çevresel etkilerinin en aza indirilmesi,
d) Ürün veya
hizmetlerin çeşitli yaşam döngüsü aşamalarında, sağlık ve güvenlik yönleri
ile birlikte çevresel yarar ve zararları arasındaki net dengenin
sağlanması,
e) İlgili ürün
veya hizmet grubu için geçerli olduğu zamanlarda uluslararası veya ulusal
veya bölgesel boyutta resmi olarak tanınmış TS EN ISO 14024 Tip I Çevre
Etiketlemesi, Prensipler ve Yöntemler başta olmak üzere diğer çevre
etiketleri için belirlenen kriterlere uyum,
f) Çevre etiketi
taşıyan ürün veya hizmetlerin planlanan kullanıma uygun olmasını sağlayacak
gerekliliklerin karşılanması, hayvanlar üzerinde yapılan deneylerin mümkün
olduğunca azaltılması dikkate alınır.
(3) Ürün veya
hizmet grubu kriterlerinin geliştirilmesi ve uygulanmasında ürün veya
hizmetin çevresel performansının iyileştirilmesi ile mali ve idari yük
arasında denge sağlanır. Küçük ve orta büyüklükte işletmelere orantısız
idari ve ekonomik yük getirecek kriterler belirlenmemesine özen gösterilir.
Ürün veya hizmetlerde daha yüksek çevre performansına ulaşılması
hedeflenir.
(4) Kriter
geliştirilmesi aşamasında 2/12/2011 tarihli ve 28130 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Ürünlerin Enerji ve Diğer Kaynak Tüketimlerinin Etiketleme ve
Standart Ürün Bilgileri Yoluyla Gösterilmesi Hakkında Yönetmelik hükümleri
başta olmak üzere ilgili diğer mevzuat ve standartlara uyum sağlanması
dikkate alınır.
Ürün veya
hizmet grubu kriterlerinin belirlenmesi
MADDE 9 –
(1) Yeni ürün veya hizmet grubu kriterlerinin belirlenmesi ve mevcut ürün
veya hizmet grubu kriterlerinin geliştirilmesi/güncellenmesi süreci aşağıda
belirtilmiştir:
a) Kriter
belirlenmesi ve geliştirilmesi/güncellenmesi süreci Çevre Etiketi Kurulu
tarafından re’sen veya kişi/tüzel kişiler tarafından Bakanlığa başvuru
gelmesi halinde başvuru Çevre Etiketi Kurulu tarafından değerlendirilir ve
uygun görülmesi durumunda süreç başlatılır.
b) Kriter
belirlenmesi ve geliştirilmesi başvurusunda ilgili bilgi ve belgeler
Bakanlığın internet sayfasında belirtilen formata uygun bir şekilde
hazırlanarak Bakanlığa sunulur. Belirtilen bilgi ve belgeler formata uygun
olarak hazırlanmadığı takdirde bilgi ve belgelerin tamamlanması için
başvuru sahibine 6 ay süre verilir, aksi takdirde başvuru iptal edilir.
c) Bakanlık
tarafından formata uygun başvurular Çevre Etiketi Kuruluna görüşe
gönderilir.
ç) Ürün veya
hizmet grubu kriter belirleme başvurusu Çevre Etiketi Kurulu tarafından
değerlendirilerek olumlu veya olumsuz görüş bildirilir.
d) Kriter
belirleme başvurusunun olumlu görüş aldığı durumda Bakanlık tarafından
Teknik İnceleme Komisyonu oluşturulur.
e) Teknik
inceleme komisyonu tarafından taslak ürün veya hizmet grubu kriterleri ile
ilgili teknik değerlendirme raporu hazırlanır.
f) Teknik
değerlendirme raporuna göre taslak kriterleri oluşturulur.
g) Taslak
kriterler hakkında ilgili kamu kurum ve kuruluşları, sektör temsilcileri,
sivil toplum kuruluşları ve diğer paydaşların görüşleri alınır.
ğ) Taslak
kriterler nihai hale getirilinceye kadar paydaşlarla görüş alış verişleri
ve toplantılar yapılır.
h) Alınan
görüşler ve toplantılar çerçevesinde teknik inceleme komisyonu tarafından
ürün veya hizmet grubu kriterleri ile ilgili nihai kriter taslağı
hazırlanarak Çevre Etiketi Kuruluna sunulur.
ı) Nihai taslak
kriterlerin Çevre Etiketi Kurulu tarafından değerlendirilerek uygun
görülmesi halinde yayımlanmak üzere Bakanlığa sunulur.
i) Bakanlık
tarafından nihai kriterler yayımlanır.
(2) Diğer TS EN ISO
14024 Tip I Çevre Etiketlemesi, Prensipler ve Yöntemler ile
geliştirilen kriterlerin bu Yönetmelik kapsamında ürün veya hizmet grubu
kriteri olmasının teklif edilmesinde Bakanlık tarafından yayımlanan
kısaltılmış prosedürler uygulanır.
(3) Daha önceden
belirlenmiş kriterlerde esaslı ve kapsamlı revizyonlar yukarıdaki prosedüre
tabidir. Bu kapsamlı revizyonlar dışında kritere uyumu ve çevresel
performansının değerlendirilmesini etkilemeyecek değişiklikler için
Bakanlık tarafından yayımlanan prosedürler uygulanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Ürünlere veya Hizmetlere
Çevre Etiketi Verilmesi ile İlgili Başvuru Süreçleri
Çevre etiketi
başvurusunda gerekli evraklar
MADDE 10 –
(1) Çevre etiketi başvurusunda gerekli evraklar şunlardır:
a) Başvuran özel
ya da tüzel kişinin tanıtımı, adresi, iletişim bilgileri ve başvuru
yapacağı ürün veya hizmete ait başvuru dilekçesi,
b) Ticaret Sicil
Gazetesinde yayımlanan şirket kuruluş senedi, ana sözleşmesi veya tüzüğü,
c)
Kurum/kuruluşları temsile yetkili kişi veya kişilerin noter onaylı imza
sirküleri,
ç) Başvuru
sahibinin ürün veya hizmet ile ilişkisi,
d) Ürün veya
hizmetin ticari açıdan tanıtılması,
e) Başvuru
ücretinin Bakanlık döner sermaye işletmesi müdürlüğü hesabına yatırıldığına
dair dekont,
f) Başvuru
yapılacak ürün veya hizmet kriterleri ile ilgili bilgi ve belgeler,
g) Bakanlığın
talep ettiği diğer bilgi ve belgeler.
Çevre etiketi
başvuru süreci ve değerlendirilmesi
MADDE 11 –
(1) Üreticiler, imalatçılar, ihracatçılar, ithalatçılar, hizmet
sağlayıcılar, toptancı ve perakende satıcılar, Bakanlık tarafından uygun
görülen ve çevre etiketi alınmasında menfaati olan kişi ve kuruluşlar,
belirtilen formata uygun olarak istenilen bilgi ve belgelerle çevre etiketi
başvurusuna müracaat eder.
(2) Çevre etiketi
başvuru süreci aşağıdaki aşamalardan oluşur:
a) Başvuru
dosyası hazırlanır ve Bakanlığa sunulur.
b) Bakanlık,
başvuru dosyasındaki bilgi ve belgeleri uygunluk bakımından 30 takvim günü
içerisinde inceler, eksiklikler tebliğ tarihinden itibaren en geç 60 takvim
günü içerisinde tamamlanmaz ise başvuru iade edilir.
c) Bakanlık
tarafından uygun görülen başvurular için teknik inceleme komisyonu
oluşturulur.
ç) Ürün veya
hizmet kriterlerine uyum ve diğer teknik hususlar başvuru tarihinden
itibaren 90 takvim günü içerisinde değerlendirilir ve çevre etiketi
teknik raporu hazırlanır.
d) Teknik
inceleme komisyonu tarafından oluşturulan nihai teknik rapor ve teknik
raporun yeterli olmadığı ve gerekli görüldüğünde yerinde doğrulama raporu
karar için Bakanlığa sunulur.
e) Başvurunun
kriterlere uygun olması durumunda Bakanlık tarafından çevre etiketi
verilir.
f) Senelik çevre
etiketi kullanımı için belirlenen bedeller, Bakanlık Döner Sermaye
İşletmesine ödenir.
(3) Bakanlık
yerinde doğrulama gerçekleştirebilir veya bu görev için teknik inceleme
komisyonu dışında yetkili temsilci/temsilciler atayabilir.
(4)Teknik
inceleme komisyonu tarafından yaptırılması istenen doğrulamalardan
kaynaklanan masraflar başvuru sahibi tarafından karşılanır.
(5) Çevre
etiketinin şekli Bakanlık tarafından yayımlanan çevre etiketi şekline uygun
olmak zorundadır. Etikette bulunacak bilgiler Bakanlık tarafından
belirlenir.
Çevre etiketi
verilmeyecek haller
MADDE 12 –
(1) Aşağıdaki hallerde çevre etiketi verilmez:
a) 11/12/2013
tarihli ve 28848 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Maddelerin ve
Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında
Yönetmelik kapsamında toksik, çevreye zararlı, kanserojen, mutajen, üreme
sistemine toksik olarak sınıflandırılma kriterlerini karşılayan madde veya
karışımı içeren ürünler,
b) 23/06/2017
tarihli ve 30105 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kimyasalların Kaydı,
Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması Hakkında Yönetmeliğin 47 nci
maddesinde tanımlanan özellikleri taşıyan kimyasalları içeren ürünler,
c) Birinci
fıkranın (a) ve (b) bentlerinde tanımlanan maddeleri içeren ürünlerin özel
kategorileri için; bu maddelerin ikamelerinin, alternatif maddelerin veya
kullanımlarının teknik olarak mümkün olmadığı durumlarda veya aynı
kategorideki diğer ürünlere kıyasla ciddi ölçüde daha yüksek çevresel
performansa sahip olan ürünler olması durumunda, Bakanlık birinci fıkradan
istisnalar yapmak üzere ölçütler uygulayabilir. (b) fıkrasında yazılı
Yönetmeliğin 47 nci maddesindeki kriterleri karşılayan ve aynı
Yönetmeliğin 49 uncu maddesindeki prosedür kapsamında tanımlanan kendi
halinde ve ağırlıkça %0,1’den yüksek konsantrasyonlarda karışım/eşya içinde
bulunan veya kompleks bir eşyanın homojen bir parçası olan maddeler için
herhangi bir istisna yapılamaz,
ç) 7/6/2011
tarihli ve 27957 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tıbbi Cihaz
Yönetmeliğinde ve 24/12/2011 tarihli ve 28152 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Veteriner Tıbbi Ürünler Hakkında Yönetmelikte tanımlanan tıbbi
ürünler, veteriner tıbbi ürünler ile tıbbi cihaz ve malzemeler,
d) Yem ve gıda
ürünleri.
(2) Bakanlık
çevre etiketi sürecinde birinci fıkrada yer alan hükümlere ek olarak
çevreye zararlı ürünler için ayrıca kısıtlama kararı alabilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çevre Etiketinin Kullanımı
ve Yükümlülükler
Sözleşme
imzalanması, uygulanması ve feshedilmesi
MADDE 13 –
(1) Bakanlık ile çevre etiketi almaya hak kazanan başvuru sahibi arasında
sözleşmenin imzalanması ile başvuru sahibi çevre etiketi kullanıcısı
sıfatını alır. Bakanlık sözleşmeye ürün veya hizmet grubu kriteri, çeşidi
ve özelliklerine bağlı olarak ek hükümler koyabilir.
(2) Bakanlık,
çevre etiketi kullanıcısının bu Yönetmelik hükümlerini ihlal ettiğini
tespit etmesi halinde bu durumu çevre etiketi kullanıcısına iadeli
taahhütlü olarak başvurudaki geçerli adresine yazılı olarak bildirmek
suretiyle sözleşmeyi tek taraflı olarak feshedebilir ve çevre etiketi
kullanma iznini iptal eder.
(3) Çevre etiketi
kullanıcısı, Bakanlığa 3 ay öncesinden göndereceği yazılı bildirim ile her
zaman sözleşmeyi feshedebilir ve çevre etiketi kullanımından vazgeçebilir.
Çevre
etiketinin kullanımı
MADDE 14 –
(1) Çevre etiketi, çevre etiketi kullanıcısı tarafından bu Yönetmelik ve
buna bağlı olarak düzenlenen sözleşmede belirtilen prensip, usul ve
esaslara uygun olarak kullanılır.
(2) Ürün veya
hizmet üzerinde yapılacak kriterlere uyumu ve çevresel performansının
değerlendirilmesini etkilemeyecek değişiklikler için yeni bir başvuru veya
çevre etiketi alınması gerekmez. Çevre etiketi kullanıcısı bu tür
değişiklikleri Bakanlığa yazılı olarak bildirir. Bakanlık gerekli
gördüğünde ürün veya hizmet grubu kriterlerini doğrulamak için inceleme
yapar/yaptırır.
(3) Çevre etiketi
kullanıcısı; yanlış, yanıltıcı veya çevre etiketi bütünlüğüne zarar verecek
reklam, ifade, etiket veya logo kullanamaz.
(4) Bakanlık,
çevre etiketi kullanım izni alan ürün veya hizmetin, ilgili kriterlere, bu
Yönetmelik ve sözleşme hükümlerine uygunluğu için her zaman denetleme
yapabilir/yaptırabilir.
(5) Çevre etiketi
kullanıcısı, kullanım yükümlülük ve hükümlerini karşılayamadığı durumlarda
bu durumu Bakanlığa bildirir ve yükümlülükler yerine getirilinceye kadar
çevre etiketini kullanamaz.
(6) Bakanlık,
çevre etiketi kullanıcısının bu Yönetmeliği veya sözleşme hükümlerini ihlal
ettiğini tespit ettiği durumlarda çevre etiketi kullanım iznini dondurur
veya iptal eder.
(7) Bakanlık,
çevre etiketi verilmesi veya kullanımından kaynaklı olarak çevre etiketi
kullanıcısı veya üçüncü bir tarafın uğradığı zarardan sorumlu tutulamaz.
(8) Çevre etiketi
kullanımı 4 yıl süre için verilir. Süre bitiminden 180 gün önce
talep edilmesi halinde Bakanlık tarafından teknik inceleme komisyonuna
yaptırılan değerlendirme sonucunda süre uzatılabilir.
(9) Yürürlükteki
ürün veya hizmet grubu kriterlerine uygunluğu sağladığı sürece çevre
etiketi kullanıcısı, çevre etiketini kullanabilir. Kriterlerin yenilenmesi
durumunda yeni kriterlere uyum için çevre etiketi kullanıcısına 6 ay geçiş
süresi verilir, 6 ay içinde yeni kriterlere uyumluluğun kanıtlanması
gerekir. Çevre etiketi kullanıcısı sözleşmesini yenilemek istememesi
durumunda stoklarında bulunan çevre etiketli ürünlerini tüketmesi için en
fazla 1 sene süre verilir. Bu süre içinde piyasaya arz edilemeyen ürünlerde
çevre etiketi kullanılmaz.
(10) Çevre
etiketinin kullanma süresinin bitmesi halinde çevre etiketi kullanıcısı
çevre etiketini kullanamaz.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Sistem Unsurlarının
Kuruluşu, Yetki, Görev ve Sorumlulukları
Bakanlığın
görev ve sorumlulukları
MADDE 15 –
(1) Bakanlığın görevleri aşağıda belirtilmiştir:
a) Bakanlık çevre
etiket sisteminin sahibi ve yürütücüsüdür,
b) Çevre etiket
sisteminin işleyişini yönetir, etkin uygulanması için gerekli koordinasyon
ve yönlendirmeleri yapar,
c) Çevre etiketi
kurulu üyelerini oluşturur,
ç) Teknik
inceleme komisyonunu oluşturur,
d) Ürün veya
hizmet grubu kriterlerini yayımlar,
e) Çevre etiketi
başvurularını kabul eder, teknik değerlendirme, doğrulama, pazarlama,
tanıtım, bilinçlendirme, eğitim, kriter belirleme ve geliştirme süreç ve
koordinasyonunu yürütür veya yürütülmesini sağlar,
f) Çevre
etiketinin kullanımının izlenmesi ve gözetimini yapar veya yapılmasını
sağlar,
g) Sistemin
işleyişi için gerekli başvuru ve senelik çevre etiketi kullanım ücretlerini
tahsil eder, kamu tarafından yapılacak olan destekler için bütçe hazırlar,
ğ) Ürünlere veya
hizmetlere çevre etiketi verilmesi kapsamında kurum/kuruluşlara yetki devri
yapabilir.
Çevre etiketi
kurulu
MADDE 16 –
(1) Çevre etiketi kurulu üyeleri; Genel Müdür veya yetkilendireceği bir
Genel Müdür Yardımcısının başkanlığında, kamu kurum/kuruluşları, özel
sektör, sivil toplum kuruluşları ve ilgili paydaş temsilcilerinden
seçilerek Bakanlık tarafından oluşturulur.
(2) Çevre etiketi
kurulunun çalışma usul ve esasları aşağıdaki şekildedir:
a) Çevre etiket
kurulu yılda en az 2 defa toplanır. Toplantı yeter sayısı salt çoğunluktur.
Kararlar toplantıya katılanların oy çokluğu ile alınır.
b) Çevre etiketi
kurulu gerektiğinde Bakanlığın talebine veya kriter belirlenmesine ilişkin
başvurulara göre toplanır.
c) Çevre etiketi
kurulunu oluşturan üyelerin masrafları kendilerini temsil eden kurum veya
kuruluş tarafından karşılanır.
(3) Çevre etiketi
kurulunun görevleri şunlardır:
a) Çevre etiketi verilebilmesi
için ürün veya hizmet grubu kriterlerinin belirlenmesi veya belirlenmiş
ürün veya hizmet grubu kriterlerinin geliştirilmesi için Bakanlığa görüş
bildirmek,
b) Teknik
inceleme komisyonu tarafından iletilen ürün veya hizmet grubu kriterleri
ile ilgili nihai taslak kriterlerini değerlendirmek, uygun görülmesi
halinde yayımlanmak üzere Bakanlığa sunmak,
c) Çevre etiket
sisteminin işleyişi ve gelişimi hakkında stratejik görüş bildirmek.
Teknik
inceleme komisyonunun görev ve sorumlulukları
MADDE 17 – (1)
Teknik inceleme komisyonu Bakanlık tarafından belirlenir.
(2) Teknik
inceleme komisyonunun görevleri şunlardır:
a) Ürün veya
hizmet grubu kriterlerinin belirlenmesi ve geliştirilmesi için teknik
inceleme yapmak ve rapor hazırlamak,
b) Ürün veya hizmet
başvurularının değerlendirmesi için başvuruların kriterlere uygunluğunu
incelemek ve doğrulamasını yaparak teknik rapor hazırlamak,
c) Çevre
etiketinin kriterlere uygunluğunu denetlemek,
ç) Bakanlık
tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Çevre
etiketinin şekli
MADDE 18 – (1)
Çevre etiketinin rengi, logosu, boyutları, ürün grubu, kriter ve tescil
bilgilerinin etiketi üzerinde konumlandırılması, Bakanlık tarafından
belirlenir ve ilan edilir.
Piyasa takibi ve
çevre etiketi kullanımının kontrolü
MADDE 19 – (1)
Çevre etiketinin kullanımının kontrolünde uygulama birliğinin sağlanması
amacıyla kurumlar arası işbirliği ve bilgi alışverişi sağlanır.
(2) Bakanlık,
çevre etiketi taşıyan ürün veya hizmet ile ilgili şikâyetten çevre etiketi
kullanıcısını haberdar eder ve çevre etiketi kullanıcısının şikayete tebliğ
tarihinden itibaren 7 gün içinde cevap vermesini ister. Bakanlık şikayetçi
bilgilerini gizli tutar.
(3) Bakanlık,
çevre etiketi taşıyan ürün veya hizmetlerin belirlenen kriterlere
uymadığının veya bu Yönetmelik hükümlerine uygun çevre etiketinin
kullanılmadığının tespiti halinde çevre etiketi kullanıcısının çevre
etiketi kullanımı yasaklanır; yasaklama kararını web sitesinde veya uygun
araçlarla duyurabilir.
Diğer ülke
çevre etiketlerinin tanınması
MADDE 20 –
(1) Bakanlık TS EN ISO 14024 Tip I Çevre Etiketlemesi, Prensipler ve
Yöntemler Standardına uygun, 66/2010/EC sayılı Avrupa Birliği Tüzüğü
ve diğer ülke çevre etiketi sistemleri tarafından verilmiş ve aynı
ürün veya hizmet grubuna ilişkin etiketlerinin tanınmasına karar verebilir.
Tanınan sistemde çevre etiketi verilmesi için oluşturulan ürün veya hizmet
grubu kriterleri, mevcut kabul edilen ulusal ürün grubu kriterlerinden daha
düşük sınırlamalar içeremez.
Çevre
etiketinin tanıtımı ve kullanılmasının teşvik edilmesi
MADDE 21 –
(1) Bakanlık çevre etiketi sisteminin kullanımını tanıtmak amacıyla diğer
ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde bir eylem planı belirler
ve uygular.
(2) Farkındalık
yaratmak amacıyla uygun iletişim araçları ile tanıtım, bilgilendirme,
bilinçlendirme ve eğitim kampanyaları düzenlenir.
(3) Çevre
etiketli ürün ve hizmetlerin kullanılmasını teşvik etmek için tanıtım,
bilgilendirme, bilinçlendirme ve eğitim çalışmalarının yanında teşvik
tedbirleri de alınır.
(4) Bakanlık
ayrıca; kamu alımı yapan kurum ve kuruluşların çevre etiketi taşıyan
ürünleri tercih etmelerine ve teknik şartnamelerde ürün veya hizmet
kriterlerinin kullanılmasına yönelik olarak bilgilendirme ve tanıtım çalışmaları
yapar.
(5) Bakanlık,
tüketicilerin çevre etiketi taşıyan ürün veya hizmetleri talep etmelerini
sağlayıcı tedbirleri alır, tanıtım, bilgilendirme ve bilinçlendirme
çalışmaları yapar.
(6) Bakanlık, çevre
etiketi ürün veya hizmet grubu kriterini belirleme, kriter geliştirme,
çevre etiketi değerlendirme süreci, doğrulama, teknik rapor
hazırlatma, her türlü tanıtım, toplantı, bilgilendirme,
bilinçlendirme ve eğitim çalışmaları ile ilgili hizmet alabilir.
Bilgi ve belge
güvenliği
MADDE 22 –
(1) Çevre etiketi başvurusu yapan firmaların ürün veya hizmetlere ait gizli
kalmasını istediği bilgi ve belgeler, Bakanlık tarafından değerlendirilir
ve uygun görülmesi halinde gizli tutulur.
(2) Tedarikçi,
çevre etiketi başvurusu yapan firma ile bilgi ve belgelerini paylaşmak
istemediği takdirde Bakanlığa doğrudan iletebilir.
Çevre etiketi
başvuru bedeli
MADDE 23 –
(1) Çevre etiketi başvurusu için başvuru sahibi tarafından miktarı Bakanlık
tarafından belirlenecek başvuru ücreti ödenir. Başvuru ücreti ödenmeden
başvuru değerlendirmeye alınmaz.
(2) Bakanlık
çevre etiketi kullanım bedelini yıllık olarak belirler. Çevre etiketi
kullanıcısı Bakanlığın belirlemiş olduğu yıllık ücreti öder. Bakanlık
yıllık ücreti ödenmeyen ürün veya hizmetlere ait çevre etiketini iptal
eder. Yıllık ücretin kapsadığı dönem çevre etiketinin verildiği tarih
itibariyle başlar.
(3) Bu Yönetmelik
kapsamında alınacak ücretler her yıl Bakanlık döner sermaye işletmesi
tarafından belirlenir ve Bakanlığın internet sayfasında yayımlanan birim
fiyat listesi uygulanır.
Yaptırımlar
MADDE 24 –
(1) Çevre etiketini izinsiz veya taklit ederek kullananlar ile başvuru
esnasında sahte belge kullanan kişiler ve bu Yönetmelik kapsamında ticari
sır sayılabilecek bilgi ve belgeleri yetkisiz kişilere veren ve ifşa
edenler hakkında Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur.
Yürürlük
MADDE 25 –
(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 26 –
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre ve Şehircilik Bakanı yürütür.
|