TAŞINMAZ
TİCARETİ HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç,
Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı, taşınmaz ticaretine ilişkin usul ve esasları
düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 –
(Değişik:RG-14/10/2020-31274)
(1) Bu Yönetmelik,
gerçek veya tüzel kişi tacirler ile esnaf ve sanatkârların taşınmaz
ticareti faaliyetlerini, yetki belgesinin verilmesi, yenilenmesi ve
iptaline ilişkin usul ve esasları, taşınmaz ticaretine ilişkin ilke, kural
ve yükümlülükleri, Bakanlık, yetkili idare ve ilgili diğer kurum ve
kuruluşların taşımaz ticaretine ilişkin görev, yetki ve sorumluluklarını
kapsar.
(2) Alışveriş
merkezi yönetimi ile iştigal eden gerçek veya tüzel kişilerin, yönetiminden
sorumlu olduğu alışveriş merkezlerindeki iş yerlerinin kiralanmasına
aracılık hizmetleri bu Yönetmelik kapsamı dışındadır.
Dayanak
MADDE 3 –
(Değişik:RG-14/10/2020-31274)
(1) Bu
Yönetmelik, 14/1/2015 tarihli ve 6585 sayılı Perakende Ticaretin
Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 16 ncı maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendi ile 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı
Kararnamesinin 446 ncı maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (Değişik:RG-14/10/2020-31274)
(1) Bu
Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) Bakanlık:
Ticaret Bakanlığını,
b) Bilgi Sistemi:
Taşınmaz Ticareti Bilgi Sistemini,
c) Emlak
danışmanı: İşletme veya sözleşmeli işletmede iş sözleşmesi ile çalışan
pazarlama ve satış personelini,
ç) ESBİS: Esnaf ve
Sanatkâr Bilgi Sistemini,
d) İl müdürlüğü:
Ticaret il müdürlüğünü,
e) İş sahibi: 13
üncü maddede belirtilen hizmetlerin yürütülmesi hususunda işletme veya
sözleşmeli işletme ile yetkilendirme sözleşmesi düzenleyen gerçek veya
tüzel kişileri,
f) İşletme:
Taşınmaz ticaretiyle iştigal eden ticari işletmeler ile esnaf ve sanatkâr
işletmelerini,
g) Kanun:
Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunu,
ğ) Meslek odası:
İlgili esnaf ve sanatkârlar odası ile ticaret ve sanayi odasını, ticaret ve
sanayi odalarının ayrı kurulduğu yerlerde ticaret odasını,
h) Mesleki
yeterlilik belgesi: Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından onaylanarak
bireyin bilgi, beceri ve yetkinliğini ifade eden sorumlu emlak danışmanı
(Seviye 5) ve emlak danışmanı (Seviye 4) ulusal yeterliliklerine dayalı
belgeyi,
ı) MERSİS: Merkezi
Sicil Kayıt Sistemini,
i) Sorumlu emlak
danışmanı: Taşınmaz ticareti ile iştigal eden gerçek kişi tacirler ile
esnaf ve sanatkârları, ticaret şirketleri ve diğer tüzel kişi tacirler ile
şubelerde ise taşınmaz ticareti faaliyetlerini yürüten yetkili
temsilcileri,
j) Sözleşmeli
işletme: Sözleşmeye dayalı olarak bir işletmenin yönetim, organizasyon ve
pazarlama teknolojileri gibi konularda desteğini almak suretiyle o
işletmenin iş yerinde taşınmaz ticaretiyle iştigal eden ticari işletmeler
ile esnaf ve sanatkâr işletmelerini,
k) Taşınmaz
ticareti: Tapu kütüğüne kayıtlı olsun ya da olmasın taşınmaz alım satımı,
pazarlanması ve kiralanmasına aracılık faaliyetleri ile bu faaliyetlerle
birlikte yürütülen ve 13 üncü maddede belirtilen diğer faaliyetleri,
l) Yetki belgesi:
Taşınmaz ticaretiyle iştigal edilebilmesi için işletme ve sözleşmeli
işletmeler adına düzenlenen belgeyi,
m) Yetkilendirme
sözleşmesi: İşletme veya sözleşmeli işletme ile iş sahibi arasında
düzenlenen ve belli bir bedel karşılığında 13 üncü maddede belirtilen
hizmetlerin verilmesini öngören sözleşmeyi,
n) Yetkili idare:
İş yeri açma ve çalışma ruhsatı vermeye yetkili belediye veya il özel
idareleri ile diğer idareleri,
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Yetki,
Yeterlilik ve Bilgi Sistemi
Yetki belgesi
MADDE 5 – (Başlığı
ile Birlikte Değişik:RG-14/10/2020-31274)
(1) Taşınmaz
ticareti, yetki belgesine sahip işletme ve sözleşmeli işletmeler tarafından
yapılır.
(2) Yetki belgesi,
işletmenin bulunduğu yerdeki il müdürlüğü tarafından Bilgi Sistemi
üzerinden verilir, yenilenir ve iptal edilir.
(3) Ticari işletme
adına düzenlenen yetki belgesinde, MERSİS numarası
ve MERSİS’e kayıtlı işletme adı ve adresi ile ticaret unvanına;
esnaf ve sanatkâr işletmesi adına düzenlenen yetki belgesinde
ise ESBİS’e kayıtlı işletme adı ve adresi ile işletme sahibinin
adı, soyadı ve T.C. kimlik numarasına veya yabancı kimlik numarasına yer
verilir.
(4) Sözleşmeli
işletmenin yetki belgesinde, üçüncü fıkrada belirtilen bilgilerle birlikte,
sözleşmeyle bağlı olunan işletmenin unvanı ve yetki belgesi numarasına da
yer verilir.
(5) Yetki belgesi,
her bir işletme ve sözleşmeli işletme için ayrı ayrı düzenlenir
ve devredilemez.
Yetki belgesi
verilmesinde aranan şartlar
MADDE 6 –
(Değişik:RG-14/10/2020-31274)
(1) İşletmeye
yetki belgesi verilebilmesi için;
a) Meslek odasına
kayıtlı olunması,
b) Gelir veya
kurumlar vergisi mükellefi olunması,
c) Meslek odası ve
vergi kayıtlarındaki iştigal konuları arasında taşınmaz ticareti
faaliyetinin bulunması,
ç) Sorumlu emlak
danışmanlarından en az birinin Seviye 5 mesleki yeterlilik belgesine sahip
olması,
d) Sorumlu emlak
danışmanlarının;
1) On sekiz yaşını
doldurmuş olması,
2) En az (Değişik
ibare:RG-16/4/2021-31456) ilköğretim mezunu olması,
3) İflas etmemiş
veya iflas etmiş olsa bile 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra
ve İflas Kanunu hükümlerine göre itibarının yerine gelmiş olması,
4) Kasten işlenen
bir suçtan dolayı beş yıldan fazla kesinleşmiş hapis cezası almamış veya
devletin güvenliğine, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine, milli
savunmaya ve devlet sırlarına karşı suçlar ile casusluk, zimmet, irtikâp,
rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma,
hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma,
suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, terörün finansmanı,
kaçakçılık, vergi kaçakçılığı, haksız mal edinme, işkence, cinsel saldırı
ve çocukların cinsel istismarı, kişiyi hürriyetinden yoksun
kılma, hayasızca hareketler, müstehcenlik, fuhuş, kumar oynanması
için yer ve imkan sağlama suçlarından hüküm giymemiş ya da ticaret ve sanat
icrasından hükmen yasaklanmamış olması,
5) Milli Eğitim
Bakanlığı, üniversiteler veya Milli Eğitim Bakanlığınca yetkilendirilen
kurum ve kuruluşlarca taşınmaz ticareti konusunda verilen en az yüz saatlik
eğitimde başarılı olması,
6)
(Değişik:RG-16/4/2021-31456) Yetki belgesi başvurusunun yapıldığı
tarihten önceki son beş yıl içinde ön lisans, lisans ve lisansüstü
mezunlarının en az altı ay; bunların dışında kalanların ise en az on iki ay
emlak danışmanlığı veya sorumlu emlak danışmanlığı yapmış olması,
gerekir.
(2) Sorumlu emlak
danışmanlarının, ortaöğretim veya yükseköğretim kurumlarının taşınmaz
ticareti ile ilgili alanlarından ya da bunlara denkliği kabul edilen yurt
dışındaki öğretim kurumlarından mezun olmaları durumunda birinci fıkranın
(d) bendinin (5) numaralı alt bendinde belirtilen mesleki eğitim şartı ile
(6) numaralı alt bendinde belirtilen mesleki deneyim şartı aranmaz.
(3) Sözleşmeli
işletmeye yetki belgesi verilebilmesi için;
a) Sözleşmeli
işletmenin, birinci fıkranın (d) bendinin (6) numaralı alt bendinde
belirtilen mesleki deneyim şartı hariç olmak üzere birinci fıkrada
belirtilen şartları taşıması,
b) 21 inci maddede
belirtilen sözleşmenin yapılmış olması,
c) İşletmenin
yetki belgesinin bulunması ve sözleşmeli işletmesini Bilgi Sistemi
üzerinden il müdürlüğüne bildirmiş olması,
gerekir.
(4) Birinci
fıkranın (d) bendinin (5) numaralı alt bendinde belirtilen mesleki eğitim
şartına ilişkin usul ve esaslar ile bu şarttan muafiyet sağlayan eğitim
alanları, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının görüşleri alınarak Bakanlıkça
belirlenir.
Yetki
belgesinin verilmesi
MADDE 7 –
(1) Yetki belgesi başvurusu, yetki belgesi verilmesinde aranan şartların
taşındığını gösteren belgeler ile birlikte Bilgi Sistemi üzerinden yapılır.
(Mülga cümle:RG-14/10/2020-31274) (…)
(2) (Değişik:RG-14/10/2020-31274)
İlgili kurum ve kuruluşların elektronik bilgi sistemlerinden
sağlanabilen belgeler, bu sistemlerden temin edilerek elektronik ortamda
oluşturulan dosyada diğer başvuru evrakı ile birlikte saklanır.
(3) (Değişik:RG-14/10/2020-31274)
Yetki belgesi verilmesinde aranan şartları taşıdığı anlaşılan işletme ve
sözleşmeli işletmelere, başvuru tarihinden itibaren on gün içinde yetki
belgesi verilir. Başvurusu reddedilen işletme ve sözleşmeli işletmelere
durum gerekçesi ile birlikte Bilgi Sistemi üzerinden bildirilir.
Yetki
belgesinin yenilenmesi
MADDE 8 –
(Değişik:RG-14/10/2020-31274)
(1) Yetki belgesi,
içeriğindeki bilgilerden herhangi birinde değişiklik olması durumunda
yenilenir.
(2) Yenileme
başvurusu, yetki belgesinde yer alan bilgilerde değişiklik olması
durumunda, değişikliğin gerçekleştiği tarihten itibaren on gün içinde Bilgi
Sistemi üzerinden yapılır.
(3) İşletme unvanı
veya adresinin değişmesi nedeniyle yetki belgesinin yenilenmesi durumunda,
yetki belgesinin yenilendiği tarihten itibaren on gün içinde, o işletmenin
sözleşmeli işletmelerinin yetki belgeleri de herhangi bir başvuruya gerek
olmaksızın yenilenir.
(4) Yetki
belgesinin yenilenmesinde 7 nci maddenin ikinci ve üçüncü
fıkraları uygulanır.
Yetki belgesinin iptali
MADDE 9 – (Başlığı ile Birlikte
Değişik:RG-14/10/2020-31274)
(1) Yetki belgesi;
a) Yetki belgesi şartlarından herhangi birini kaybeden işletme
veya sözleşmeli işletmenin, bu durumun gerçekleştiği tarihten itibaren on
gün içinde Bilgi Sistemi üzerinden yapacağı başvuru üzerine,
b) Yetki belgesi şartlarından herhangi birine sahip
olunmadığının Bakanlıkça tespit edilmesi halinde,
c) Süresi içinde yenileme başvurusunda bulunulmaması nedeniyle
Bilgi Sistemi üzerinden ya da yazılı olarak Bakanlıkça yapılan uyarı
tarihinden itibaren on gün içinde yenileme başvurusunda bulunulmaması
halinde,
ç) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket eden işletme veya
sözleşmeli işletmeye Bakanlıkça on günden az olmayacak şekilde verilen süre
içinde aykırılığın ortadan kaldırılmaması veya aynı takvim yılı içinde
tekrarlanması halinde,
iptal edilir.
(2) İşletmenin yetki belgesinin iptal edilmesi halinde sözleşmeli
işletmelerinin yetki belgeleri de iptal edilir.
(3) Sözleşmesi sona eren veya sözleşmeyle bağlı olduğu
işletmenin adresinden başka bir adreste faaliyet gösteren sözleşmeli
işletmenin yetki belgesi iptal edilir.
(4) Yetki belgesi iptal edilen işletme ve sözleşmeli işletmeye
bu durum gerekçesiyle birlikte Bilgi Sistemi üzerinden bildirilir.
(5) Birinci fıkranın (ç) bendi gereğince yetki belgesi iptal
edilen işletme ve sözleşmeli işletmeye, işletme ve sözleşmeli işletme
sahibinin diğer işletmelerine ve temsilcisi olduğu işletmelere, iptal
tarihinden itibaren bir yıl süreyle yetki belgesi verilmez.
Mesleki
yeterlilik belgesi
MADDE 10 –
(Değişik:RG-14/10/2020-31274)
(1) Sorumlu emlak
danışmanlarının Seviye 5, emlak danışmanlarının ise Seviye 4 mesleki
yeterlilik belgesine sahip olması gerekir.
(2) Sorumlu emlak
danışmanlarının, yükseköğretim kurumlarının; emlak danışmanlarının ise
ortaöğretim veya yükseköğretim kurumlarının taşınmaz ticareti ile ilgili
alanlarından ya da bunlara denkliği kabul edilen yurt dışındaki öğretim
kurumlarından mezun olmaları durumunda mesleki yeterlilik belgesi şartı
aranmaz.
(3) Mesleki
yeterlilik belgesi şartından muafiyet sağlayan taşınmaz ticareti ile ilgili
alanlar Bakanlıkça belirlenir.
Bilgi Sistemi,
bildirim yükümlülüğü ve ilan (Değişik başlık:RG-14/10/2020-31274)
MADDE 11 –
(1) Taşınmaz ticaretinin takip ve kontrolü amacıyla Bakanlık tarafından
Bilgi Sistemi oluşturulur.
(2)
(Değişik:RG-14/10/2020-31274) Bakanlıkça gerekli görülen bilgi ve
belgeler, Bakanlığın belirlediği süre içinde ilgili kişi, kurum ve
kuruluşlar ile işletme ve sözleşmeli işletmelerce Bilgi Sistemine
aktarılır.
(3)
(Ek:RG-14/10/2020-31274)(3)(4) İşletmeler;
a) Sözleşmeli
işletmelerine ilişkin bilgileri, 21 inci maddede belirtilen sözleşmenin
yapıldığı,
b) Sorumlu emlak
danışmanları ve emlak danışmanları ile sözleşmeli işletmelerinin sorumlu
emlak danışmanları ve emlak danışmanlarının işe başlama ve işi bırakma
bilgilerini bu durumların gerçekleştiği,
c) Sözleşmesi sona
eren sözleşmeli işletmelerine ilişkin bilgileri bu durumun gerçekleştiği,
tarihten itibaren
on gün içinde Bilgi Sistemine aktarmakla yükümlüdür.
(4) Yetki
belgesine sahip (Ek ibare:RG-14/10/2020-31274) işletme ve
sözleşmeli işletmelerin güncel listesi Bakanlığın internet sayfasında
ilan edilir.
(5) Bilgi Sistemi
ihtiyaç duyulan diğer bilgi sistemlerine entegre edilir.
(6) Bilgi
Sisteminin işletilmesinde 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel
Verilerin Korunması Kanunu ve ikincil mevzuat kapsamında kişisel verilerin
korunmasına yönelik her türlü teknik ve idari tedbir alınır.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Faaliyetlere
İlişkin Yükümlülükler
İnternet ortamındaki ilanlara ilişkin yükümlülükler
MADDE 12 – (Başlığı ile Birlikte
Değişik:RG-14/10/2020-31274)
(1) İnternet ortamında taşınmaz ticaretine yönelik ilan
veren işletme ve sözleşmeli işletmeler, 14 üncü maddenin ikinci fıkrasının
(h), (ı), (i) ve (j) bentlerinde belirtilen ilke ve kurallara uymakla ve
ilanlarında üçüncü kişileri yanıltıcı bilgi ve belgelere yer vermemekle
yükümlüdür.
(2) İnternet ortamında taşınmaz ticaretine yönelik ilan
verilmesine aracılık eden gerçek veya tüzel kişiler aşağıdaki hususlara
uymakla yükümlüdür:
a) İşletme ve sözleşmeli işletmelerin 14 üncü maddenin
ikinci fıkrasının (i) bendinde belirtilen yükümlülüğünü yerine getirebilmesine
imkân sağlamak.
b) İşletme ve sözleşmeli işletmelerin üyeliğinden önce
Bakanlığın internet sayfası veya Bilgi Sisteminden yetki belgesi kontrolü
yaparak yetki belgesine sahip olmayan işletme ve sözleşmeli işletmeleri üye
yapmamak.(4)
c) Aynı taşınmaza yönelik birden fazla işletme veya
sözleşmeli işletme tarafından ilan verilmesi durumunda, o taşınmaza ilişkin
yetkilendirme sözleşmesine taraf olan işletme veya sözleşmeli işletmenin
talebi halinde yetkisiz verilen ilanları yayımdan derhal kaldırmak.
ç) İlanlara ilişkin talep ve şikâyetlerin internet
tabanlı iletişim yöntemlerinden en az biri ve telefon aracılığıyla
iletebilmesi için müşteri hizmetleriyle
iletişim imkânı sunmak. Bu talep ve şikâyetlerin etkin şekilde
yönetilerek sonuçlandırılmasını sağlamak. (4)
d) İlan, şikâyet ve üyeliklere ilişkin bilgileri
Bakanlığın taleplerine uygun olarak Bakanlığa iletmek.
e) Taşınmaz ticaretinin geliştirilmesi ve tüketicinin
korunması amacıyla Bakanlıkça alınan tedbirlere uymak.
Taşınmaz
ticaretine konu hizmetler
MADDE 13 –
(Değişik:RG-14/10/2020-31274)
(1) Yetki
belgesine sahip işletme ve sözleşmeli işletmeler, taşınmaz alım satımı ve
kiralanmasına aracılık hizmetleri ile birlikte yetkilendirme sözleşmesine
konu taşınmazla ilgili aşağıdaki hizmetleri verebilir:
a) Mülkiyeti devir
borcu doğuran işlemler ile ayni veya şahsi hak tesis eden işlemlere
aracılık etmek.
b) İnceleme,
araştırma ve raporlama yapmak.
c) Rayiç satış
veya kira bedeli ile vergi değeri araştırması yaparak iş sahibine bu
hususlarda bilgi vermek.
ç) Yetkilendirme
sözleşmesinde açıkça belirtilmesi koşuluyla; tapu ve kadastro müdürlükleri,
vergi dairesi müdürlükleri, yetkili idareler ve diğer kurumlardaki
işlemlere aracılık etmek ve bu kurumlardan bilgi ve belge temin etmek.
d) Kira bedeli ödemeleri
ile abonelik işlemlerini takip etmek, tamir, bakım ve onarım gibi
hizmetlerin verilmesini sağlamak ve bu hususlarla ilgili süreçler hakkında
iş sahibini bilgilendirmek.
e) Danışmanlık ve
yönetim hizmeti vermek.
f) Devre mülk ve
devre tatil satış ve pazarlamasına aracılık etmek.
g) Taşınmaz
ticaretine ilişkin diğer hizmetleri yürütmek.
Taşınmaz
ticaretinde uyulacak ilke ve kurallar
MADDE 14 –
(Değişik:RG-14/10/2020-31274)
(1) Taşınmaz
ticaretiyle iştigal edilen iş yeri ikamet amacıyla kullanılamaz ve bu iş
yerinde başka bir ticari faaliyette bulunulamaz.
(2) Taşınmaz
ticaretiyle iştigal edenler;
a) Verdiği hizmet
nedeniyle edindiği bilgi ve belgeleri, yetkilendirme sözleşmesinde
belirtilen esaslar dışında açıklayamaz ve kullanamaz.
b) Hizmet sunarken
ahlaka uygun, adil, dürüst, özenli ve makul şekilde hareket eder; yanıltıcı
bilgi veremez.
c) Haksız ve
hukuka aykırı davranış ve ticari uygulamalarda bulunamaz.
ç) Hizmet verdiği
kişilerin tercihlerini etkileyecek nitelikteki bilgileri gizleyemez.
d) Hizmet verdiği
kişilerin menfaatlerine aykırı davranışta bulunamaz.
e) Hizmet verdiği
kişileri yasa dışı olan ve etik olmayan uygulamalara teşvik edemez.
f) Hizmet verdiği
kişilere tehdit veya taciz edici davranışlarda bulunamaz.
g) Hizmet verdiği
kişilere belge imzalatmadan önce bu belgeleri okumaları için yeterli süre
verir, belgelerde yer alan hükümleri açıklar ve imzalanan belgelerin birer
suretini bu kişilere teslim eder.
ğ) Aldığı her
teklifi ve karşı teklifi, hizmet verdiği kişilere doğru ve objektif bir
şekilde en kısa sürede yazılı olarak veya elektronik ortamda sunar.
h) Taşınmazın
satılması veya kiralanması ya da satış veya kiralamadan vazgeçilmesi yahut
yetkilendirme sözleşmesinin feshedilmesi veya süresinin sona ermesi
durumunda, bu durumun gerçekleştiği tarihi izleyen üç gün içinde ilan
faaliyetine son verir.
ı) İlanlarında
yetkilendirme sözleşmesine aykırı hususlara yer veremez.
i) İlanlarında
yetki belgesi numarasına, yetki belgesindeki işletme adı veya unvanına,
adres bilgisi hariç olmak üzere il, ilçe, mahalle, ada ve parsel bilgileri
ile 15 inci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen diğer bilgilere, iletişim
bilgisine ve varsa taşınmazın enerji kimlik bilgilerine kolay okunabilir
şekilde yer verir.
j) Alım satım,
pazarlama veya kiralamaya yetkili olmadığı taşınmaza yönelik ilan veremez.
k) Her bir
yetkilendirme sözleşmesi için fiziksel olarak veya elektronik ortamda dosya
oluşturur. Yetkilendirme sözleşmesini ve bu sözleşme çerçevesinde verilen
hizmetler kapsamında düzenlenen sözleşme ve diğer belgeleri dosyasında en
az beş yıl süreyle saklar.
l)
6 ncı maddenin birinci fıkrasının (d) bendinin (4) numaralı alt
bendinde belirtilen adli sicil şartını haiz olmayan emlak danışmanı
istihdam edemez.
(3) Sözleşmeli
işletmenin taraf olduğu yetkilendirme, alım satıma aracılık, kiralamaya
aracılık ve hizmet ortaklığı sözleşmeleri, sözleşmeyle bağlı olunan
işletmenin sorumlu emlak danışmanı tarafından kontrol edilerek imzalanır.
Yetkilendirme
sözleşmesi
MADDE 15 – (Değişik:RG-14/10/2020-31274)
(1) Taşınmaz
ticaretine yönelik hizmetler, iş sahibi ile işletme veya sözleşmeli işletme
arasında yazılı şekilde yapılan yetkilendirme sözleşmesine dayanılarak
verilir.
(2) Yetkilendirme
sözleşmesi birer nüshası taraflarda kalacak şekilde en az iki nüsha
düzenlenir. Bu sözleşmede asgari olarak aşağıdaki bilgilere yer verilir:
a) İşletme veya
sözleşmeli işletmenin yetki belgesi numarası ve iletişim bilgileri ile
sorumlu emlak danışmanının adı, soyadı ve imzası.
b) İş sahibinin
gerçek kişi olması durumunda bu kişinin adı, soyadı, T.C. kimlik numarası
veya yabancı kimlik numarası ile iletişim bilgileri ve imzası; tüzel kişi
olması durumunda ise tüzel kişinin unvanı ve iletişim bilgileri ile temsile
yetkili kişisinin adı, soyadı ve imzası.
c) İşletme veya
sözleşmeli işletme tarafından verilecek hizmetler ve hizmet bedelleri.
ç) Tarafların hak
ve yükümlülükleri.
d)
Kararlaştırılması halinde oran veya tutarı işletme veya sözleşmeli işletme
için toplam hizmet bedelini aşmamak koşuluyla tarafların sözleşmeden
cayması durumunda ödenecek cayma bedeli ve sözleşmenin hiç veya gereği gibi
ifa edilmemesi halinde uygulanacak ceza koşulu ile tarafların diğer mali ve
hukuki sorumlulukları.
e) Sözleşmenin süresi.
f) Tarafların
tebligat adresleri.
(3) Alım satım ve
kiralamalara ilişkin yetkilendirme sözleşmelerinde ikinci fıkradaki
bilgilerle birlikte taşınmaza ilişkin asgari olarak aşağıdaki bilgilere yer
verilir:
a) İmar ve yapı
kullanma izin durumu.
b) Tapu kaydı
bilgileri, cinsi ve adresi.
c) Büyüklüğü, yaşı
ve fiili kullanım durumu.
ç) Kat, cephe ve
manzara gibi konum özellikleri.
d) Toplu taşıma
araçlarının duraklarına yaklaşık mesafesi.
e) Sosyal ve
kültürel mekânlara yaklaşık mesafesi.
f) Oda, salon, banyo,
tuvalet ve balkon sayısı ile bunların yaklaşık büyüklükleri gibi iç
özellikler.
g) Apartman, site,
bina veya müstakil olma durumu ile sosyal ve kültürel donatıları gibi dış
özellikleri.
ğ) Araziler için
hisse, emsal ve öngörülen bina yüksekliği bilgileri ile üzerinde ekili veya
dikili ürün bulunup bulunmadığı.
h) Üzerinde
ipotek, haciz ve benzeri kısıtlamaların bulunup bulunmadığı.
(4) Proje
aşamasında olup inşasına başlanmamış veya inşasına başlanmış olmakla
birlikte henüz tamamlanmamış taşınmazlar, ticari nitelikteki taşınmazlar ve
tapu kütüğüne kayıtlı olmayan taşınmazlara ilişkin yetkilendirme
sözleşmeleri ile iş sahibinin alıcı veya kiracı olduğu yetkilendirme
sözleşmelerinde ikinci ve üçüncü fıkralardaki bilgilerden uygun olanlar ile
yeterli bilgilendirme yapmaya elverişli diğer bilgilere yer verilir.
(5) İkinci ve
üçüncü fıkralardaki bilgilerin ilgili elektronik sistemlerden veya
kayıtlardan sağlanamaması durumunda iş sahibinin yazılı veya elektronik
ortamdaki beyanı esas alınır. İş sahibinin beyan ettiği bilgilerin gerçeği
yansıtmamasından iş sahibi sorumludur.
Alım satıma
aracılık sözleşmesi
MADDE 16 – (Değişik:RG-14/10/2020-31274)
(1) Alım satıma
aracılık hizmeti sonucunda alıcı ve satıcı ile işletme veya sözleşmeli
işletme arasında alım satıma aracılık sözleşmesi düzenlenir.
(2) Alım satıma
aracılık sözleşmesi birer nüshası taraflarda kalacak şekilde en az üç nüsha
düzenlenir. Bu sözleşmede asgari olarak aşağıdaki bilgilere yer verilir:
a) İşletme veya
sözleşmeli işletmenin yetki belgesi numarası, iletişim bilgileri ve
tebligat adresi ile sorumlu emlak danışmanının adı, soyadı ve imzası.
b) Alıcı veya
satıcının gerçek kişi olması durumunda bu kişinin adı, soyadı, T.C. kimlik
numarası veya yabancı kimlik numarası, iletişim bilgileri, tebligat adresi
ve imzası; tüzel kişi olması durumunda ise tüzel kişinin unvanı, iletişim
bilgileri ve tebligat adresi ile temsile yetkili kişisinin adı, soyadı ve
imzası.
c) Taşınmazın tapu
kaydı bilgileri, cinsi ve adresi ile varsa taşınmazın enerji kimlik
bilgileri.
ç) Taşınmazın alım
satım bedeli ve bu bedelin ödenme yöntemi.
d)
Kararlaştırılması halinde oran veya tutarı işletme veya sözleşmeli işletme
için hizmet bedelini aşmamak koşuluyla alıcı veya satıcının sözleşmeden
cayması durumunda karşı tarafa ve işletme veya sözleşmeli işletmeye
ödenecek cayma bedeli ve sözleşmenin hiç veya gereği gibi ifa edilmemesi
halinde uygulanacak ceza koşulu.
e) Hizmet bedeli.
f) Tapu harcı ve
döner sermaye hizmet bedeli gibi masrafların alıcı ve satıcı arasındaki
paylaşım usulü.
g) İlgili kanuna
göre sözleşmenin uygulanmasından doğan uyuşmazlıklarda hangi il mahkeme ve
icra dairelerinin yetkili olduğu hususu, uyuşmazlığın çözümü için
arabuluculuk veya tahkim gibi alternatif çözüm yollarına başvurulmasına
ilişkin kayıtlar ve kararlaştırması halinde tarafların diğer hukuki ve mali
sorumlulukları.
Kiralamaya
aracılık sözleşmesi
MADDE 17 –
(Değişik:RG-14/10/2020-31274)
(1) Kiralamaya
aracılık hizmeti sonucunda kiracı ve kiralayan ile işletme veya sözleşmeli
işletme arasında kiralamaya aracılık sözleşmesi düzenlenir.
(2) Kiralamaya
aracılık sözleşmesi birer nüshası taraflarda kalacak şekilde en az üç nüsha
düzenlenir. Bu sözleşmede asgari olarak aşağıdaki bilgilere yer verilir:
a) İşletme veya
sözleşmeli işletmenin yetki belgesi numarası, iletişim bilgileri ve
tebligat adresi ile sorumlu emlak danışmanının adı, soyadı ve imzası.
b) Kiracı veya
kiralayanın gerçek kişi olması durumunda bu kişinin adı, soyadı, T.C.
kimlik numarası veya yabancı kimlik numarası, iletişim bilgileri, tebligat
adresi ve imzası; tüzel kişi olması durumunda ise tüzel kişinin unvanı,
iletişim bilgileri ve tebligat adresi ile temsile yetkili kişisinin adı,
soyadı ve imzası.
c) Taşınmazın tapu
kaydı bilgileri, cinsi, adresi ve özellikleri ile varsa taşınmazın enerji
kimlik bilgileri.
ç) Taşınmazın kira
bedeli ile kira bedelinin yıllık artış oranı ve ödenme yöntemi.
d)
Kararlaştırılması halinde oran veya tutarı işletme veya sözleşmeli işletme
için hizmet bedelini aşmamak koşuluyla kiracı veya kiralayanın sözleşmeden
cayması durumunda karşı tarafa ve işletme veya sözleşmeli işletmeye
ödenecek cayma bedeli ve sözleşmenin hiç veya gereği gibi ifa edilmemesi
halinde uygulanacak ceza koşulu.
e) Hizmet bedeli.
f) İlgili kanuna
göre sözleşmenin uygulanmasından doğan uyuşmazlıklarda hangi il mahkeme ve
icra dairelerinin yetkili olduğu hususu, uyuşmazlığın çözümü için
arabuluculuk veya tahkim gibi alternatif çözüm yollarına başvurulmasına
ilişkin kayıtlar ve kararlaştırması halinde tarafların diğer hukuki ve mali
sorumlulukları.
Hizmet
ortaklığı sözleşmesi
MADDE 18 – (Değişik:RG-14/10/2020-31274)
(1) İşletme veya
sözleşmeli işletme, yetkilendirme sözleşmesinde yer alması koşuluyla
hizmetin ortak verilmesi hususunda başka bir veya birden fazla işletme veya
sözleşmeli işletme ile yetkilendirme sözleşmesinin konusuna yönelik ortak
çalışma yürütebilir.
(2) Hizmet
ortaklığı sözleşmesi birer nüshası taraflarda kalacak şekilde düzenlenir.
Bu sözleşmede asgari olarak aşağıdaki bilgilere yer verilir:
a) İşletme veya
sözleşmeli işletmelerin yetki belgesi numarası, unvanı ve iletişim
bilgileri ile sorumlu emlak danışmanının adı, soyadı ve imzası.
b) Sözleşmenin
konusu.
c) Hizmet
bedelinin paylaşım usulü.
ç) Tarafların hak
ve yükümlülükleri.
(3) İşletme veya
sözleşmeli işletme tarafından, hizmet ortaklığı sözleşmesinin düzenlendiği
gün iş sahibine bilgi verilerek bu sözleşmenin bir örneği düzenlenme
tarihinden itibaren üç gün içinde iş sahibine yazılı olarak veya elektronik
ortamda gönderilir. Gönderime ilişkin ispat yükü gönderimi yapan işletmeye
veya sözleşmeli işletmeye aittir.
Taşınmaz
gösterme belgesi
MADDE 19 – (Değişik:RG-14/10/2020-31274)
(1) Alım satımına
veya kiralanmasına aracılık edilen taşınmazın alıcı veya kiracıya fiziksel
olarak veya elektronik ortamda gösterilmesi hizmeti, taşınmaz gösterme
belgesi düzenlenmek suretiyle verilir.
(2) Taşınmaz
gösterme belgesi, birer nüshası taraflarda kalacak şekilde en az iki nüsha
düzenlenir. Bu belgede asgari olarak aşağıdaki bilgilere yer verilir:
a) İşletme veya
sözleşmeli işletmenin yetki belgesi numarası ve iletişim bilgileri ile
sorumlu emlak danışmanının adı, soyadı ve imzası.
b) Taşınmazın
gösterildiği kişinin adı, soyadı, T.C. kimlik numarası veya yabancı kimlik
numarası ile iletişim bilgileri ve imzası.
c) Taşınmazın tapu
kaydı bilgileri, cinsi ve adresi.
ç) Taşınmazın
hangi amaçla gösterildiği ve gösterilme tarihi.
d) Hizmet bedeli
oranı veya tutarı.
(3) Taşınmaz
gösterme belgesi, her bir alıcı veya kiracı için
ayrı ayrı düzenlenir. Taşınmaz gösterme belgesinin birden fazla
taşınmaz için düzenlenmesi durumunda alıcı veya kiracının imzası her bir
taşınmaz için ayrı ayrı alınır.
(4) Taşınmazı
gösterme hizmeti karşılığında herhangi bir bedel talep edilemez.
Hizmet bedeli
MADDE 20 –
(Değişik:RG-14/10/2020-31274)
(1) Alım satıma
aracılık hizmetine ilişkin hizmet bedeli oranı, alım satıma aracılık
sözleşmesinde yer alan satış bedelinin katma değer vergisi hariç yüzde
dördünden fazla olamaz.
(2) Kiralamaya
aracılık hizmetine ilişkin hizmet bedeli, kiralamaya aracılık sözleşmesinde
yer alan kira bedelinin katma değer vergisi hariç bir aylık tutarından
fazla olamaz.
(3) Alım satım
veya kiralamaya aracılık hizmetleri ile aynı anda bu hizmetlerle ilişkili
olarak 13 üncü maddede belirtilen diğer hizmetlerin de verilmesi durumunda,
ayrı yetkilendirme sözleşmesi düzenlenmiş olsa dahi sadece bir hizmet
bedeli alınabilir ve bu bedel, alım satıma aracılık hizmeti için birinci
fıkrada belirtilen orandan, kiralamaya aracılık hizmeti için ise ikinci
fıkrada belirtilen tutardan fazla olamaz.
(4) İşletme ve
sözleşmeli işletme, yetkilendirme sözleşmesine konu hizmetin verilmesi ile
hizmet bedeline hak kazanır.
(5) Alım satım ve
kiralamaya aracılık hizmetlerinde, birinci fıkrada belirtilen orandan ve
ikinci fıkrada belirtilen tutardan fazla olmayacak şekilde belirlenen
hizmet bedeli, alım satıma veya kiralamaya aracılık sözleşmelerinde aksi
kararlaştırılmadıkça taraflar arasında eşit paylaşılarak ödenir.
(6) Bir taşınmazın
alım satımı hususunda alıcı ve satıcı, kiralanması hususunda ise kiracı ve
kiralayan ile ayrı ayrı yetkilendirme sözleşmesi yapılmış olması
durumunda sadece bir hizmet bedeli alınabilir. Bu durumda hizmet bedeli,
birinci fıkrada belirtilen orandan ve ikinci fıkrada belirtilen tutardan
fazla olmayacak şekilde alım satıma veya kiralamaya aracılık
sözleşmelerinde yeniden belirlenir.
(7) 18 inci madde
çerçevesinde yürütülen ortak çalışma sonucunda hak kazanılan hizmet bedeli,
alım satıma veya kiralamaya aracılık sözleşmelerinde belirlenen işletme veya
sözleşmeli işletmeye ödenir ve hizmet ortaklığı sözleşmesinde belirtilen
usulde paylaşılır. Bu sözleşmede hizmet bedelinin paylaşımı hususunda hüküm
bulunmaması halinde bu bedel taraflar arasında eşit olarak paylaşılır.
(8) Taşınmazın
yetkilendirme sözleşmesinin süresi içinde, taşınmaz gösterme belgesini
düzenleyen işletme veya sözleşmeli işletme bertaraf edilerek doğrudan iş
sahibinden satın alınması veya kiralanması durumunda hizmet bedeline hak
kazanılır.
(9) Yetki belgesi
iptal edilen işletme ve sözleşmeli işletmenin, iptal tarihi itibarıyla
geçerli olan yetkilendirme sözleşmeleri feshedilmiş sayılır. Sözleşmenin
feshedilmiş sayılmasından önce verilmiş olan hizmetler için hizmet bedeline
hak kazanılır.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Çeşitli
ve Son Hükümler
Sözleşmeli
işletme
MADDE 21
– (Başlığı ile Birlikte Değişik:RG-14/10/2020-31274)
(1) Sözleşmeli
işletme faaliyetinde bulunulabilmesi için işletme ile sözleşmeli işletme
arasında yazılı sözleşme yapılır. Birer nüshası taraflarda kalacak şekilde
en az iki nüsha düzenlenen bu sözleşmede asgari olarak aşağıdaki bilgilere
yer verilir:
a) İşletmenin
yetki belgesi numarası ve iletişim bilgileri ile sorumlu emlak danışmanının
adı, soyadı ve imzası.
b) Sözleşmeli
işletme sahibinin gerçek kişi olması durumunda bu kişinin adı, soyadı, T.C.
kimlik numarası veya yabancı kimlik numarası ile iletişim bilgileri ve
imzası; tüzel kişi veya şube olması durumunda ise tüzel kişi veya şubenin
unvanı, iletişim bilgileri ve tebligat adresi ile yetkili temsilcisinin
adı, soyadı ve imzası.
c) Hizmet
bedelinin taraflar arasında paylaşım usulü.
ç) Sözleşmenin
konusu ve süresi.
d) Tarafların hak
ve yükümlülükleri ile tebligat adresleri.
(2) Sözleşmeli
işletme, sadece bir işletmeye sözleşmeyle bağlı olarak taşınmaz ticareti
faaliyetinde bulunabilir.
Denetim ve ceza
hükümleri
MADDE 22 –
(Değişik:RG-14/10/2020-31274)
(1) Bakanlık, bu
Yönetmeliğin uygulanması, uygulamada çıkan sorunlar ve şikâyetlerle ilgili
denetim yapmaya yetkilidir. Bakanlık bu yetkisini il müdürlükleri
aracılığıyla da kullanabilir.
(2) Yetkili
idareler, Bakanlığın talebi üzerine bu Yönetmelik kapsamında ön inceleme
mahiyetinde denetim yapmakla görevlidir.
(3) Yetkili
idareler tarafından ikinci fıkra kapsamında yapılan denetimin sonuçları,
denetimin sonuçlandığı tarihten itibaren on gün içinde il müdürlüğüne
bildirilir.
(4) Bu Yönetmeliğe
aykırı hareket edenler hakkında Kanunun 18 inci maddesinde öngörülen idari
para cezaları Bakanlıkça uygulanır.
(5) Sözleşmeli
işletmenin bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket ettiğinin tespit
edilmesi ve bu aykırılığın sözleşmeyle bağlı olunan işletmenin
kontrolündeki hususlara ilişkin olması durumunda işletme ve sözleşmeli
işletme hakkında ayrı ayrı idari para cezası uygulanır.
(6) İdari para
cezalarının uygulanmasında, Kanunun 18 inci maddesinin ikinci, beşinci ve
altıncı fıkralarında yer alan hükümler saklıdır.
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1
– (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla taşınmaz
ticaretiyle iştigal eden (…)(1) tacirler ile esnaf ve
sanatkârların faaliyetlerine devam edebilmeleri için (Değişik
ibare:RG-11/12/2019-30975)(2) 31/8/2020
tarihine kadar durumlarını, 6 ncı maddenin birinci fıkrasındaki
şartlara uygun hale getirerek yetki belgesi alması gerekir.
(2) (Değişik:RG-14/10/2020-31274)
(Değişik ibare:RG-16/4/2021-31456) 14/10/2020 tarihi
itibarıyla taşınmaz ticaretine ilişkin gelir veya kurumlar vergisi ya da
meslek odası kaydı bulunan işletme ve sözleşmeli işletmelerin;
a) Gerçek kişi
işletmesi olması halinde, o tarihteki işletme sahibi,
b) Tüzel kişi
işletmesi veya şube olması halinde, o tarihte taşınmaz ticareti
faaliyetlerini yürüten yetkili temsilcilerinden biri,
tarafından yapılan
yetki belgesi başvurularında 6 ncı maddenin birinci fıkrasının
(d) bendinin 2 numaralı alt bendinde belirtilen (Değişik ibare:RG-16/4/2021-31456)
ilköğretim mezuniyeti şartı aranmaz.
(3) (Değişik:RG-14/10/2020-31274)
5/6/2018 tarihi itibarıyla taşınmaz ticaretine ilişkin gelir veya
kurumlar vergisi ya da meslek odası kaydı bulunan işletmeler adına ikinci
fıkrada belirtilen kişiler tarafından (Değişik ibare:RG-16/4/2021-31456)
31/7/2021 tarihine kadar yapılan yetki belgesi başvurularında,
5/6/2018 tarihinden önce Milli Eğitim Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığınca
yetkilendirilen kurum ve kuruluşlar veya üniversitelerden taşınmaz ticaretine
ilişkin eğitim sertifikası alınmış olması koşuluyla,
6 ncı maddenin birinci fıkrasının (ç) bendinde belirtilen mesleki
yeterlilik belgesi şartı aranmaz.
(4) (Değişik:RG-14/10/2020-31274)
(Değişik ibare:RG-16/4/2021-31456) 14/10/2020 tarihi itibarıyla
taşınmaz ticaretine ilişkin gelir veya kurumlar vergisi ya da meslek odası
kaydı bulunan işletme ve sözleşmeli işletmeler adına, ikinci fıkrada
belirtilen kişiler tarafından (Değişik ibare:RG-16/4/2021-31456) 31/7/2021 tarihine
kadar yapılan yetki belgesi başvurularında:
a)
6 ncı maddenin birinci fıkrasının (d) bendinin 5 numaralı alt
bendinde belirtilen mesleki eğitim şartı aranmaksızın yetki belgesi
verilir. Söz konusu şartı haiz olunduğunu gösteren
belgenin 31/12/2021 tarihine kadar Bilgi Sistemine aktarılmaması
veya il müdürlüğüne teslim edilmemesi halinde bu işletmelerin yetki
belgeleri iptal edilir.
b)
6 ncı maddenin birinci fıkrasının (d) bendinin 6 numaralı alt
bendinde belirtilen mesleki deneyim şartı aranmaz.
(5) (Değişik:RG-14/10/2020-31274)
5/6/2018 tarihi itibarıyla taşınmaz ticaretine ilişkin gelir veya
kurumlar vergisi ya da meslek odası kaydı bulunan sözleşmeli işletmeler
adına ikinci fıkrada belirtilen kişiler tarafından (Değişik
ibare:RG-16/4/2021-31456) 31/7/2021 tarihine kadar yapılan yetki
belgesi başvurularında da üçüncü fıkra ile dördüncü fıkranın (a) bendi
uygulanır.
(6) (Ek:RG-14/10/2020-31274)
(Değişik ibare:RG-16/4/2021-31456) 14/10/2020 tarihi itibarıyla
emlak danışmanlığı yapanlar hakkında 14 üncü maddenin ikinci fıkrasının (l)
bendi uygulanmaz.
(7) (Ek:RG-14/10/2020-31274)
31/3/2021 tarihinden önce Seviye 5 mesleki yeterlilik belgesi alan
emlak danışmanlarının bu belgeleri ilgili mevzuatı kapsamında iptal
edilmediği sürece bu kişilerde Seviye 4 mesleki yeterlilik belgesi şartı
aranmaz.
(8) (Ek:RG-14/10/2020-31274)
1/1/2021 tarihi itibarıyla taşınmaz ticaretiyle iştigal eden
işletmeler, sorumlu emlak danışmanı ve emlak danışmanları ile sözleşmeli
işletmelerine ilişkin bilgileri 28/2/2021 tarihine kadar Bilgi Sistemine
aktarır.
Yürürlük
MADDE 23 –
(1) Bu Yönetmeliğin;
a) 21 inci
maddesinin birinci fıkrası yayımı tarihinden üç ay sonra,
b) Diğer maddeleri
yayımı tarihinde,
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 24 –
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini (Mülga ibare:RG-14/10/2020-31274) (…)
Ticaret Bakanı yürütür.
_____________
(1) 9/6/2018 tarihli ve 30446 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan Düzeltme ile, 5/6/2018 tarihli ve 30442 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan, Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmeliğin geçici 1
inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “ve üçüncü fıkra kapsamında yer
almayan” ibaresi Gümrük ve Ticaret Bakanlığının 08.06.2018 tarihli ve
70897689-439.99 sayılı yazısına istinaden madde metninden çıkartılarak
düzeltilmiştir.
(2) Bu değişiklik 5/12/2019 tarihinden geçerli
olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
(3) 14/10/2020 tarihli ve 31274 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan değişiklikle maddeye ikinci fıkradan sonra gelmek üzere üçüncü
fıkra eklenmiş ve diğer fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir. Bu
değişiklik 1/1/2021 tarihinde yürürlüğe girer.
(4) 14/10/2020 tarihli ve 31274 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan değişiklikle başlığı ile birlikte değiştirilen bu
maddenin ikinci fıkrasının (b) ve (ç) bentleri 1/1/2021 tarihinde
yürürlüğe girer.
|
Yönetmeliğin
Yayımlandığı Resmî Gazete’nin
|
Tarihi
|
Sayısı
|
5/6/2018
|
30442
|
Yönetmelikte
Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin
|
Tarihi
|
Sayısı
|
1.
|
11/12/2019
|
30975
|
2.
|
14/10/2020
|
31274
|
3.
|
16/4/2021
|
31456
|
|