|
DOÇENTLİK
YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç ve
Kapsam, Dayanak ve Doçentlik Bilim Alanları
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1)
Bu Yönetmeliğin amacı, doçentlik değerlendirmesine ilişkin usul ve esasları
belirlemektir.
(2) Bu Yönetmelik,
doçentlik bilim/sanat alanlarının belirlenmesi, doçentlik başvurusu
yapabilme şartları, başvuru zamanı ve usulü, doçentlik değerlendirme
jürilerinin oluşturulması, doçentlik sürecinin yürütülmesi,
Üniversitelerarası Kurul tarafından belirlenen intihal, diğer bilimsel
araştırma ve yayın etiği ve disipline aykırılık iddiaları dolayısıyla
izlenecek yollarla komisyonların teşkiline ve görevlerine ilişkin hükümleri
kapsar.
Dayanak
MADDE 2 – (1)
Bu Yönetmelik, 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim
Kanununun 11 inci ve 24 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Doçentlik
bilim/sanat alanları ve kriterleri
MADDE 3 – (1)
Doçentlik değerlendirmesi, Üniversitelerarası Kurulun görüşü üzerine
Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen bilim/sanat alanlarında adayın
akademik yayın ve çalışmalarının incelenmesi çerçevesinde yapılır.
Bilim/sanat alanlarındaki güncellemeler izleyen dönemde,
doçentlik kriterlerindeki güncellemeler ise kabul edildikleri
tarihten sonraki ikinci doçentlik başvuru döneminde uygulanır.
İKİNCİ
BÖLÜM
Başvuru
Zamanı, Şartları ve Usulü, Jürilerin Oluşturulması ve
Doçentlik
Değerlendirmesi
Başvuru zamanı,
şartları ve usulleri
MADDE 4 – (1)
(Değişik:RG-10/8/2021-31564)(2) Üniversitelerarası
Kurul tarafından başka bir tarih belirlenmedikçe doçentlik başvurusu, yılda
iki kez olmak üzere Mart ve Ekim ayının yirminci günü başlayıp, en geç
ilgili ayın son çalışma günü mesai saati bitimine kadar yapılır.
(2) Doçentlik
başvurusu için;
a) (Değişik:RG-12/6/2020-31153)
Türkiye’de doktora yapmış, tıpta, diş hekimliğinde, eczacılıkta ve
veteriner hekimlikte uzmanlık unvanı almış veya Üniversitelerarası Kurulun
önerisi üzerine Yükseköğretim Kurulunca tespit edilen sanat dallarının
birinde yeterlik kazanmış ya da doktora, sanatta yeterlik ile tıpta, diş hekimliğinde,
eczacılıkta ve veteriner hekimlikte uzmanlığın yurt dışından alındığı
hallerde, bu unvanın denkliğine sahip olmak,
b) Yükseköğretim
Kurulu tarafından belirlenen merkezî bir yabancı dil sınavından en az elli
beş puan veya uluslararası geçerliliği Yükseköğretim Kurulu tarafından
kabul edilen bir yabancı dil sınavından buna denk bir puan almış olmak,
doçentlik bilim alanının belli bir yabancı dille ilgili olması halinde ise
bu sınavı başka bir yabancı dilde vermek,
c)
Üniversitelerarası Kurulun görüşü üzerine Yükseköğretim Kurulu tarafından
her bir bilim veya sanat disiplininin özellikleri dikkate alınarak
belirlenecek asgari sayı ve nitelikte özgün bilimsel yayın ve çalışmalar
yapmak,
şarttır.
(3) (Değişik:RG-12/6/2020-31153)
Doçentlik başvuruları, Üniversitelerarası Kurula elektronik ortamda
belgeler ve bütün akademik çalışmalar yüklenmek suretiyle yapılır.
Belgelerin aslının veya onaylı suretinin ibrazının gerekli olduğu hallerde,
adaylar bu belgeleri elden veya posta ile Üniversitelerarası Kurula
gönderir. Adaylar, Üniversitelerarası (Değişik cümle:RG-10/8/2021-31564)
Doçentlik Komisyonu gerekli gördüğü bilim/sanat alanından başvuran
adayların değerlendirmeye esas akademik çalışmalarını jüri üyelerine fiziki
olarak göndermesine de karar verebilir.
(4) (Ek:RG-12/6/2020-31153)
Öğrenim belgesi, tez ve yabancı dil belgesinin eksik/hatalı olduğu tespit
edilen adayın doçentlik başvurusu Üniversitelerarası Kurul Başkanlığınca
iptal edilir. Doçentlik başvurusu iptal edilen aday takip eden dönemlerde
yeniden doçentlik başvurusunda bulunabilir.
(5) (Ek:RG-12/6/2020-31153)
Denkliği kabul edilenler dahil olmak üzere daha önce bir bilim/sanat
alanından doçentlik unvanı aldıktan sonra başka bir bilim/sanat alanından
yeniden doçentlik başvurusunda bulunan adaylar, aldığı doçentlik unvanına
esas olan akademik çalışmaları yeni başvurularında puanlayamazlar.
(6) (Ek:RG-10/8/2021-31564)
(Danıştay Sekizinci Dairesinin 26/5/2023 tarihli ve E.:2021/5288; K.:2023/2864
sayılı kararı ile iptal fıkra; Doçentlik başvurusunda bulunup eser
değerlendirme aşamasında başarısız sayılmasına, asgari başvuru şartlarını
sağlamadığı veya etik ihlalde bulunduğu gerekçesiyle başvurusunun iptaline
karar verilen adayın bu işlemlere karşı dava açması durumunda aynı
bilim/sanat alanında yeniden doçentliğe başvuru yapması davasının
kesinleşmesine bağlıdır. Bu hükme aykırı olarak yapılan başvurular işleme
alınmaz.)
(7) (Ek:RG-10/8/2021-31564)
Doçentlik başvurusu sonuçlanmamış adaylar aynı ya da farklı bilim/sanat
alanından yeniden doçentlik başvurusunda bulunamazlar.
Değerlendirme
jürisinin oluşturulması
MADDE 5 – (1)
(Değişik:RG-12/6/2020-31153) Doçentlik Komisyonu tarafından, süresi
içinde başvurusunu tamamlayan adaylardan her biri için, başvurulan
bilim/sanat alanı göz önünde bulundurularak değerlendirme yapmak üzere beş
asıl ve iki yedek üyeden oluşan jüri kurulur. Adayın başvurduğu bilim/sanat
alanında yeterli öğretim üyesinin bulunmaması halinde jüri, üç asıl ve bir
yedek üyeden oluşturulur. Jürinin üç kişi olarak teşekkül ettirilememesi
halinde en yakın bilim/sanat alanından tamamlanmak suretiyle üç asıl ve bir
yedek üyeden jüri oluşturulur.
(2) Doçentlik
jürilerinde görev alabilecek profesör unvanlı öğretim üyelerinin listesi,
Yükseköğretim Kurulu personel veri tabanındaki bilgiler esas alınarak
belirlenir. Doçentlik değerlendirme jürisindeki asıl ve yedek üyelikler, bu
listede ilgili bilim alanlarında yer alan öğretim üyeleri arasından
objektif ölçütlere göre belirlenir.
(3) Doçentlik
değerlendirme jürisinde görev alabilmek için öğretim üyesinin Devlet veya
vakıf yükseköğretim kurumlarında 2547 sayılı Kanunun
26 ncı maddesi hükümlerine göre profesör olarak atanmış olması
şarttır.
(4) (Değişik:RG-12/6/2020-31153)
Doçentlik değerlendirme jürisine atanan üyelere, jüri üyeliği görevi ve
doçentlik başvurusunda bulunan adaylara jüri bilgileri elektronik ortamda
erişime açılır. Jüri üyeliği görevi ve jüri bilgileri erişime açıldığı
tarihi izleyen beşinci gün ilgililere tebliğ edilmiş sayılır. Doçentlik
değerlendirme jürisinde görevlendirilen öğretim üyelerinin listesi mensubu
bulundukları üniversite rektörlüğüne bildirilir.
(5) Jüri üyelerine
başvuru alanında yeterli sayıda profesör bulunmaması durumu hariç bir
başvuru döneminde üçten fazla görev verilmez.
Doçentlik değerlendirmesi
MADDE 6 – (Değişik:RG-12/6/2020-31153)
(1) Doçentlik
değerlendirme jürisi, adayın başvuru dosyasını ilk olarak bilimsel
araştırma ve yayın etiğine aykırılık bulunup bulunmadığı ve asgari başvuru
şartlarının sağlanıp sağlanmadığı yönünden değerlendirir. Jürinin bilimsel
araştırma ve yayın (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) etiği
ihlali yönündeki değerlendirme raporları, ilgili Bilimsel Araştırma ve
Yayın Etiği Komisyonu tarafından incelenir. Jürinin adayın asgari başvuru
şartlarını sağlamadığı yönündeki değerlendirme raporları ise Doçentlik
Komisyonu tarafından incelenir. (Değişik cümle:RG-10/8/2021-31564)
Buna göre;
a) Asgari başvuru
şartlarını sağlamadığı tespit edilen adayın doçentlik başvurusu Doçentlik
Komisyonu tarafından iptal edilir. (Danıştay Sekizinci Dairesinin 26/5/2023
tarihli ve E.:2021/5288; K.:2023/2864 sayılı kararı ile iptal cümle; Başvurusu
iptal edilen aday, müracaat dönemi esas alınmak suretiyle en erken izleyen
ikinci dönemde yeniden başvurabilir.) Asgari başvuru şartlarını
sağlamadığına ilişkin jüri raporu/raporları isimleri gizlenerek Doçentlik
Komisyonu kararı ile birlikte elektronik ortamda adayın erişimine açılır.
Asgari başvuru şartlarını sağlamadığı gerekçesiyle başvurusu iptal edilen
adayın yeniden aynı bilim/sanat alanından doçentlik başvurusunda bulunması
halinde iptale konu olan başvuru dönemine ait bilgi ve belgeler ile asgari
başvuru şartlarını sağlamadığına ilişkin Doçentlik Komisyonu kararı yeni
başvuruda jüri üyelerinin erişimine açılır.
b) Adayın asgari
başvuru şartlarını sağladığının tespit edilmesi halinde ise ilgili jüri
üyesine/üyelerine “başarılı/başarısız” şeklinde değerlendirme raporu
hazırlaması için Doçentlik Komisyonu tarafından ek süre verilir. Ek süre
içinde rapor düzenlemeyen jüri üyesinin görevi Doçentlik Komisyonu
tarafından sonlandırılır. Görevi sonlandırılan üye/üyeler ile “asgari
başvuru şartlarını sağlamamıştır” görüşünde ısrar eden üye/üyeler yerine
yedek üye raporları sırasıyla değerlendirmeye alınır. (Mülga
cümleler:RG-10/8/2021-31564)
(2) Doçentlik
değerlendirme jürisi, hakkında bilimsel araştırma ve yayın etiği ihlali
bulmadığı ve asgari başvuru şartlarını sağladığını tespit ettiği adayın
akademik çalışmalarının niteliği ve bilim/sanat alanına katkısını esas
almak suretiyle “başarılı” veya “başarısız” bulduğunu belirten ayrıntılı ve
gerekçeli bir değerlendirme raporu hazırlar. Jüri üyesi raporunu süresi
içinde Doçentlik Bilgi Sistemine yükler.
(3) Jüri
üyelerine, değerlendirme raporunu hazırlamak üzere her aday için azami bir
ay süre verilir. Doçentlik Komisyonu, gerekli hallerde bir aya kadar ek
süre verebilir. Değerlendirme raporunu süresi içinde Doçentlik Bilgi
Sistemine yüklemeyen jüri üyesinin görevi sonlandırılır ve yedek üyelerin
raporları sırasıyla değerlendirmeye alınır.
(4) Jüri üyesi,
rapor hazırlamasına engel olacak bir hal ortaya çıktığında görevden çekilme
talebini görev yaptığı yükseköğretim kurumuna yazılı olarak bildirir.
Mazereti üniversite yönetim kurulunca kabul edilen jüri üyesi, kararın bir
örneğini süresi içinde Doçentlik Bilgi Sistemi (DBS) üzerinden
Üniversitelerarası Kurula bildirmekle yükümlüdür. Bildirim üzerine,
Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı tarafından bu kişinin jüri üyeliği
sonlandırılır ve yedek üyelerin raporları sırasıyla değerlendirmeye alınır.
(5) Görevini
süresi içinde yapmayan veya mazeretinin uygun bulunduğuna ilişkin
üniversite yönetim kurulu kararı bulunmadan bu görevden kaçınan jüri
üyesinin genel hükümlere göre idarî ve cezaî sorumluluğu saklıdır.
(6) Mazeret
nedeniyle çekilme, öğretim üyeliğinden istifa veya emeklilik gibi
nedenlerle jüri heyetinde eksilme olursa, Doçentlik Komisyonu tarafından
doçentlik başvurusunun geldiği aşama göz önünde bulundurulmak suretiyle,
eksilen üye yerine yeni bir görevlendirme yapılabilir.
(7) Jüri raporları
tamamlandığında, değerlendirmeye esas alınan raporlar ve başvuru sonucu
ilgililere elektronik ortamda erişime açılır ve erişime açıldığı tarihi
izleyen beşinci gün ilgililere tebliğ edilmiş sayılır.
(8) Beş üyeden
oluşan jürilerde en az üç üyenin, üç üyeden oluşan jürilerde ise en az iki
üyenin adayı başarılı bulması halinde aday başarılı sayılır. Başarısız
bulunan aday, jüri tarafından eksik bulunan eser ve faaliyetleri tamamlamak
kaydıyla müracaat dönemi esas alınmak suretiyle en erken izleyen üçüncü
dönemde yeniden başvurabilir. Başarısız olan adayların yeni başvurularına
ilişkin usul ve esaslar Doçentlik Komisyonunca belirlenir.
(9) (Değişik:RG-10/8/2021-31564)
Doçentlik başvurusunda bulunup başarısız olan adayın yeniden aynı
bilim/sanat alanından doçentlik başvurusunda bulunması halinde başarısız
olduğu son döneme ait bilgi ve belgeler ile başarısız sayılmasına esas olan
raporlar, jüri üyelerinin isimleri gizlenmek suretiyle yeni başvuruda jüri
üyelerinin erişimine açılır.
(10)
Bilimsel/sanatsal yayın ve akademik çalışmalarının değerlendirilmesi
sonucunda başarılı olan adaya, Üniversitelerarası Kurul Yönetim Kurulu
kararı ile ilgili bilim/sanat alanında “Doçentlik Unvanı” verilir ve
“Doçentlik Belgesi” düzenlenir.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Bilimsel
Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırılık, Doçentlik Komisyonu
Bilimsel
araştırma ve yayın etiğine aykırılık
MADDE 7 – (1)
Üniversitelerarası Kurul, bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırılık ile
disiplin cezaları bakımından doçentlik değerlendirmesine başvuran adayların
durumlarını, kendi bünyesinde oluşturacağı veri tabanından kontrol eder.
(2) Eser
incelemesi yapan jüri üyeleri, başvuru dosyasında yer alan herhangi bir
eserde bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırılık tespit ederse, bu
durumu hazırlayacağı gerekçeli bir raporla ve iddiaya konu olan eserlerle
birlikte Üniversitelerarası Kurula bildirir.
(3) Bilimsel
araştırma ve yayın etiğine aykırılık iddiası hakkında gerekli işlemler,
Üniversitelerarası Kurul tarafından belirlenecek usul ve esaslar
çerçevesinde yapılır. Üniversitelerarası Kurul, bilimsel araştırma ve yayın
etiğine aykırılık iddiası hakkında gerekli işlemlerin yapılması için durumu
belgeleriyle birlikte ilgili bilimsel araştırma ve yayın etiği komisyonuna
gönderir ve bir karar verilinceye kadar doçentlik başvurusuyla ilgili
herhangi bir işlem yapmaz.
(4) Bilimsel
araştırma ve yayın etiğine aykırılık iddialarını incelemek ve
sonuçlandırmak amacıyla Üniversitelerarası Kurul bünyesinde Fen ve
Mühendislik Bilimleri, Sağlık ve Spor Bilimleri, Sosyal ve Beşeri Bilimler
ile Güzel Sanatlar alanlarından olmak üzere üç adet Bilimsel Araştırma ve
Yayın Etiği Komisyonu kurulur. Bu komisyonların kuruluşu, çalışma usul ve
esasları Üniversitelerarası Kurul tarafından belirlenir.
(5) İlgili
bilimsel araştırma ve yayın etiği komisyonu tarafından incelenen bilimsel
araştırma ve yayın etiğine aykırılık iddiasının doğru olmadığının tespiti
halinde, doçentlik değerlendirme süreci kaldığı yerden devam eder. (Ek cümle:RG-12/6/2020-31153) Bu
takdirde bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırılık iddiasında bulunan
jüri üyesinin görevi sonlandırılır.
(6) Bilimsel
araştırma ve yayın etiğine aykırılık iddiası hakkında yapılacak inceleme
neticesinde etik ihlalde bulunduğuna karar verilen (Değişik ibare:RG-7/9/2019-30881)
adayın başvurusu iptal edilir. (Ek cümleler:RG-12/6/2020-31153)
Başvurusu iptal edilen aday, müracaat dönemi esas alınmak suretiyle en
erken izleyen üçüncü dönemde yeniden başvurabilir. Yeniden doçentlik
başvurusunda bulunan aday etik ihlal tespitine konu olan yayınlarını
belirtmekle yükümlüdür. Aday yanlış beyan dışında etik ihlal tespitine esas
olan yayınlarını beyannamede kullanamaz. Adayın idarî, cezaî ve hukukî
sorumluluğuna ilişkin hükümler saklıdır.
(7) İnceleme
neticesinde etik ihlalde bulunduğu tespit edilen adayla ilgili
karar, gerekli disiplin ve diğer idarî işlemlerin başlatılması
amacıyla bilgi ve gereği için adayın bağlı olduğu kuruma ve gerekli görülen
hallerde Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına bildirilir.
(8) Jüri
üyelerince doçentlik değerlendirme başvurusuyla ilgili olarak adayın
yanıltıcı bilgi veya belge sunduğunun ileri sürülmesi
veya re'sen tespit edilmesi halinde, bu konuda bir karar
verilinceye kadar Üniversitelerarası Kurul, doçentlik başvurusuyla ilgili herhangi
bir işlem yapmaz. İlgili bilimsel araştırma ve yayın etiği komisyonu
tarafından yapılacak inceleme neticesinde iddianın doğru olduğunun tespiti
halinde (Değişik ibare:RG-7/9/2019-30881) adayın başvurusu iptal
edilir. (Ek cümle:RG-12/6/2020-31153) Başvurusu iptal edilen
aday, müracaat dönemi esas alınmak suretiyle en erken izleyen üçüncü
dönemde yeniden başvurabilir. İddianın doğru olmadığına karar verilmesi
halinde doçentlik değerlendirme süreci kaldığı yerden devam eder. (Ek cümle:RG-12/6/2020-31153) Bu takdirde
bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırılık iddiasında bulunan jüri
üyesinin görevi sonlandırılır.
(9) Adayın
doçentlik başvuru süreci devam ederken aday hakkında doçentlik başvuru
dosyasında sunmuş olduğu herhangi bir eserinde bilimsel araştırma ve yayın
etiğine aykırılık bulunduğu iddiasını içeren şikâyet veya ihbar yapılması
halinde, Üniversitelerarası Kurul bu başvuruyu değerlendirilmesi amacıyla
derhal ilgili Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Komisyonuna
gönderir. İlgili Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Komisyonu bu
başvuru hakkında ön değerlendirme yapar. Yapılan ön değerlendirmede,
başvurunun inandırıcı mahiyette bilgi ve belgeye dayalı olduğunun tespit
edilerek iddianın incelenmesine karar verilmesi halinde Üniversitelerarası
Kurul doçentlik başvurusuyla ilgili herhangi bir işlem yapmaz. Bunlar
hakkında sekizinci fıkra hükümleri uygulanır.
Doçentlik
Komisyonu
MADDE 8 – (1)
(Değişik:RG-16/4/2021-31456) Bu Yönetmelikle verilen görevleri
yerine getirmek üzere, Üniversitelerarası Kurul bünyesinde Doçentlik
Komisyonu kurulur. Komisyon, sosyal, fen-mühendislik, sağlık bilimleri ve
güzel sanatlar alanlarından profesör unvanına sahip (Değişik
ibare:RG-10/5/2023-32186) yirmi üç
üyeden oluşur. Komisyon üyeleri, Üniversitelerarası Kurul Başkanının
komisyon üye tamsayısının en az iki katı kadar önereceği aday arasından,
Üniversitelerarası Kurul tarafından iki yıllığına seçilir. Görev süresi
biten üye Üniversitelerarası Kurul Yönetim Kurulu kararı ile bir defa olmak
üzere yeniden iki yıl süre ile görevlendirilebilir. Herhangi bir sebeple
üst üste üç toplantıya katılmayan veya bir yıl içinde en az beş kez
toplantıya katılmayan üyenin, üyeliği kendiliğinden sona erer ve durum
kendisine bildirilir. Herhangi bir nedenle boşalan üyelik için,
Üniversitelerarası Kurul Yönetim Kurulu tarafından yeni üye seçilir.
Seçilen üye, yerine seçildiği üyenin kalan görev süresini tamamlar.
Komisyon ilk toplantısında kendi üyeleri arasından bir başkan ve başkan
vekili seçer. Üniversitelerarası Kurul Yönetim Kurulu kararı ile gerektiğinde
komisyon üyelerinden oluşacak alt komisyonlar kurulabilir.
(2) Doçentlik
Komisyonu, Üniversitelerarası Kurul tarafından belirlenecek objektif ve
denetlenebilir yönteme göre her bir aday için ilgili sınav jürisinin asıl
ve yedek üyelerini belirleyerek Üniversitelerarası Kurula sunar. Komisyon
jürilerde ortaya çıkan maddî hataları düzeltir.
(3) Adayların
doçentlik sürecine ilişkin her türlü itirazları Komisyon tarafından
incelenerek karara bağlanır.
(4) Doçentlik Komisyonunda görev
yapan öğretim üyelerinin yolluk ve yevmiyeleri, mensubu bulunduğu
üniversite tarafından öncelikli olarak ödenir.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Çeşitli
ve Son Hükümler
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 9 – (1) 7/2/2015 tarihli
ve 29260 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Doçentlik Sınav Yönetmeliği
yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 10 – (1)
Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 11 – (1)
Bu Yönetmelik hükümlerini Yükseköğretim Kurulu Başkanı yürütür.
______________
(1) Bu değişiklik
1/1/2021 tarihinde yürürlüğe girer.
(2) Bu değişiklik
1/1/2022 tarihinde yürürlüğe girer.
|
|
Yönetmeliğin
Yayımlandığı Resmî Gazete’nin
|
|
Tarihi
|
Sayısı
|
|
15/4/2018
|
30392
|
|
Yönetmelikte
Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin
|
|
Tarihi
|
Sayısı
|
|
1.
|
7/9/2019
|
30881
|
|
2.
|
12/6/2020
|
31153
|
|
3.
|
16/4/2021
|
31456
|
|
4.
|
10/8/2021
|
31564
|
|
5.
|
10/5/2023
|
32186
|
|