YURTDIŞI
YÜKSEKÖĞRETİM DİPLOMALARI TANIMA
VE
DENKLİK YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç ve
Kapsam, Dayanak, Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarından alınan
ön lisans, lisans, yüksek lisans diplomalarının tanıma ve denklik
işlemlerinde uyulacak usul ve esasları belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2 –
(1) Bu Yönetmelik, 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun
7 nci maddesi ile 23/2/2006 tarihli ve 5463 sayılı Kanunla onaylanması
uygun bulunan 11/4/1997 tarihli Avrupa Bölgesinde Yükseköğretimle İlgili
Belgelerin Tanınmasına İlişkin Sözleşme ve 23/2/2011 tarihli ve 6165 sayılı
Kanunla onaylanması uygun bulunan 16/1/2009 tarihli Türkiye Cumhuriyeti ve
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hukukuna Göre Kurulmuş Olan Üniversitelerin
Karşılıklı Tanınmasına Dair Milletlerarası Anlaşma hükümlerine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar ve
kısaltmalar
MADDE 3 –
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Açık öğretim:
Yükseköğretim kurumlarında yüz yüze ve uzaktan öğretim dışında,
öğrencilerin ve öğretim elemanlarının mekândan bağımsız şekilde karşılıklı
iletişim ve etkileşimine dayalı olmaksızın gerçekleştirilen eğitim-öğretim
türünü,
b) Akreditasyon
kuruluşları: Yükseköğretim Kurulunun tescil yetkisi verdiği veya tescil
yetkisini kabul ettiği uluslararası kalite güvencesi kuruluşlarını,
c) AKTS: Avrupa
Kredi Transfer Sistemi (European Credit Transfer System-ECTS)’ni,
ç) Bilim Alanı
Danışma Komisyonu: Tanıma ve denklik başvurularının incelenmesi sürecinde
çeşitli mezuniyet alanlarına ilişkin olarak gerektiğinde görüş almak
amacıyla kurulan, çalışma usul ve esasları kendi yönergesinde belirlenen ve
çeşitli üniversiteler bünyesinde çalışmakta olan alanında uzman öğretim
üyelerinden oluşan komisyonu,
d) Denklik:
Yükseköğretim Kurulunca tanınan yurtdışı yükseköğretim kurumlarından ve
programlarından alınan ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarının,
ilgili eğitim düzeyindeki kazanımlar bakımından Türkiye’deki yükseköğretim
kurumlarınca verilen ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarına
eşdeğerliğinin tespit edilmesini,
e) Diploma denklik
belgesi: Denkliği talep edilen diplomanın Türk yükseköğretim sisteminde
hangi alan ve düzeye eşdeğer olduğunu gösterir belgeyi,
f) Dışarıdan
eğitim: Devam zorunluluğu olmaksızın sadece yarıyıl içi ve sonu sınavlarına
katılma zorunluluğu bulunan eğitim-öğretimi,
g) İlmi hüviyet
tespiti: Denklik işlemleri sürecinde alınan seviye tespit sınavı kararı
kapsamında, yükseköğretim kurumlarınca oluşturulan komisyonlar marifetiyle
yapılan sözlü ve gerektiğinde yazılı ve pratik uygulama aşamalarını da
içeren ve yazılı seviye tespit sınavına muadil olan sınavı,
ğ) Komisyon:
Yükseköğretim Kurulu Başkanı tarafından görevlendirilen Yürütme Kurulu
üyelerinden birinin başkanlığında en az üç Genel Kurul üyesi ve
gerektiğinde üniversitelerden görevlendirilen doçent veya profesör unvanına
sahip öğretim üyelerinden oluşan Tanıma ve Denklik Komisyonunu,
h) Kurul:
Yükseköğretim Genel Kurulunu,
ı) Kurum tanıma
belgesi: Bir yükseköğretim kurumunun Yükseköğretim Kurulu tarafından
tanınıp tanınmadığını gösteren, talep edilmesi halinde ilgililere verilen
ancak diploma denklik belgesi niteliği taşımayan okul tanıma belgesini,
i) Mezuniyet
tanıma belgesi: Yurtdışındaki bir yükseköğretim kurumundan mezun olmuş
ilgilinin, tanınan bir yurtdışı yükseköğretim kurumundan ve programından
mezun olduğunu gösteren ancak diploma denklik belgesi niteliği taşımayan
belgeyi,
j) Seviye ve
Yeterlik Belirleme Sistemi (SYBS): Mezun olunan programla ilgili temel
kazanımlar, eğitim-öğretimin dili, programın niteliği, teorik ve uygulamalı
dersler, stajlar ve projeler yönünden eksiklik tespit edildiğinde ve/veya
tereddüt oluştuğunda, söz konusu programın niteliğine göre ders tamamlama,
staj tamamlama, proje yapma veya sınava tabi tutma gibi uygulamalardan
birinin, birkaçının veya tamamının kullanılarak kazanımların elde edilme
düzeyini ölçme, değerlendirme ve belirlemeye yönelik işlemler bütününü,
k) Tanıma:
Yurtdışı bir yükseköğretim kurumunun ve bu kurumun ilgili programının
akademik derece vermeye yetkili olduğunun Yükseköğretim Kurulu tarafından
kabul edilmesini,
l) Tanıma ve
Denklik Hizmetleri Daire Başkanlığı: Yükseköğretim Kurulu bünyesinde tanıma
ve denklik işlemlerini yürüten hizmet birimini,
m) Uzaktan
öğretim: Yükseköğretim kurumlarındaki eğitim-öğretim faaliyetlerinin, bilgi
ve iletişim teknolojilerine dayalı olarak planlandığı ve uygulandığı,
öğrenci ile öğretim elemanının ve öğrencilerin kendi aralarında karşılıklı
etkileşimine dayalı olarak derslerin bizzat öğretim elemanı tarafından aynı
mekânda bulunma zorunluluğu olmaksızın ancak eşzamanlı biçimde yürütüldüğü
eğitim-öğretimi,
n) Yapılandırılmış
klinik sınav: Tıp programlarının denklik işlemleri sürecinde alınan seviye
tespit sınavı kararı kapsamında, klinik bilgi, beceri ve yetkinliklerin
sınanması amacıyla üniversitelerce yapılan, esas olarak simülasyon,
modeller ve standart hastalar üzerinden pratik uygulamaları içeren ve
yazılı seviye tespit sınavına muadil olan sınavı,
o) Yükseköğretim:
Milli eğitim sistemi içinde, ortaöğretime dayalı, en az dört yarıyılı
kapsayan her kademedeki eğitim-öğretimin tümünü,
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Tanıma
ve Denklik İşlemleri
Başvuru usulü
ve aranacak belgeler
MADDE 4 –
(1) Tanıma veya denklik başvurusu, şahsen ya da yetkili makamlarca
düzenlenmiş vekâletnameye sahip kişi tarafından, Yükseköğretim Kurulunun
belirleyeceği yöntem, usul ve esaslar çerçevesinde aşağıda belirtilen
belgelerle yapılır:
a) Başvuru formu.
b) Türkiye
Cumhuriyeti vatandaşları için T.C. kimlik numarası bulunan nüfus cüzdanı
fotokopisi, yabancı uyruklular için uyruğunda bulundukları ülke tarafından
düzenlenmiş kimlik belgesinin fotokopisi.
c) Tanıma veya
denkliği talep edilen diploma veya mezuniyet belgesinin aslı ile Türkiye
Cumhuriyeti Dış Temsilcilikleri ya da Türkiye Cumhuriyeti noterleri
tarafından onaylı sureti ve onaylı Türkçe tercümesi.
ç) Yükseköğrenim
süresi içinde alınmış olan bütün derslerin notlarını ve ders saatlerini
gösteren not çizelgesi (official transcript) aslı, Avrupa Birliğine üye
ülkelerden alınan diplomalar için diploma eki (diploma supplement) aslı ile
Türkiye Cumhuriyeti Dış Temsilcilikleri ya da Türkiye Cumhuriyeti noterleri
tarafından onaylı sureti ve onaylı Türkçe tercümesi, diploma eki ibraz
edemeyenlerin bu durumu açıklayan ve ilgili yükseköğretim kurumundan veya
ilgili ülkenin yetkili makamlarından edinecekleri belge.
d) Mezun olunan
yükseköğretim kurumuna başka bir yükseköğretim kurumundan transfer edilen
dersler var ise bu dersleri gösterir not çizelgesi (official transcript)
aslı ile Türkiye Cumhuriyeti Dış Temsilcilikleri ya da Türkiye Cumhuriyeti
noterleri tarafından onaylı sureti ve onaylı Türkçe tercümesi.
e) Yükseköğretim
Kurulunun usul ve esaslarda belirlediği durumlarda, bir önceki
eğitim-öğretime ilişkin olarak alınan diploma ya da mezuniyet belgesinin
aslı veya bu diploma ya da mezuniyet belgesinin; alındığı kurum, Türkiye
Cumhuriyeti Dış Temsilcilikleri ya da Türkiye Cumhuriyeti noterleri
tarafından onaylı sureti.
f) Türkiye
Cumhuriyeti uyruklu başvuru sahiplerinden yükseköğrenim süresince
kullanılan pasaportların asılları veya giriş-çıkış tarihlerini gösteren ve
işlem gören sayfalarının Türkiye Cumhuriyeti noterleri ya da Türkiye
Cumhuriyeti Dış Temsilcilikleri tarafından onaylanmış okunaklı sureti ile
il emniyet müdürlüğünden alınmış giriş-çıkış belgesi; çift uyruklu başvuru
sahiplerinin öğrenim süresince öğrenim gördüğü ülkede yaşıyor olduğunu
gösterir belge.
g) Türkiye
Cumhuriyeti vatandaşı olup Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi sınavları
ile öğrenci alan yurtdışı yükseköğretim programlarından mezun olanlardan ve
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetindeki yükseköğretim kurumlarından mezun olan
başvuru sahiplerinden, Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
Hukukuna Göre Kurulmuş Olan Üniversitelerin Karşılıklı Tanınmasına Dair
Milletlerarası Anlaşma çerçevesinde ortaöğrenimini Türkiye’de
tamamlayanların yükseköğretime başladıkları yıl Öğrenci Seçme ve
Yerleştirme Sistemi sınavları puan koşullarını sağladıklarını gösterir
belge veya bu sınavlara muadil olduğu Yükseköğretim Kurulu tarafından
belirlenen sınav sonuçlarına ait belgeler.
ğ) Yükseköğretime
başlanılan yıl hazırlık öğrenimine tabi olanların hazırlık eğitimi
aldıklarına ve başarılı olduklarına dair belge.
h) Yüksek lisans
diploma denklik belgesi başvurularında yüksek lisans tezinin biri basılı
biri elektronik ortamda olmak üzere iki adet örneği ile tez kapağının ve
tez özeti kısmının Türkiye Cumhuriyeti Dış Temsilcilikleri ya da Türkiye
Cumhuriyeti noterleri tarafından onaylı sureti ve onaylı Türkçe tercümesi.
ı) Yabancı
uyrukluların, ön lisans, lisans veya yüksek lisans diplomalarına mezuniyet
tanıma belgesi veya diploma denklik belgesi başvurusunda bulunmalarının
gerekçesini gösteren beyanı.
i) Bu Yönetmelik
kapsamında istenen belgelere ek olarak istenebilecek diğer belgeler,
Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenir.
(2) Tanıma veya
denklik başvurusunda bulunanlara başvurunun alındığına dair tarih ve sayı
içeren bir belge verilir.
(3) Başvuruda
aranan belgelerde eksiklik tespit edilenler ile dosyaların incelenmesi
sonucu kendilerinden ek belge istenen ilgililere, belgelerin tamamlanması
için istenen belgenin türüne göre Kurul tarafından belirlenen bir süre
verilir. Gerektiğinde ilgililerin talebi üzerine ek süre verilebilir. Bu
belgelerin verilen süre içerisinde de tamamlanmaması hâlinde başvuru iade
edilir.
Yükseköğretim
kurumları ve programlarının tanınması
MADDE 5 –
(1) Bir yükseköğretim kurumunun tanınması için aşağıdaki koşullardan biri
aranır:
a) Diplomayı veren
yükseköğretim kurumunun faaliyet gösterdiği ülke yetkili makamlarınca kendi
yükseköğretim sistemi içinde akademik derece vermeye yetkili bir kurum
olarak kabul edilmiş olması,
b) Bir ülkenin
yükseköğretim kurumuna bağlı olarak başka bir ülkede faaliyet gösteren
kurumların menşe ülke ve faaliyet gösterdiği ülke tarafından tanınıyor
olması,
c) Türkiye’nin
üyesi olduğu uluslararası örgütlerin çatısı altında faaliyet gösteren bir
yükseköğretim kurumu olması.
(2) Birinci
fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerindeki koşullardan herhangi birini
sağlamayan bir yurtdışı yükseköğretim kurumunun tanınması için aşağıdaki
hususlar dikkate alınır:
a) Fakülte,
program, anabilim dalı, bilim dalı yapılanmalarının Türk yükseköğretim
sisteminde bulunan temel esasları sağlıyor olması.
b) Bünyesinde en
az üç fakülte ve bir lisansüstü eğitim veren enstitünün mevcut olması.
c) Programlarının
Türkiye’deki muadil programların akademik kadro yeterliklerini karşılıyor
olması.
ç) Programlarının
eğitim sürelerinin, örgün veya uzaktan eğitim türünde olmasının ve AKTS
karşılıklarının Türkiye’deki benzer programlar ile uyumlu olması.
d) Kurum ve
programlara ilişkin bilgiye ulaşılabilecek açık mekanizmaların mevcut
olması.
e) Akreditasyon ve
kalite güvence süreçlerinin tam ve anlaşılır olması.
f) En az bir dönem
mezun vermiş olması.
(3) Birinci
fıkradaki koşulları sağlamasına rağmen, aşağıdaki durumlardan herhangi
birinin varlığı halinde ilgili yükseköğretim kurumu veya programı Kurul
kararıyla tanınmaz ve bu kurumlardan alınmış belgeler denklik işlemleri
açısından değerlendirilmez:
a) İlgili
yükseköğretim kurumunun veya programının, Türkiye Cumhuriyeti Devleti
tarafından terör örgütü olarak kabul edilen örgütlerle bağlantısının 2547
sayılı Kanunun ek 31 inci maddesi çerçevesinde tespit edilmiş olması,
b) Vermiş olduğu
eğitimin Türkiye’de kabul edilebilecek standartların altında olduğunun veya
ilgili program mezunları için kabul edilen yeterlikleri sağlamadığının ve
SYBS ile telafisinin ise süre ve kredi bakımından Türkiye’deki ilgili
programdaki asgari eğitim süresinin ve kredisinin %50’sinden fazlasını
gerektirmesi,
c) İlgili
yükseköğretim kurumunun sahte veya gerçeğe aykırı belge düzenlediğinin
tespit edilmiş olması.
Mezuniyet
tanıma belgesi ve diploma denklik belgesi başvurularının incelenmesi
MADDE 6 –
(1) 5 inci maddeye göre tanınan bir yükseköğretim kurumu ve programından
mezun olup başvuruya esas belgeleri tam olanların başvuruları, aşağıdaki
hususlar yönüyle incelenir:
a) Belgelerin
asıllığı, gerçeğe uygunluğu, üzerinde kazıntı, silinti ve benzeri
tahrifatın bulunup bulunmadığı, belgelerin başvuran kişiye ait olup
olmadığı, kişinin ilgili ülkede kalıp kalmadığı, pasaport bilgileri ve
ülkeye giriş-çıkış dökümlerinin uygunluğu,
b) Mezuniyet
tanıma belgesi başvurusunda bulunan ilgililerin mezun olduğu yükseköğretim
kurumunun ve programının tanınıp tanınmadığı ve alınan eğitimin derecesi,
c) Diploma denklik
belgesi başvurusunda, denkliği talep edilen diplomaya esas yükseköğretim
programının asgari süre, kredi ve kazanımlar açısından Türk yükseköğretim
sisteminde yer alan programa ve derecelere eşdeğer olup olmadığı,
ç) Denklik için
başvurusu yapılan diploma programının aynısı veya benzerinin Türk
yükseköğretim sisteminde bulunmadığı durumlarda, bu Yönetmelikte belirtilen
diğer şartların sağlanması hâlinde diplomanın ön lisans, lisans ve yüksek
lisans dereceleri açısından Türk yükseköğretim sisteminde eşdeğerliği,
d) Unvan
kullanılmasını gerektiren durumlarda 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 43
üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca kazanılan unvanla
aynı olup olmadığı.
(2) Kişinin
sunduğu tüm belgeler Tanıma ve Denklik Hizmetleri Daire Başkanlığı
tarafından birinci fıkra kapsamında incelendikten ve gerektiğinde Bilim
Alanı Danışma Komisyonundan ve/veya üniversitelerden görüş alındıktan sonra
bir ön inceleme raporu hazırlanır ve Komisyona sunulur.
(3) Komisyonun
gerekli görmesi halinde, tanıma veya denkliği için başvurusu yapılan
diploma ve diğer belgelerin gerçek olup olmadığı, öğrenim programının türü,
niteliği ve düzeyi konularında, başvuru sahibinin kendisinden, ilgili
yükseköğretim kurumundan veya ilgili ülke yetkili makamlarından belge
teyidi, ek bilgi ve belge istenebilir.
Mezuniyet
tanıma belgesi ve diploma denklik belgesi başvurularının incelenmesi sonucu
yapılacak işlemler
MADDE 7 –
(1) Mezun olunan kurumun eğitim-öğretiminin niteliğinde tereddüt oluşması
durumunda Yükseköğretim Kurulunun değerlendirme hakkı saklı kalmak
kaydıyla, 5 inci ve 6 ncı maddeler kapsamında uygunluğu tespit edilen
diploma denklik başvurularıyla ilgili denklik işlemi aşağıdaki hallerde
SYBS uygulanmaksızın yapılır:
a) Türk
yükseköğretim sisteminde eşdeğer bir karşılığının olması hâlinde,
yükseköğrenime başlanılan yıl Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenmiş
olan sıralama kuruluşlarınca yapılan dünya üniversite sıralamalarının
Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen dilimdeki üniversitelerden
alınan diplomalara,
b) Türk
yükseköğretim sisteminde eşdeğer bir karşılığının olması hâlinde
Yükseköğretim Kurulunun tescil yetkisi verdiği ya da tescil yetkisini kabul
ettiği uluslararası kalite güvencesi kuruluşları tarafından akredite edilen
programlardan alınmış diplomalara,
c) Öğrenci Seçme
ve Yerleştirme Sistemi Kılavuzunda yer alan yurtdışındaki yükseköğretim
programlarına yerleştirilenlerin veya bu programlara yerleştirilen en son
öğrencinin aldığı puanı alarak aynı yıl ilgili yükseköğretim kurumunun aynı
programına kayıt yaptıranların diplomalarına,
ç) Bu maddenin (a)
ve (b) bentlerinde belirtilen yükseköğretim kurumlarına ders transferi/yatay
geçiş yoluyla geçerek öğreniminin en az %70’ini bu yükseköğretim
kurumlarında tamamlayanların diplomalarına,
d) Yükseköğrenime
başladıkları ilk eğitim öğretim döneminde ÖSYM’nin yükseköğretime geçiş
için aradığı asgari şartları karşılamış olan ve (c) bendinde belirtilen
yükseköğretim kurumlarına ders transferi/yatay geçiş yoluyla geçip
öğreniminin en az %70’ini bu yükseköğretim kurumlarında tamamlayanların
diplomalarına.
(2) 5 inci ve 6
ncı maddeler kapsamında uygunluğu tespit edilen, ancak birinci fıkrada
belirtilen yükseköğretim kurumu ve programları dışında kalan programlardan
alınmış diplomalara; Türk yükseköğretim sistemindeki eşdeğer programa göre
temel kazanımlar, teorik ve uygulamalı dersler staj ve projeler bakımından
yeterliğinin Komisyon tarafından doğrudan veya Bilim Alanı Danışma
komisyonu ve/veya yükseköğretim kurumlarının görüşleri dikkate alınarak
kabul edilmesi halinde SYBS uygulanmaksızın denklik işlemi yapılır.
(3) (Değişik:RG-30/7/2019-30847)
5 inci ve 6 ncı maddeler kapsamında uygunluğu tespit edilmekle
birlikte mezun olunan programın, birinci ve ikinci fıkrada belirtilenler
dışında olup Türk yükseköğretim sistemindeki eşdeğer programa göre temel
kazanımlar, eğitim-öğretimin dili, niteliği, teorik ve uygulamalı dersler,
staj ve projeler bakımından yetersizliğinin Komisyon tarafından doğrudan
veya Bilim Alanı Danışma Komisyonu ve/veya yükseköğretim kurumlarının
görüşleri dikkate alınarak anlaşılması hâlinde, ilgililer, sağlık
programlarının sınav işlemlerinde uygulamaya ilişkin Sağlık Bakanlığının
görüşü de alınarak usul ve esasları Yükseköğretim Kurulu tarafından
belirlenen SYBS işlemlerinden biri veya birkaçına tabi tutulur.
(4) Mezun olunan
programın alan ve derece bakımından aynısı veya benzeri Türk yükseköğretim
sisteminde bulunmuyor ise bu Yönetmelikte belirtilen diğer şartların
sağlanması hâlinde, ilgililere diplomada belirtilen alanda Türk
yükseköğretim sistemine eşdeğer olduğu tespit edilen ön lisans, lisans,
tezli yüksek lisans veya tezsiz yüksek lisans derecesinde denklik işlemi
yapılır.
(5) Avrupa
Bölgesinde Yükseköğretimle İlgili Belgelerin Tanınmasına İlişkin Sözleşmeye
taraf olan ülkelerden, aşağıda sayılan meslek icrasına izin veren alanlar
dışında kalan programlardan mezun olan başvuru sahiplerinin, bu
Yönetmelikte geçen diğer şartları ve ilgili program ve derecenin Türkiye’de
karşılığı olması ve ülkemizde ilgili program ve derecede gerekli olan
asgari eğitim süresi ve asgari krediyi sağlamaları durumunda SYBS
işlemlerine tabi tutulmaksızın denklik verilebilir. Buna ilişkin usul ve
esaslar Kurul tarafından belirlenir. Meslek icrasına izin veren tıp, hukuk,
mühendislik, mimarlık, diş hekimliği, eczacılık, öğretmenlik ve Kurulun
usul ve esaslarla belirlediği klinik uygulaması olan sağlık alanlarından
alınan diplomaların denklik başvurularının değerlendirilmesinde ise,
başvuru özelinde münferiden inceleme yapılır ve bu inceleme sonucunda aynı
programdan mezun farklı kişilere; almış oldukları dersler, uygulamalar ve
projeler gibi hususlar göz önünde tutularak farklı SYBS işlemleri
gerektiren kararlar alınabilir.
(6) Diploma
denklik başvuruları aşağıda belirtilen hâllerde reddedilir:
a) Yükseköğretim
Kurulu tarafından tanınmayan yükseköğretim kurumlarında görülen
eğitim-öğretim sonunda alınan diplomalara ilişkin mezuniyet tanıma belgesi
ve/veya denklik başvuruları reddedilir. Ancak Yükseköğretim Kurulu
tarafından tanınmayan bir yükseköğretim kurumundan, tanınan başka bir
yükseköğretim kurumuna geçerek öğrenimini tamamlayanların diplomaları,
öğreniminin en az %70’ini tanınan yükseköğretim kurumundan almış olmaları
hâlinde incelemeye tabi tutulur.
b) İlgililerin,
uzaktan öğretim kapsamı dışında kalan açık öğretim ve dışarıdan eğitim gibi
devam zorunluluğu bulunmayan bir eğitim-öğretim süreci sonunda aldıkları
diplomalara ilişkin denklik başvuruları gerekçesi belirtilmek suretiyle
reddedilir. Ancak bu programlarda alınan derslerin en az % 70’ini örgün
eğitim şeklinde alanların diplomaları incelemeye tabi tutulur.
c) Mezuniyet
tanıma belgesine veya denkliği talep edilen diplomaya esas teşkil eden
yükseköğretim programının, eğitim programı/alanı ve derecesi bakımından
Türk yükseköğretim sistemindeki ilgili programlara denk görülmemesi hâlinde
başvuru talebi reddedilir.
ç) (Değişik:RG-9/4/2021-31449)
Ortaöğretimini Türkiye’de tamamlayıp ülkemizde başarı sıralaması şartı
aranan ve eğitim dili Türkçe olan yurt dışı bir diploma programından mezun
olan öğrencilere denklik verilebilmesi için, eğitime başladıkları yıl
merkezi yerleştirme sınavına girmeleri ve aranan başarı sıralaması şartını
sağlamaları gerekir. Bu şartı sağlamayanların diplomalarına denklik işlemi
yapılmaz.
d) Öğrenim
süresince kullanılan pasaportun/pasaportların ve il emniyet müdürlüğünden
alınan giriş-çıkış dökümünün incelenmesi sonucunda (Mülga
ibare:RG-14/4/2020-31099) (…) öğrenim görülen ülkedeki bulunma
süresinde eksiklik tespit edilenlerin başvuruları reddedilir. Öğrenime
devam süresinin tespitinde Türkiye’deki ilgili yükseköğretim mevzuatı esas
alınır. (Ek cümleler:RG-14/4/2020-31099) (Değişik üçüncü ve dördüncü cümle:RG-12/8/2023-32277)
Bu süre her bir eğitim ve öğretim dönemi için %70’ten az
olamaz, eğitim ve öğretim faaliyetleri dışındaki süreler hesaplamaya dahil
edilmez. Ön lisans eğitimini Türkiye’de tamamlayan ve ön lisans derslerini
saydırarak yurtdışında lisans eğitimini tamamlayanlar için Bilim Alanı
Danışma Komisyonu, Türkiye Yeterlilikler Çerçevesindeki (TYÇ) kazanımları
ve ilgili programın Türkiye’deki ilgili mevzuat ve program kazanımlarını
dikkate alarak inceleme yapar.
e) Tanınan bir
yükseköğretim kurumundan alınmış olmasına rağmen ön lisans, lisans veya
yüksek lisans eğitimine eşdeğer olmayıp genellikle meslek eğitimini içeren
ve alınmış olduğu ülkede bir üst öğrenime geçişe izin vermeyen veya
Türkiye’deki akademik derecelere karşılık gelmeyen ara derecelere ilişkin
başvurular reddedilir.
(7) Tanıma ve
Denklik Dairesi Başkanlığı tarafından hazırlanmış olan ön inceleme raporu
Komisyona sevk edilir. Komisyon tarafından yapılan inceleme sonucu
hazırlanan nihai rapor Yükseköğretim Yürütme Kurulunda karara bağlanır.
Mezuniyet
belgesi ile denklik başvurusu
MADDE 8 –
(1) Denklik kararı alınan diplomalar için başvurunun “mezuniyet belgesi”
ile yapılması durumunda diploma denklik belgesi yerine geçen “mezuniyet
denklik belgesi”; diploma aslının ibrazı halinde ise “diploma denklik
belgesi” düzenlenir.
Çeşitli
alanların incelenmesi sürecinde yapılacak işlemlere ilişkin hükümler
MADDE 9 –
(1) Meslek icrası kanunla düzenlenmiş alanlarda alınmış diplomalar için
yapılan denklik başvurularının değerlendirilmesinde, söz konusu mesleğe
ilişkin mevzuat hükümleri ve Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen
esaslar saklıdır.
(2) Kuzey Kıbrıs
Türk Cumhuriyeti’ndekiler hariç olmak üzere yurtdışındaki yükseköğretim
kurumlarının yabancı dil ve edebiyat, bu dillerin öğretmenliği, filoloji
ile mütercim-tercümanlık alanlarındaki ön lisans, lisans ve yüksek lisans
programlarından alınan diplomaların denklik işlemlerinde, mezun olunan
program dili ülkenin resmî dili ile aynı değilse mezun olunan program
dilinde Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen ulusal veya
uluslararası yabancı dil sınavlarından Kurul tarafından belirlenecek puanı
alma şartı aranır.
(3) Kuzey Kıbrıs
Türk Cumhuriyeti’ndekiler hariç olmak üzere yurtdışındaki yükseköğretim
kurumlarının Türk Dili ve Edebiyatı, Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği,
Türkçe Öğretmenliği, Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları gibi Türkçeyle
ilgili programlarından alınan diplomalara, Yükseköğretim Kurulu tarafından
belirlenen eşdeğer alanlarda yapılan sınavda başarılı olunması hâlinde
diploma denklik belgesi düzenlenir.
Uzaktan öğretim
tanıma ve denklik işlemleri
MADDE 10 –
(1) Uzaktan öğretim programlarından alınan diplomaların tanıma ve denklik
işlemlerinde, örgün eğitim için geçerli olan inceleme esaslarına ek olarak
aşağıdaki hususlar dikkate alınır:
a) Uluslararası
anlaşmalarla kurulan yükseköğretim kurumlarındaki veya resmî dili Türkçe
olan ülkelerdeki uzaktan öğretim programları hariç olmak üzere yurtdışı
yükseköğretim kurumlarındaki uzaktan öğretim program dilinin Türkçe
olmaması.
b) Uzaktan öğretim
programı kazanımlarının aynı alandaki örgün eğitim programı kazanımları ile
uyumlu olması.
c) Uzaktan öğretim
programının mezuniyet için gerekli kredi toplamının o ülkedeki eşdeğer
örgün eğitim programının kredi toplamına eşit veya toplamından daha fazla
olması.
ç) (Mülga:RG-14/4/2020-31099)
d) Öğrenim görülen
dilde Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen sınavlardan Kurulun
belirlediği puanların alınmış olması.
(2) Uzaktan
öğretim yoluyla mezun olunan programın kazanımları ile aynı alandaki örgün
eğitim programı kazanımlarının değerlendirilmesi neticesinde alınan
eğitimin veya kazanımlarının yetersizliği ile ilgili şüphe oluştuğunda
başvuru sahibi, Yükseköğretim Kurulunun belirleyeceği usul ve esaslar
çerçevesinde SYBS işlemlerine tabi tutulur.
(3) (Ek:RG-14/4/2020-31099)
(Değişik:RG-9/4/2021-31449) Başarı sıralaması şartı bulunan tıp, diş
hekimliği, eczacılık, hukuk, öğretmenlik, mühendislik, mimarlık ile Kurulun
belirlediği klinik uygulaması olan sağlık programlarında uzaktan öğretim
yoluyla alınan diplomalara denklik işlemi yapılmaz. Bunların dışında kalan
programlarda ise yükseköğrenime başlanılan yıl Yükseköğretim Kurulu
tarafından belirlenmiş olan sıralama kuruluşlarınca yapılan dünya
üniversite sıralamalarının birinde, ilk dört yüzlük dilim içerisindeki
üniversitelerden uzaktan öğretim yoluyla alınan diplomalara SYBS
uygulanmaksızın denklik işlemi yapılır.
Denklik
incelemesinde yapılacak işlemlere ilişkin diğer hükümler
MADDE 11 –
(1) Yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarından alınmış diplomaların tanıma
ve denklik işlemleri sonucunda düzenlenen mezuniyet tanıma ve diploma
denklik belgesinin şekli ve içeriği Yükseköğretim Kurulu tarafından
belirlenir. (Ek cümle:RG-12/5/2023-32188) Bu belgeler güvenli elektronik imza ile
imzalanır ve başvuru sahipleri belgelerini doğrulama kodlu olarak
elektronik ortamdan temin eder.
(2) Belgelerin
asıl ve gerçeğe uygun olmadığı, üzerinde tahrifat yapıldığı veya ilgili
kişiye ait olmadığı tespit edilenlerin başvurusu reddedilerek haklarında
yasal işlem yapılmak üzere Cumhuriyet Başsavcılıklarına suç duyurusunda
bulunulur.
(3) Denklik
işlemleri sürecinde SYBS kapsamında yapılacak olan seviye tespit, ilmi
hüviyet tespiti ve yapılandırılmış klinik sınav gibi sınav uygulamaları,
ders/staj tamamlama, pratik eğitim, klinik pratik veya proje
uygulamalarından biri veya bir kaçı, Komisyon tarafından doğrudan veya
Bilim Alanı Danışma Komisyonu ve/veya üniversite görüşü alınarak karara
bağlanır.
Evrak teslimi
MADDE 12 –
(1) Tanıma veya denklik işlemleri sonuçlandığında;
a) İncelemeye esas
olan diploma ve transkripte "Görülmüştür" kaşesi basılır.
b) Başvurunun
olumlu veya olumsuz sonuçlanması hâlinde mezuniyet tanıma veya diploma
denklik belgesi, bir üst yazı ekinde evrak asıllarıyla birlikte başvuru
sahibine veya yetkili makamlarca düzenlenen resmî vekâletnameye sahip
kişiye imza karşılığında elden teslim edilir.
c) Mezuniyet
tanıma veya diploma denklik belgesinin zayii hâlinde Yükseköğretim Kurulu
tarafından belirlenen usule göre işlem yapılır.
(2) Başvuru
sırasında Yükseköğretim Kuruluna verilen onaylı suret ve onaylı tercüme
belgeleri başvuru sahibine iade edilmez ve incelemeye esas belge olarak
dosyasında saklanır.
(3) (Ek:RG-12/5/2023-32188) Belgenin güvenli
elektronik imza ile imzalandığı başvurularda birinci ve ikinci fıkra
hükümleri uygulanmaz.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Çeşitli
ve Son Hükümler
Tereddütlerin
giderilmesi
MADDE 13 –
(1) Bu Yönetmeliğin uygulanması sırasında ortaya çıkacak tereddütlerin
giderilmesinde Yükseköğretim Kurulu yetkilidir.
Bildirimler
MADDE 14 – (Değişik:RG-30/7/2019-30847)
(1) Tanıma ve
denklik başvuru sahiplerine yapılacak olan bildirimler posta yoluyla veya
elektronik yolla yapılır.
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 15 – (1)
20/2/2016 tarihli ve 29630 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yurtdışı
Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği yürürlükten
kaldırılmıştır.
EK MADDE 1 – (Ek:RG-30/7/2019-30847)
(1) Denklik ön
başvuruları online olarak e-devlet veya Yükseköğretim Kurulu web
sayfası üzerinden yapılır.
(2) Denklik ön
başvurusu sırasında sisteme yüklenen belgeler ile Yönetmeliğin 4 üncü
maddesinde sayılan belge asıllarının kontrolü yapıldıktan sonra belgelerin
üzerine “görülmüştür” kaşesi basılarak denklik başvurusu tamamlanır. Belge
asılları başvuru sahibine veya resmi vekaletnamesi bulunan vekiline
iade edilir.
(3) Denklik
işlemleri Denklik Otomasyon Sistemi üzerinden yürütülür. Bu işlemler
sırasında yapılan hazırlık, bilimsel inceleme, Komisyon görüşü ve onay
işlemlerinde ıslak imza veya elektronik imza yerine log kayıtları
esas alınır.
Geçiş hükmü
GEÇİCİ MADDE 1
– (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan denklik
başvurularında, usul hükümleri dışında başvurunun yapıldığı tarihteki
ilgili mevzuat hükümleri uygulanır. Ancak kişi lehine olan durumlarda bu
Yönetmelik hükümleri uygulanır.
GEÇİCİ MADDE 2-
(Ek:RG-12/5/2023-32188)
(1) Bu maddenin
yürürlüğe girdiği tarihten önce, haklarında mezuniyet tanıma veya diploma
denklik belgesi düzenlenmesine dair Komisyon kararı alınan ve tanzim işlemlerine
başlanılan adayların belgeleri, fizikî olarak dökülür ve ıslak imzayla
imzalanır. Ancak bu tarihten sonrakiler hakkında 11 inci maddenin birinci
fıkrası hükmü uygulanır.
Yürürlük
MADDE 16 –
(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 17 –
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Yükseköğretim Kurulu Başkanı yürütür.
|
Yönetmeliğin
Yayımlandığı Resmî Gazete’nin
|
Tarihi
|
Sayısı
|
5/12/2017
|
30261
|
Yönetmelikte
Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin
|
Tarihi
|
Sayısı
|
1.
|
30/7/2019
|
30847
|
2.
|
14/4/2020
|
31099
|
3.
|
9/4/2021
|
31449
|
4.
|
12/5/2023
|
32188
|
5.
|
12/8/2023
|
32277
|
|