TOPRAK KİRLİLİĞİNİN KONTROLÜ VE NOKTASAL KAYNAKLI KİRLENMİŞ
SAHALARA DAİR YÖNETMELİK (1)
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu
Yönetmeliğin amacı; alıcı ortam olarak toprağın kirlenmesinin önlenmesi,
kirlenmenin mevcut olduğu veya olması muhtemel sahaları ve sektörleri tespit
etmek, kirlenmiş toprakların ve sahaların temizlenmesi ve izlenmesi esaslarını
sürdürülebilir kalkınma hedefleriyle uyumlu bir şekilde belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu
Yönetmelik, toprak kirliliğinin önlenmesi, kirlenmenin mevcut olduğu veya
olması muhtemel sahaların ve sektörlerin tespiti, kayıt altına alınması,
kirlenmiş toprakların ve sahaların temizlenmesi ve izlenmesine ilişkin teknik
ve idari usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (Değişik:RG-14/6/2012-28323)
(1) Bu Yönetmelik, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun Ek 1 inci
maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ile 29/6/2011 tarihli ve 644 sayılı
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde
Kararnamenin 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (b)
bendi ve 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu
Yönetmelikte geçen;
a) Ara müdahale: Kirlilik
giderimi veya kontrolü amacıyla kirlenmeye neden olan kaynağın ortadan
kaldırılmasını, etkisinin azaltılmasını, gaz fazında, su fazında veya suyla
karışmayan sıvı fazında daha fazla yayılmasının önlenmesini veya risk düzeyinin
azaltılmasına yönelik önlemlerin alınmasını,
b) Atık: Herhangi bir faaliyet
sonucunda oluşan, çevreye atılan veya bırakılan, 5/7/2008
tarihli ve 26927 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin EK-1 inde yer alan
sınıflardaki herhangi bir maddeyi,
c) (Değişik:RG-14/6/2012-28323) Bakanlık:
Çevre ve Şehircilik Bakanlığını,
ç) Birinci aşama değerlendirme
(BAD): Şüpheli saha olarak tanımlanmış bir sahada kirlilik şüphesi nedeniyle
örnekleme, ölçüm gibi faaliyetlerin başlatılması ve dolayısıyla bu sahanın
takip gerektiren veya takip gerektirmeyen bir saha olup olmadığının
kararlaştırılması sürecini,
d) Faaliyet ön bilgi formu:
Endüstriyel tesis ve çevresi ile ilgili bilgileri içeren formu,
e) Faaliyet/tesis/saha sahibi:
Kirletme potansiyeli olan veya kirlenmeye sebep olan ve bu Yönetmelik
hükümlerinin muhatabı olan özel ya da tüzel kişiyi,
f) Fırın kuru toprak: 105 °C
fırında kurutularak sabit ağırlığa gelmiş toprak kütlesini,
g) Hedef kirletici: İncelemeye
tabi tutulacak şüpheli saha için kirlilik kaynağı ile ilgili olarak insan sağlığı
ve çevre açısından dikkate alınması ve sahada toplanacak numunelerde ölçümü
yapılması gereken kirletici maddeyi,
ğ) Hedef kirletici saha konsantrasyonu (HKSK): Bakanlıkça belirlenen veri kalitesi
hedefini sağlayan, toprak örnekleme ve analiz planına bağlı olarak sahadan
alınan numunelerin analizi sonucu ölçülerek belirlenmiş hedef kirletici
konsantrasyonunu,
h) İkinci aşama değerlendirme
(İAD): Birinci aşama değerlendirme sonunda takip gerektiren saha olarak
belirlenmiş sahanın, saha ve kirlilik karakterizasyonu
ve risk analizi değerlendirmelerine tabi tutularak temizleme gerektiren
kirlenmiş saha veya takip gerektirmeyen saha olup olmadığının tespit edilmesi
sürecini,
ı) (Değişik:RG-14/6/2012-28323) İl müdürlüğü:
Çevre ve şehircilik il müdürlüğünü,
i) Jenerik kirletici sınır değer
(JKSD): Kirlenmiş sahanın mevcut ya da ilerideki kullanım amacının yerleşim
alanı olması ve insan sağlığı üzerindeki riskler dikkate alınarak, insanların
kirleticiye makul bir süre azami düzeyde maruz kaldığı varsayılarak hesaplanan
veya belirlenen ve Ek-1 Jenerik Kirletici Sınır Değerler Listesinde verilen
kirletici konsantrasyon değerini,
j) Kavramsal saha modeli (KSM):
Şüpheli sahanın ilgililer tarafından tüm yönleriyle kolayca algılanmasını ve
kavranmasını sağlamak amacıyla, Birinci Aşama Değerlendirme kademesinde
derlenen bilgilerden başlayarak, İkinci Aşama Değerlendirmede sahada elde
edilecek kirlilik kaynağı, kirleticilerin kaynaktan yayılım mekanizmaları,
kirletici çeşitleri, kirletici dağılım alanları ve taşınım güzergahları,
kirlilikten dolayı risk altındaki muhtemel alıcı noktalar veya ortamlar ile, mevcut belirsizlikleri ve zaman içerisinde elde
edilebilecek fiziksel, kimyasal ve hidrojeolojik bilgileri de kapsayacak
şekilde, saha ve civarındaki çevresel koşulların dinamik bir süreç içerisinde
tanımlanmasını,
k) Kirlenmiş
saha veya tesis: Şüpheli sahalar arasında yer alan, bu Yönetmelikte öngörülen
Birinci Aşama Değerlendirme veya İkinci Aşama Değerlendirme sonucunda, mevcut
toprak kullanımı veya gelecekteki muhtemel toprak kullanımı dikkate
alındığında, insan ve çevre sağlığı bakımından önemli ölçüde risk oluşturan,
insan faaliyetlerinden kaynaklanan tehlikeli kirletici maddelerin bulunduğu
teyit edilen ve temizlenmesi gerektiğine karar verilen sahayı veya tesisi,
l) Kirlenmiş sahalar bilgi
sistemi (KSBS): Noktasal kaynaklı kirlenmiş sahalar ile ilgili envanter bilgilerinin sistematik bir yapılanma ile muhafaza
edilmesini, güncellenmesini, sürdürülebilirliğini ve gerektiğinde bu bilgilere
hızlı bir şekilde erişimin sağlanmasını mümkün kılmak amacıyla geliştirilen ve
Bakanlık bilgi sistemi üzerinden kullanılabilen, internet üzerinden sorgulama
yapabilen ve bilgiyi işleyebilen sistemi,
m) Kirlenmiş toprak: Bu
Yönetmelikte öngörülen birinci aşama değerlendirme veya ikinci aşama
değerlendirme sonucunda, mevcut toprak kullanımı veya gelecekteki muhtemel
toprak kullanımı dikkate alındığında, bünyesinde insan ve çevre sağlığı
bakımından önemli ölçüde risk oluşturan, insan faaliyetlerinden kaynaklanan
tehlikeli kirletici maddelerin bulunduğu teyit edilen ve temizlenmesi
gerektiğine karar verilen toprağı,
n) Kirletici madde: Çevresel
kirliliğe yol açan ve EK-1’de listesi verilen maddeleri,
o) Kirlilik gösterge
parametreleri (KGP): Şüpheli sahada kirliliğin mevcudiyetine yönelik muhtemel
belirsizlikleri gidermek ve birinci aşama değerlendirme sürecinde alınacak
kararın güvenilirliğini artırmak amacıyla toprak ve gerekli durumlarda su ve
gaz numunelerinde ölçülen ve Ek-2, Tablo 1 ve 2’de listelenen parametreleri,
ö) Kirlilik kaynağı:
Kirleticilerin bulunduğu, yayılmaya başladığı veya toprak veya yeraltı suyunda
en yüksek hedef kirletici konsantrasyonlarının
belirlendiği nokta ya da alanı,
p) Kirlilik kaynağı belirsiz
saha: Kirlilik kaynağı bilinmeyen, ancak kirlenme şüphesinin olduğuna işaret
eden belirtilerin tespit edildiği ve kirlenmenin varlığının bu belirtilerin
ortaya çıkmasıyla anlaşıldığı sahayı,
r) Komisyon
(Kirlenmiş saha değerlendirme ve izleme komisyonu): Her ilde Saha Örnekleme ve
Analiz Planlarını onaylamak, Saha Durum ve Risk Değerlendirme Ön ve Nihai
Raporlarını değerlendirmek ve kirlenmiş sahaların temizlenmesi çalışmalarını
izlemek amacıyla sürekli çalışmak üzere valilik bünyesinde kurulan, il
müdürlüğünün başkanlığını yaptığı, il tarım müdürlüğü, il sağlık müdürlüğü, il
sanayi ve ticaret müdürlüğü, devlet su işleri bölge müdürlüğü, il özel idaresi
ile komisyonca gerekli görülmesi durumunda üniversite ve uygun görülecek diğer
kurum ve kuruluşların temsilcilerinden oluşan komisyonu,
s) Noktasal
kaynaklı toprak kirliliği: Tehlikeli atıkların toplanması, taşınması, geçici ve
ara depolanması, geri kazanımı, yeniden kullanılması ve bertarafı
sırasında meydana gelebilecek kazalar sonucunda veya tehlikeli atıkların
mevzuata aykırı şekilde yukarıdaki faaliyetlere konu olması sonucunda ya da
sanayi tesislerindeki çeşitli tehlikeli kimyasal maddelerin depolanmaları ve
nakledilmeleri sırasında meydana gelebilecek kazalar veya afetler sonucunda
oluşan döküntü veya sızıntı ve benzeri gibi noktasal kaynaklardan dolayı oluşan
toprak kirliliğini,
ş) Ölçüm değeri (ÖD): Şüpheli
sahada herhangi bir noktasal kaynak veya insan etkinlikleri nedeniyle kirlenmiş
olduğu düşünülen veya varsayılan alandan alınan toprak veya yüzey-yeraltı suyu
örneklerinde, şüpheli sahaya ait ilgili kirlilik gösterge parametreleri veya
hedef kirletici referans değeri ile kıyaslanmak amacıyla, ölçülen kirlilik
gösterge parametresi veya hedef kirletici konsantrasyonu
ölçüm değerini,
t) Potansiyel kirlenmiş saha veya
tesis: Herhangi bir potansiyel toprak kirletici faaliyetin var olduğu veya
yürütüldüğü sahayı veya tesisi,
u) Potansiyel toprak kirletici
faaliyetler: Ek-2, Tablo 2’de verilen herhangi bir faaliyeti,
ü) Referans değeri (RD): Şüpheli
saha yakın çevresinde bulunan, herhangi bir noktasal kaynak veya insan
faaliyeti nedeniyle kirlenmemiş olduğu düşünülen veya varsayılan alandan alınan
toprak, yüzey suyu, yeraltı suyu örneklerinde, birinci aşama değerlendirmede
şüpheli sahaya ait ilgili kirlilik gösterge parametreleri (KGP) veya ikinci
aşama değerlendirmede hedef kirletici konsantrasyonu
ölçüm değerleri ile kıyaslanmak amacıyla, ölçülen kirlilik gösterge parametresi
veya hedef kirletici konsantrasyonu ölçüm değerini,
v) Risk değerlendirme: İnsanların
ve çevrenin kirletici maddelere maruz kalmaları halinde meydana gelecek olan
olumsuz etkilerin niteliğinin tanımlanmasını, incelenmesini ve derecesinin
tahmin edilmesini amaçlayan çalışmayı,
y) Risk yönetimi: Risk
değerlendirme yoluyla tahmin edilen risk düzeyinin kontrol edilmesi veya
azaltılması amacıyla uygulanan strateji veya alınan önlemleri,
z) Saha
durum ve risk değerlendirme nihai raporu: Takip gerektiren sahalar için ikinci
aşama değerlendirme sırasında yürütülen saha ve kirlilik karakterizasyonu
çalışmaları ile risk değerlendirme çalışmalarından elde edilen bilgiler
doğrultusunda, Ek-11’de verilen format kapsamında Komisyona sunulmak üzere
hazırlanan ve saha sahibinin, yapılan risk değerlendirme çalışmalarına
dayanarak sahanın takip gerektirmeyen saha veya temizlenmesi gereken kirlenmiş
saha olduğu konusundaki değerlendirmesini içeren raporu,
aa) Saha durum ve risk
değerlendirme ön raporu: Takip gerektiren sahalar için ikinci aşama
değerlendirmenin başlangıcında yürütülen saha ve kirlilik karakterizasyonu
çalışmalarından elde edilen bilgiler doğrultusunda, Ek-10’da verilen format
kapsamında Komisyona sunulmak üzere hazırlanan ve saha sahibinin jenerik veya sahaya özgü risk analizi yapma konusundaki
değerlendirmesini içeren raporu,
bb) Saha örnekleme ve analiz planı
(SÖAP): Kapsamı Bakanlıkça belirlenen, kirlendiğinden şüphe edilen sahaların bu
Yönetmelik kapsamında değerlendirilmesi amacıyla yapılacak tüm örnekleme ve
analiz çalışmalarının nasıl yürütülmesi gerektiğini tanımlayan ve Komisyona
sunulmak üzere saha sahibi tarafından hazırlanan planı,
cc) Sahipsiz saha: Mevzuata
aykırı şekilde atıkların bertarafı ve benzeri
herhangi bir faaliyet sonucu oluşan ve sorumlusu bilinmeyen bir kirlenmenin söz
konusu olduğu sahayı,
çç) Saha temizleme hedefi: Sahada
yapılan risk değerlendirmesi sonucunda, mevcut risklerin giderilmesini
sağlayacak ve temizleme yoluyla düşürülmesi gereken konsantrasyonu,
dd) Şüpheli saha veya tesis:
Potansiyel kirlenmiş veya sahipsiz sahalar arasında yer alan; afet, kaza,
denetim veya bildirimler sonucunda çevre kirliliğinin var olduğu şüphesini
taşıyan sahayı veya sınırları içerisinde bu tanım kapsamına giren sahaya sahip
tesisi,
ee) Takip gerektiren saha: Sahaya
yönelik kirlilik şüphelerinin gerçekçi olduğu saptanan ve bu Yönetmelikte
öngörülen ikinci aşama değerlendirmeye tabi tutulması gerekli olan sahayı,
ff) Takip gerektirmeyen saha:
Şüpheli sahalar arasında yer alan, sahaya yönelik kirlilik şüphelerinin geçerli
olmadığı veya bu Yönetmelikte öngörülen sürece tabi tutulması gerekmeyen
sahayı,
gg) Tarımsal faaliyet: Orman
ağaçları dışında her türlü bitkisel ve hayvansal üretimi,
ğğ) Tehlikeli atık: Atık Yönetimi
Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik, Ek IV Atık Listesinde (A) ile işaretlenmiş
atıklar ile (M) ile işaretlenmiş atıklardan Ek-III/B’de yer alan eşik konsantrasyonu üzerinde bir değere sahip olan atıkları,
hh) Tehlikeli madde: 26/12/2008 tarihli ve 27092 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tehlikeli Maddelerin ve Müstahzarların
Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi Hakkında Yönetmeliğin 4 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (l) bendinde tanımlanan tehlikeli maddeler ve
müstahzarlar ve 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği 3 üncü maddesinde yer alan
tehlikeli maddeler tanımına giren tüm maddeleri,
ıı) Temizleme: Yedinci bölümde
öngörülen faaliyetler yürütülerek, risk değerlendirme yoluyla tahmin edilen
insan sağlığı ve çevresel risk düzeyinin kontrol edilmesi veya azaltılması,
meydana gelecek olan olumsuz etkilerin giderilmesi amacıyla bu Yönetmelik
kapsamında temizlenmesi gereken kirlenmiş saha olarak tanımlanan sahalarda
gerçekleştirilen iyileştirmeyi,
ii) Temizleme faaliyet planlama
ve değerlendirme raporu: Temizleme gerektiren kirlenmiş sahalar için temizleme
sisteminin birinci aşaması olan temizleme faaliyet planlama ve değerlendirme
aşamasında yürütülen saha temizleme düzeyi konsantrasyonu
ve temizleme yöntemi belirleme çalışmalarından elde edilen bilgiler
doğrultusunda, Ek-12’de verilen format kapsamında Komisyona sunulmak üzere
hazırlanan ve saha sahibinin saha temizleme düzeyi konsantrasyonu ve temizleme
yöntemi seçimi konusundaki değerlendirmesini içeren raporu,
jj) Temizleme faaliyeti uygulama,
izleme ve sonlandırma raporu: Temizleme gerektiren kirlenmiş sahalar için
temizleme sisteminin ikinci aşaması olan temizleme uygulama ve izleme
aşamasında yürütülen temizleme sistemi tasarımı, inşaası,
işletimi ve etkinlik izleme çalışmalarından elde edilen bilgiler doğrultusunda,
Ek-13’de verilen format kapsamında Komisyona sunulmak üzere hazırlanan ve saha
sahibinin uzun dönem periyodik izleme ve saha verilerine dayanarak sahadaki
kirlilik düzeyinin temizleme faaliyeti sonucunda hedeflenen saha temizleme konsantrasyonuna düşürerek temizleme faaliyetinin
sonlandırılması konusundaki değerlendirmesini içeren raporu,
kk) Temizleme gerektiren kirlenmiş
saha: Birinci veya ikinci aşama değerlendirme sonucunda bu Yönetmelikte
öngörüldüğü şekilde temizlenmesi gerektiği saptanan sahayı,
ll) Temizlenmiş saha: Bu
Yönetmelikte öngörülen süreç çerçevesinde temizleme işlemine tabi tutulmuş
sahayı
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Esaslar ve İlkeler
Genel esaslar
MADDE 5 – (1)
Toprak kirliliğinin önlenmesi açısından bu Yönetmelikle belirlenen esaslara
uyulması zorunludur.
a) Valilikler, bu Yönetmelik
hükümlerine göre kirlenmiş ve kirlenme riski altında olan sahaları saptar,
alınacak tedbirleri belirler ve uygulanmasını sağlar.
b) Kirlenme riskinin bulunduğu
sahalarda, Çevre Kanununun 8 inci maddesi hükmü gereğince ilgililer; kirlenmiş
sahalarda ise kirletenler kirlenmeyi durdurmak, kirlenme boyutunu tespit etmek,
kirlenmenin etkilerini gidermek için gerekli çalışmaları yapmak gibi
harcamaları karşılamakla yükümlüdürler.
c) Tarımsal faaliyetlerden
kaynaklanan toprak kirliliğinin önlenmesi ve giderilmesi konularında Bakanlık
ile Tarım ve Köyişleri Bakanlığı koordineli olarak
alınacak tedbirleri belirler. Belirlenen tedbirler valilikler tarafından
uygulanır.
ç) Askeri tesisler için bu
Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin esaslar, Genelkurmay Başkanlığı ile koordine
edilerek Bakanlık ve Milli Savunma Bakanlığınca ayrıca belirlenir.
İlkeler
MADDE 6 – (1)
Toprak kirliliğinin önlenmesi ve giderilmesine ilişkin ilkeler şunlardır:
a) Toprak kirliliğinin kaynağında
önlenmesi esastır.
b) Her türlü atık ve artığı,
toprağa zarar verecek şekilde, Çevre Kanunu ve ilgili mevzuatta belirlenen
standartlara ve yöntemlere aykırı olarak doğrudan ve dolaylı biçimde toprağa
vermek, depolamak gibi faaliyetlerde bulunmak yasaktır.
c) Kirli toprak temiz toprak ile
karıştırılamaz.
ç) Tehlikeli maddelerin
kullanıldığı, depolandığı, üretildiği faaliyetler ya da tesisler ile atıkların
üretildiği, bertaraf veya geri kazanımının yapıldığı tesislerde, kaza ihtimali
göz önüne alınarak, toprak kirlenmesine engel olacak tedbirler alınır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bilgi Sistemi ve Bilgi Formları
Kirlenmiş sahalar bilgi sistemi
MADDE 7 – (1)
Bakanlık bu Yönetmeliğin öngördüğü gereklilikleri yerine getirmek üzere
Kirlenmiş Sahalar Bilgi Sistemini kullanır.
Faaliyet ön bilgi formu düzenleme yükümlülüğü
MADDE 8 – (1) Ek-2,
Tablo 2’de yer alan faaliyetleri yürüten mevcut faaliyet sahipleri ile yeni
başlayacak faaliyet sahipleri Ek-3’de yer alan Faaliyet Ön Bilgi Formunu
Kirlenmiş Sahalar Bilgi Sisteminde doldurarak il müdürlüğüne bildirir.
(2) İl müdürlüğü, Faaliyet Ön
Bilgi Formunu kontrol ederek Kirlenmiş Sahalar Bilgi Sistemi üzerinden onaylar.
(3) Faaliyet sahibi bu formu
yazılı ve imzalı olarak da il müdürlüğüne iletmekle yükümlüdür.
(4) İl müdürlüğü, onaylanan
Faaliyet Ön Bilgi Formunu yazılı ve imzalı olarak Bakanlığa bildirmekle
yükümlüdür.
(5) Bakanlık bu bildirileri,
Potansiyel Kirlenmiş Sahalar Listesine dahil eder.
Faaliyet ön bilgi formu yenileme yükümlülüğü
MADDE 9 – (1)
Faaliyet sahibi, Faaliyet Ön Bilgi Formunda yer alan bilgiler kapsamında,
faaliyetinde meydana gelen değişikliği, değişikliğin gerçekleşmesini müteakip
en geç bir ay içerisinde Ek-3’de yer alan Faaliyet Ön Bilgi Formunu Kirlenmiş
Sahalar Bilgi Sisteminde doldurarak il müdürlüğüne bildirir.
(2) Faaliyet sahibinin değişmesi
durumunda en son faaliyet sahibi değişikliği, değişikliğin gerçekleşmesini
müteakip en geç bir ay içerisinde Ek-3’de yer alan Faaliyet Ön Bilgi Formunu
Kirlenmiş Sahalar Bilgi Sisteminde doldurarak il müdürlüğüne bildirir.
(3) İl müdürlüğü, Faaliyet Ön
Bilgi Formunu kontrol ederek Kirlenmiş Sahalar Bilgi Sistemi üzerinden onaylar.
(4) Faaliyet sahibi bu formu
yazılı ve imzalı olarak da il müdürlüğüne iletmekle yükümlüdür.
(5) İl müdürlüğü, onaylanan
Faaliyet Ön Bilgi Formunu yazılı ve imzalı olarak Bakanlığa bildirir.
(6) Bakanlık söz konusu
değişikliği içeren güncellemeyi yapar.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Potansiyel Kirlenmiş Sahalar, Sahipsiz Sahalar ve Kirlilik Kaynağı
Belirsiz Sahalar
Potansiyel kirlenmiş sahaların şüpheli saha listesine alınması
MADDE 10 – (1)
Potansiyel kirlenmiş sahalarda,
a) Faaliyet Ön Bilgi Formları,
Ek-4’de yer alan Faaliyet Ön Bilgi Formu Değerlendirme Kriterlerine göre il
müdürlüğü tarafından değerlendirilir. Değerlendirme kriterlerinden en az
birinin geçerli olması halinde ilgili saha, şüpheli saha listesine dahil edilir.
b) Endüstriyel kazalar veya doğal
afet sonucu meydana gelen endüstriyel kazalar da dahil
olmak üzere kaza bildirme veya rapor etme formu veya Ek-5’de verilen Bildirim
Formuna göre bildirim yapılması durumunda, saha Bakanlık veya il müdürlüğünce
şüpheli saha listesine dahil edilir.
c) Bakanlık veya il müdürlüğünce
yürürlükteki mevzuat kapsamında gerçekleştirilen denetimler sırasında
uygunsuzlukların belirlenmesi halinde saha, il müdürlüğünce şüpheli saha
listesine dahil edilir.
Sahipsiz sahaların şüpheli saha listesine alınması
MADDE 11 – (1) Ek-2,
Tablo 2’de yer alan faaliyetlerin gerçekleştiği sahalar haricindeki, herhangi
bir nedenle toprak veya yeraltı suyu kirliliğinin meydana geldiği veya Ek-5’de
verilen bildirim formuna göre bildirim yapılan sahalar, il müdürlüğünce şüpheli
saha listesine alınır.
Kirlilik kaynağı belirsiz sahaların şüpheli saha listesine
alınması
MADDE 12 – (1)
Kirlilik kaynağı bilinmeyen, ancak kirlenme şüphesinin olduğunu gösteren
belirtilerin tespit edildiği ve kirlenmenin etkilerinin bu belirtilerin ortaya
çıkmasıyla anlaşıldığı kirlilik vakalarında, kirlilik belirtilerinin gözlendiği
veya ortaya çıktığı noktalardan il müdürlüğü tarafından toprak, yüzey ve
yeraltı suyu veya gaz numuneleri alınarak veya aldırılarak, kirlilik
belirtilerinin gerçekçi olup olmadığını belirlemek üzere Ek-2, Tablo 1’de
verilen kirlilik gösterge parametrelerinin ölçümleri yaptırılır.
(2) Kirlilik gösterge parametrelerinin
ölçümleri ve Ek-9’da verilen değerlendirme sonucunda kirlilik tespit edilmesi
halinde Bakanlıkça belirlenen esaslar dahilinde il
müdürlüğü tarafından kaynak belirleme çalışmaları yaptırılarak, kirlenmeye
sebep olan kirletici maddelerin ne olduğu, kirlilik kaynağının yeri veya
kaynağın bulunduğu saha, faaliyet/tesis sahibi tespit edilerek, saha şüpheli
saha listesine alınır. Bu saha için 8 inci maddede belirtildiği şekilde
Faaliyet Ön Bilgi Formu veya 14 üncü maddede belirtildiği şekilde Saha Ön Bilgi
Formu düzenlenir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Birinci Aşama Değerlendirme
Şüpheli sahalarda yürütülecek örnekleme çalışmaları
MADDE 13 – (1)
Şüpheli sahada yapılacak her türlü örnekleme ve analiz çalışmaları belirli bir
plan çerçevesinde yürütülür. Bu amaçla, örnekleme yapmadan önce saha sahibi
Bakanlıkça belirlenen esaslar dahilinde Saha Örnekleme
ve Analiz Planı (SÖAP) yeterlilik koşullarını haiz uzman kurum veya kuruluşlara
hazırlatır. Bu plan rapor halinde Komisyon tarafından onaylandıktan sonra
örnekleme çalışması gerçekleştirilir.
Şüpheli sahaların ön değerlendirmesi
MADDE 14 – (1)
Şüpheli sahada il müdürlüğü tarafından yerinde denetim yapılır ve denetim
sırasında Ek-7’de verilen Denetim Formu doldurulur.
(2) Şüpheli sahada birden fazla
kirlilik kaynağı bulunması durumunda her bir kaynak için ayrı bir denetim formu
düzenlenir.
(3) Her denetim formu ayrı ayrı
değerlendirmeye tabi tutulur.
(4) Ek-2, Tablo 2’de yer alan
faaliyetlerin gerçekleştiği sahalar haricindeki sahalarda Denetim Formuna ek olarak
Ek-6’da verilen Saha Ön Bilgi Formu, Kirlenmiş Sahalar Bilgi Sistemi üzerinden
ve yazılı olarak il müdürlüğü tarafından düzenlenir.
(5) Denetim sırasında sahada
herhangi bir kirlilik gözlenmez ve sahaya yönelik kirlilik şüphesinin geçerli
olmadığı tespit edilirse saha, şüpheli saha listesinden çıkartılır.
Puanlamalı değerlendirme
MADDE 15 – (1)
Denetim sonucunda, şüpheli sahada söz konusu kirlilik kaynağı ve kirletici
maddelerin ne olduğunun bilinmesi durumunda;
a) Kirletici maddeler veya atık
tehlikesiz ise, ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda gerekli tedbirler
alınarak saha, takip gerektirmeyen saha olarak nitelendirilir.
b) Kirletici maddeler veya atık
tehlikeli ise, Ek-8’de verilen puanlamalı değerlendirme gerçekleştirilir.
Değerlendirme sırasında, Denetim Formuna ek olarak;
1) Endüstriyel faaliyet
gerçekleştirilen sahalarda, faaliyet sahibi tarafından önceden il müdürlüğüne
verilmiş olan Faaliyet Ön Bilgi Formu (Ek-3),
2) Sahipsiz sahalarda, denetim
sırasında doldurulacak olan Saha Ön Bilgi Formu (Ek-6) bilgileri kullanılır.
(2) Puanlamalı değerlendirme
sonuçlarına göre, şüpheli saha il müdürlüğü tarafından;
a) Kirlilik kaynağı ve kirlenmiş
toprağın bertaraf edilmesini sağlayacak bir önlem ve bu önlem sonucunda
kirliliğin ilgili mevzuat hükümlerine uygun şekilde giderildiğinin teyidine
dair izleme ölçümleri yaptırılarak saha, takip gerektirmeyen saha,
b) İkinci aşama değerlendirme
sürecine tabi saha, takip gerektiren saha,
c) Temizlenmesi gereken saha,
kirlenmiş saha
olarak tanımlanır.
(3) Takip gerektirmeyen sahalar,
potansiyel kirlenmiş saha listesine alınır.
Kirletici madde karakterizasyonu
MADDE 16 – (1)
Denetim sonucunda şüpheli sahada söz konusu kirletici maddelerin ne olduğunun
bilinmemesi veya Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğinin Ek-IV
Atık Listesinde (M) ile işaretlenmiş atık bulunduğunun tespit edilmesi
durumunda;
a) Kirletici maddelerden ya da
atıktan direkt olarak örnek alınabiliyorsa, kirletici maddenin veya atığın
Tehlikeli Maddelerin ve Müstahzarların Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve
Etiketlenmesi Hakkındaki Yönetmelik ve 14/3/2005
tarihli ve 25755 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğine göre karakterizasyonu
yapılarak tehlikeli madde veya atık olup olmadığı tespit edilir.
1) Kirletici maddeler ya da atık
tehlikesiz ise, ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda gerekli tedbirler
alınarak saha takip gerektirmeyen saha olarak nitelendirilir.
2) Kirletici maddeler ya da atık
tehlikeli ise, 15 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen
puanlamalı değerlendirme gerçekleştirilir.
b) Kirletici maddelerden ya da
atıktan direkt olarak örnek alınamıyorsa, toprak, atık, kirletici maddeler
karışımından 17 nci maddede belirtilen kirlilik
gösterge parametrelerinin ölçümleri gerçekleştirilir.
c) Şüpheli sahada (a) ve (b)
bentlerinin her ikisinin de geçerli olduğu durum olan kirletici maddelerden ya
da atıktan, kaynağın bir bölümünden direkt olarak örnek alınabiliyor, bir
bölümünden de alınamıyorsa, (a) ve (b) bentlerinin her ikisi de uygulanır.
Kirlilik gösterge parametrelerinin ölçümü
MADDE 17 – (1) 13
üncü maddede belirtilen şekilde onaylanan saha örnekleme ve analiz planı
uyarınca şüpheli sahada kirlenmiş toprak ve mümkünse yeraltı suyundan veya
toprak gazından Bakanlıkça belirlenen esaslara göre numuneler alınarak;
a) Endüstriyel faaliyetin
gerçekleştirildiği sahalarda Ek-2, Tablo-2’de verilen faaliyete özel kirlilik
gösterge parametrelerinin,
b) Sahipsiz sahalarda Ek-2 Tablo
1’de yer alan bütün kirlilik gösterge parametrelerinin,
c) Bu ölçümlere ek olarak temiz
alanlardan alınacak numunelerde söz konusu kirlilik gösterge parametreleri için
referans ölçümleri gerçekleştirilir.
(2) Referans ölçümlerinin
yapılacağı numunelerin alımına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.
(3) Kirlilik gösterge
parametreleri ölçüm değerleri, Ek-9’da belirtildiği şekilde referans değerleri
ile karşılaştırılır ve bu karşılaştırma sonucunda, şüpheli saha il müdürlüğü
tarafından;
a) Takip gerektirmeyen saha,
b) İkinci aşama değerlendirme
sürecine tabi saha, takip gerektiren saha,
c) Temizlenmesi gereken saha,
kirlenmiş saha
olarak tanımlanır.
(4) Takip gerektirmeyen sahalar
potansiyel kirlenmiş saha listesine alınır.
ALTINCI BÖLÜM
İkinci Aşama Değerlendirme
Saha durum ve risk değerlendirme ön raporu ve saha durum ve risk
değerlendirme nihai raporu hazırlama yükümlülüğü
MADDE 18 – (1)
Birinci aşama değerlendirme sonucunda takip gerektiren saha olarak tanımlanan
saha için ikinci aşama değerlendirme kapsamında Saha Durum ve Risk
Değerlendirme Ön Raporu ve Saha Durum ve Risk Değerlendirme Nihai Raporu
hazırlanır.
(2) Saha Durum ve Risk
Değerlendirme Ön Raporunun önemli bir bileşeni olan saha ve kirlilik karakterizasyonu çalışmalarına yönelik olarak sahada
yapılacak her türlü örnekleme ve analiz çalışmaları belirli bir plan
çerçevesinde yürütür. Bu amaçla, sahada örnekleme yapmadan önce saha sahibi
tarafından Saha Örnekleme ve Analiz Planı (SÖAP) hazırlanır ve bu plan rapor
halinde Komisyon tarafından onaylandıktan sonra örnekleme çalışması gerçekleştirilir.
(3) Saha Durum ve Risk
Değerlendirme Ön Raporu ve Saha Durum ve Risk Değerlendirme Nihai Raporu
sırasıyla Ek-10 ve Ek-11’de verilen formatlar kapsamında Bakanlıkça belirlenen
esaslar göz önünde bulundurularak yeterlilik koşullarını haiz uzman kurum veya
kuruluşlarca hazırlanır.
(4) Saha sahibi, raporları
hazırlatacağı kurum veya kuruluşu Bakanlıkça yetkilendirilmiş yeterlilik
koşullarını haiz uzman kurum veya kuruluşlar arasından kendisi belirler.
(5) Her iki rapor da aynı uzman
kurum veya kuruluşça hazırlanır.
Kirlenmiş saha değerlendirme ve izleme komisyonunun kurulması
MADDE 19 – (1) Saha
Örnekleme ve Analiz Planlarını, Saha Durum ve Risk Değerlendirme Ön ve Nihai
Raporlarını değerlendirip onaylamak, kirlenmiş saha temizleme çalışmalarını
izlemek ve hazırlanacak Temizleme Faaliyeti Planlama ve Değerlendirme,
Temizleme Uygulama ve İzleme Raporlarını değerlendirip onaylamak amacıyla
valilik bünyesinde il müdürlükleri başkanlığında sürekli çalışacak Kirlenmiş
Saha Değerlendirme ve İzleme Komisyonu oluşturulur.
(2) Komisyon, il müdürlükleri
başkanlığında il tarım müdürlüğü, il sağlık müdürlüğü, il sanayi ve ticaret
müdürlüğü, devlet su işleri bölge müdürlüğü, il özel idaresi ile komisyonca
gerekli görülmesi durumunda üniversite ve uygun görülecek diğer kurum ve
kuruluşların temsilcilerinden oluşur.
(3) Komisyonun sekreterya hizmetlerini il müdürlükleri yürütür.
İkinci aşama değerlendirme sürecinin başlatılması
MADDE 20 – (1) İl
müdürlüğü, birinci aşama değerlendirme sonucunda takip gerektiren saha olarak
tanımlanan saha sahibine 18 inci maddede belirtilen kapsamda ikinci aşama
değerlendirme çalışmalarının başlatılmasını bir yazı ile bildirir.
(2) Takip gerektiren saha olarak
tanımlanan sahipsiz sahada ise ikinci aşama değerlendirme il müdürlüğü tarafından
başlatılır.
Saha durum ve risk değerlendirme ön raporunun hazırlanması ve il
müdürlüğüne sunulması
MADDE 21 – (1) Saha
sahibi, il müdürlüğünün yazısının tebliğinden itibaren en geç üç ay içerisinde
yeterlilik koşullarını haiz uzman kurum veya kuruluşlara Ek-10’da verilen Saha
Durum ve Risk Değerlendirme Ön Raporu genel formatı kapsamındaki Saha ve
Kirlilik Karakterizasyonu çalışmalarını yaptırmak, bu
çalışmadan elde edilen bilgiler doğrultusunda Jenerik veya Sahaya Özgü Risk
Analizi yapma konusundaki değerlendirmesini içeren Saha Durum ve Risk
Değerlendirme Ön Raporunu hazırlatıp üyelerin sayısı kadar çoğaltarak raporu
Komisyonun onayına sunmakla yükümlüdür.
(2) Saha sahibi, gerekçesini
belirterek süre uzatım talebinde bulunabilir. Talebin il müdürlüğünce uygun
bulunması halinde iki ayı geçmemek üzere ek süre verilebilir.
(3) Saha Durum ve Risk
Değerlendirme Ön Raporu, saha sahibi tarafından bir dilekçe ekinde Komisyona
sunulmak üzere il müdürlüğüne teslim edilir.
(4) Ön Raporun Ek-10’da verilen kapsam
ve formata uygunluğu ve Bakanlıkça yetkilendirilmiş yeterlik koşullarını haiz
uzman kurum veya kuruluşça hazırlanıp hazırlanmadığı hakkındaki inceleme
Komisyonca yedi iş günü içinde sonuçlandırılır.
(5) Saha Durum ve Risk
Değerlendirme Ön Raporunun formata ve kapsama uygun olmadığı veya uzman kurum
veya kuruluşça hazırlanmadığının Komisyonca anlaşılması halinde, bu hususların
yerine getirilmesi için rapor saha sahibine iade edilir.
(6) Düzeltilen Saha Durum ve Risk
Değerlendirme Ön Raporu en geç bir ay veya komisyonca belirlenecek süre
içerisinde il müdürlüğüne tekrar sunulur. Komisyonca belirlenecek süre iki ayı
geçemez.
(7) Komisyon, Saha Durum ve Risk
Değerlendirme Ön Raporu değerlendirmesine yönelik onayını en geç bir ay
içerisinde saha sahibine bildirir.
Saha durum ve risk değerlendirme nihai raporunun hazırlanması ve
il müdürlüğüne sunulması
MADDE 22 – (1) Saha
sahibi, Komisyonun Ön Rapor hakkında aldığı karar doğrultusunda çalışmalarını
Bakanlıkça belirlenen esaslara göre tamamlayarak, EK-11’de verilen format
kapsamında hazırlanan Saha Durum ve Risk Değerlendirme Nihai Raporunu en geç üç
ay içerisinde il müdürlüğüne sunar.
(2) Nihai Rapor, Ön Rapor
aşamasında ve sonrasında yapılan çalışmaları ve bulguları kapsayacak şekilde
hazırlanır.
(3) Saha sahibinin süre uzatım
talebi il müdürlüğünce uygun bulunması halinde üç ayı geçmemek üzere ek süre
verilebilir.
(4) Saha ile ilgili hazırlanan
Nihai Rapor, Komisyonca 23 üncü ve 24 üncü madde kapsamında incelenir ve
değerlendirilir.
(5) Saha Durum ve Risk
Değerlendirme Nihai Raporu, saha sahibi tarafından bir dilekçe ekinde il
müdürlüğüne sunulur. Nihai Raporun Ek-11’de verilen format kapsamına uygunluğu
hakkındaki inceleme il müdürlüğü tarafından yapılarak beş işgünü içinde
sonuçlandırılır. Saha Durum ve Risk Değerlendirme Nihai Raporunun format
kapsamına uygun olmaması halinde, bu hususların yerine getirilmesi için rapor,
saha sahibine iade edilir. Düzeltilen Saha Durum ve Risk Değerlendirme Nihai
Raporu en geç bir ay veya komisyonca belirlenecek süre içerisinde il
müdürlüğüne tekrar sunulur. Komisyonca belirlenecek süre iki ayı geçemez.
(6) Format ve kapsamına uygun
olduğu tespit edilen Saha Durum ve Risk Değerlendirme Nihai Raporu, saha sahibi
tarafından komisyon üyelerinin sayısı kadar il müdürlüğüne sunulur. İl
müdürlüğü, Saha Durum ve Risk Değerlendirme Nihai Raporunu incelemek ve
değerlendirmek üzere yapılacak toplantının tarihini ve yerini belirten bir yazı
ekinde raporu komisyon üyelerine gönderir.
Komisyonun saha durum ve risk değerlendirme nihai raporunu
incelemesi usulü
MADDE 23 – (1)
Komisyon Saha Durum ve Risk Değerlendirme Nihai Raporunu, ilk inceleme
değerlendirme toplantısından sonraki en çok kırk beş işgünü içinde inceler ve
değerlendirir.
(2) Komisyon üye sayısının salt
çoğunluğu ile toplanır.
(3) Komisyon, su, toprak ve
benzeri analizlerin ve ölçümlerin tekrarlanmasını veya ek örnekleme yapılmasını
isteyebilir. Yetkili uzman kurum ve kuruluşlardan görüş alabilir.
(4) Komisyon gerekli görürse
komisyonun görevlendireceği üyeler tarafından saha çalışmalarının
gerçekleştirildiği yerde inceleme yapar.
(5) Saha Durum ve Risk
Değerlendirme Nihai Raporunda önemli eksiklik ve yanlışların görülmesi
durumunda Komisyonun belirleyeceği bir süre dahilinde,
bunların giderilmesini saha sahibinden ister. Bu durumda, inceleme
değerlendirme çalışması durdurulur. Eksiklikler tamamlanmadan veya gerekli
düzeltmeler yapılmadan komisyon çalışmalarına devam edilmez.
(6) Saha sahibinin, Saha Durum ve
Risk Değerlendirme Nihai Raporunda gerekli görülen düzeltmeleri Komisyonun
belirlediği süre içerisinde yapıp yeniden il müdürlüğüne sunmasından sonra,
Komisyon il müdürlüğünce toplantıya çağrılır. Toplantının yapılması ile
birlikte inceleme değerlendirme süreci kaldığı yerden devam eder.
(7) Komisyon tarafından inceleme
ve değerlendirme toplantıları sırasında;
a) Saha Durum ve Risk
Değerlendirme Nihai Raporunun ve eklerinin yeterli ve uygun olup olmadığı,
b) Yapılan incelemelerin,
hesaplamaların ve değerlendirmelerin yeterli düzeyde veri, bilgi ve belgeye
dayandırılıp dayandırılmadığı
ile ilgili inceleme ve
değerlendirmeler yapılır.
Saha durum ve risk değerlendirme nihai raporunun değerlendirilmesi
MADDE 24 – (1) Saha
Durum ve Risk Değerlendirme Nihai Raporu Komisyonca değerlendirildikten sonra
saha ile ilgili takip gerektirmeyen saha kararı alınırsa saha potansiyel saha
listesine dahil edilir.
(2) Saha ile ilgili temizleme
gerektiren kirlenmiş saha kararı alınırsa saha yedinci bölümde belirlenen
temizleme sürecine tabi tutulur.
(3) Saha ile ilgili ara müdahale
kararı alınması halinde, temizleme öncesi ara müdahale uygulanır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Temizleme
Temizleme faaliyet planlama ve değerlendirme raporu ile temizleme
faaliyeti uygulama, izleme ve sonlandırma raporu hazırlama yükümlülüğü
MADDE 25 – (1) Birinci
aşama değerlendirme 15 veya 17 nci madde sonucunda ya
da ikinci aşama değerlendirme sonrasında temizlenmesi gereken kirlenmiş saha
olarak tanımlanan saha için temizleme faaliyeti başlatılır. Bu kapsamda
sırasıyla Temizleme Faaliyet Planlama ve Değerlendirme Raporu ile Temizleme
Faaliyeti Uygulama, İzleme ve Sonlandırma Raporu hazırlanır. Bu raporlar,
sırasıyla, Ek-12 ve Ek-13’de verilen formatlar kapsamında Bakanlıkça belirlenen
esaslar dikkate alınarak yeterlilik koşullarını haiz uzman kurum veya kuruluşlarca
hazırlanır.
(2) Saha sahibi raporları
hazırlatacağı kurum veya kuruluşu, Bakanlıkça yetkilendirilmiş yeterlilik
koşullarını haiz uzman kurum veya kuruluşlar arasından kendisi belirler.
(3) Her iki rapor da aynı uzman
kurum veya kuruluşça hazırlanır.
Temizleme faaliyet planlama ve değerlendirme raporu hazırlama
yükümlülüğü
MADDE 26 – (1) Birinci aşama değerlendirme 15 veya 17 nci
madde sonucunda temizlenmesi gereken kirlenmiş saha olarak nitelenen saha için
ilk olarak sahada ikinci aşama değerlendirme kapsamında Bakanlıkça belirlenen
esaslara göre yürütülen saha ve kirlilik karakterizasyonu
ile sahaya özgü risk değerlendirme çalışmaları yapılır.
(2) Kirlenmiş sahalar için saha
sahibi 18 inci madde ila 24 üncü maddede belirtilen ikinci aşama değerlendirme
sürecinde öngörülen Saha Durum ve Risk Değerlendirme Ön ve Nihai Raporlarını
hazırlayıp Komisyona sunmaz ve bu raporlar için onay almaz.
(3) Ek-12 kapsamında hazırlanacak
Temizleme Faaliyet Planlama ve Değerlendirme Raporu, Ek-10’da belirlenen
kapsamda yürütülecek olan saha ve kirlilik karakterizasyonu
çalışmaları ile Ek-11’de belirlenen kapsamda yürütülecek olan sahaya özgü risk
değerlendirme çalışmalarının sonuçlarını da kapsar. Temizleme Faaliyet Planlama
ve Değerlendirme Raporu faaliyet/saha sahiplerince;
a) Birinci aşama değerlendirme 15
veya 17 nci madde hükmünce temizlenmesi gereken
kirlenmiş saha olarak tanımlanan saha için en geç altı ay içerisinde,
b) İkinci aşama değerlendirme
sonucunda temizlenmesi gereken kirlenmiş saha olarak tanımlanan saha için üç ay
içerisinde
hazırlatılır.
(4) Hazırlanan Temizleme Faaliyet
Planlama ve Değerlendirme Raporu Komisyona iletilmek üzere il müdürlüğüne
sunulur.
(5) Saha sahibi gerekçesini
belirterek ek süre talep edebilir. Komisyonca uygun görülmesi halinde üç ayı
geçmemek üzere il müdürlüğünce ek süre verilebilir.
Temizleme faaliyet planlama ve değerlendirme raporunun
değerlendirilmesi
MADDE 27 – (1)
Temizleme Faaliyet Planlama ve Değerlendirme Raporu Komisyon tarafından bir ay
içerisinde değerlendirilir.
(2) Komisyon, saha temizleme
hedefi ve saha için seçilen temizleme yönteminin uygunluğu bakımından rapora
onay verebilir veya onay vermeyerek saha temizleme hedefi veya seçilen
temizleme yönteminin değiştirilmesini talep edebilir.
(3) Değişiklik talebi halinde,
Temizleme Faaliyet Planlama ve Değerlendirme Raporu en geç bir ay içerisinde
nihai hale getirilerek il müdürlüğüne sunulur.
(4) Komisyon düzeltilmiş raporu
on beş gün içinde değerlendirir ve onaylar.
Temizleme faaliyetinin uygulanması ve izlenmesi
MADDE 28 – (1)
Komisyona sunulan Temizleme Faaliyet Planlama ve Değerlendirme Raporunun
onaylanması halinde temizleme sisteminin ikinci aşaması olan temizleme uygulama
ve izleme aşamasına geçilir. Sistemin çalışmaya başlamasıyla birlikte temizleme
işlemi ve sistem etkinliği, Bakanlıkça belirlenen esaslara göre, sahada
periyodik olarak yapılan hedef kirletici saha konsantrasyonlarının
ölçümleri ile izlenir.
Temizleme faaliyeti uygulama, izleme ve sonlandırma raporu
hazırlama yükümlülüğü
MADDE 29 – (1)
Periyodik ölçüm sonuçları Bakanlıkça belirlenen esaslar dikkate alınarak
Komisyon incelemesine sunulur. Sistemin işletmeye alındığı başlangıç, kısa ve
daha sonraki uzun dönemli izleme amaçlı yapılan periyodik ölçümlerin hangi
sıklıkta ve nereden alınan örneklerle yapılacağı, hazırlanma ayrıntıları
Bakanlıkça belirlenir.
(2) Komisyon ölçüm sonuçlarını,
mevcut kirliliğin önceden belirlenen saha temizleme hedefine doğru azalma
gösterip göstermediği, kirlilik azalma hızının beklenen düzeyde olup olmadığı
hususları bakımından değerlendirir.
(3) İkinci fıkradaki
değerlendirmelere göre Komisyon, temizleme faaliyeti sonuçlarını uygun bulur
ise temizleme faaliyeti ve sistem işletimi planlandığı şekilde devam ettirilir.
(4) Komisyon, temizleme faaliyeti
sonuçlarını uygun bulmaz ise sistemin işletim etkinliğinin artırılmasına
yönelik önerilerde bulunabilir.
(5) İzleme faaliyetleri sonucunda
elde edilen tüm bilgiler ve periyodik ölçüm sonuçları faaliyet sahibi tarafından
değerlendirilir; sahadaki kirletici konsantrasyonunun Bakanlıkça belirlenen
esaslar dahilinde saha temizleme hedefine kadar
düşürülüp düşürülmediği kontrol edilir; eğer saha temizleme hedefine
erişilmişse temizleme işlemini sonlandırmayı Komisyona teklif eder.
(6) Temizleme faaliyetini
sonlandırmayı teklif etmek için, kapsam ve formatı EK-13’de verilen Temizleme
Faaliyeti Uygulama, İzleme ve Sonlandırma Raporunda bir alt bölüm olarak yer
alan bir Temizleme Faaliyet Sonlandırma Talep Dokümanı Komisyona sunulmak üzere
hazırlanır.
(7)
Temizleme Faaliyet Sonlandırma Talep Dokümanının Komisyon tarafından
onaylanması halinde, temizleme sonlandırma aşamasına geçmek amacıyla temizleme
uygulama ve izleme faaliyetleri sonucunda elde edilen tüm bilgiler ve periyodik
ölçüm sonuçları, temizleme sistemi tasarımı, inşası ve sistem işletimine ait
bilgileri de içeren Temizleme Faaliyeti Uygulama, İzleme ve Sonlandırma Raporu
Ek-13’de verilen format kapsamında hazırlanır.
Temizleme faaliyeti uygulama, izleme ve sonlandırma raporunun
değerlendirilmesi
MADDE 30 – (1)
Temizleme Faaliyeti Uygulama, İzleme ve Sonlandırma Raporu il müdürlüğüne
sunulur ve Komisyonca değerlendirilir. Komisyon bu raporu kaynak dahil tüm kirlenmiş alandaki kirlilik düzeyinin saha
temizleme hedefine ulaşıp ulaşmadığını uzun dönem periyodik izleme sonuçlarına
ve saha verilerine dayanarak en geç kırkbeş gün
içerisinde değerlendirir.
Temizleme faaliyetinin sonlandırılması
MADDE 31 – (1)
Temizleme Faaliyeti Uygulama, İzleme ve Sonlandırma Raporunun Komisyon
tarafından onaylanması ve dolayısıyla temizleme faaliyetinin sonlandırılmasına
onay verilmesi halinde, Komisyon temizleme faaliyetlerinin
sonlandırılabileceğini resmî bir yazı ile saha sahibine bildirir ve temizleme
faaliyeti sonlandırmayı müteakip izleme faaliyeti başlatılır.
(2) Raporun Komisyon tarafından
onaylanmaması halinde ise, temizleme sisteminin işletilmesi ve izlenmesinin,
mevcut durum göz önüne alınarak Komisyonca belirlenen bir süre kadar daha devam
ettirilmesi istenebilir. Komisyonun tüm temizleme süreci
boyunca edindiği izlenimler sonucunda, temizleme sisteminin seçiminde ve
işletiminde teknik anlamda herhangi bir uygunsuzluk veya ihmal olmamasına ve
sistemin işletiminin makul bir süre daha uzatılmış olmasına rağmen, sahanın doğal
koşulları gereği kirlenmiş sahanın tümüne oranla ancak sınırlı ve dar bir
bölümünde hâlâ saha temizleme hedefine erişilememiş olması halinde, Komisyon
alınabilecek gerekli önlemlerin alınması koşuluyla, temizleme faaliyetlerinin
sonlandırılabileceğini resmî bir yazı ile saha sahibine bildirebilir ve
temizleme faaliyeti sonlandırmayı müteakip izleme faaliyetinin başlatılmasına
izin verebilir.
Temizleme faaliyetinin sonlandırılmasını müteakip izleme
MADDE 32 – (1)
Temizleme Faaliyeti Uygulama, İzleme ve Sonlandırma Raporunun Komisyon
tarafından onaylanması ve sahanın temizlendiğinin Komisyonca kabulünü müteakip
kirlenmiş saha sahibi, Komisyonun belirleyeceği yıla kadar ölçümler yaparak
temizleme sonrası izleme yapar. İzleme sonuçlarının tümünü bir rapor halinde il
müdürlüğüne sunar.
(2) İzleme süresi sonunda
hazırlanan bu rapor Komisyonca değerlendirilir. Raporun Komisyon tarafından
onaylanmasıyla, saha sahibi varsa komisyonun saha kullanımına kısıtlamaların
getirilmesi gibi önerilerini de dikkate alarak sahada yürütülen temizleme
çalışmalarını bitirmiş olur. Temizlenmiş saha kirlenmiş saha listesinden
çıkarılır ancak potansiyel saha olarak kayıt altında tutulmaya devam edilir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yetkilendirilmiş yeterliliği haiz kurum ve kuruluşlar
MADDE 33 – (1) Saha
Örnekleme ve Analiz Planını, Saha Durum ve Risk Değerlendirme Ön ve Nihai
Raporlarını, Temizleme Faaliyet Planlama ve Değerlendirme Raporunu ve Temizleme
Faaliyeti Uygulama, İzleme ve Sonlandırma Raporunu hazırlayacak ve çalışmaları
yürütecek kurum ve kuruluşlar Bakanlıktan Yeterlilik Belgesi almakla
yükümlüdürler. Yeterlilik Belgesinin verilmesi, yetkilendirilmiş kurum ve
kuruluşların kontrolü ve belgenin yenilenmesi veya iptal edilmesi ile ilgili
usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.
Deşarj ve emisyon izinleri
MADDE 34 – (1) Saha
sahibi temizleme uygulama ve izleme çalışmalarının yürütülmesi esnasında
uygulanan temizleme yöntemi nedeniyle ortaya çıkabilecek atıksuların
bertarafı için, Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği ve 26/11/2005 tarihli ve 26005 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Tehlikeli Maddelerin Su ve Çevresinde Neden Olduğu Kirliliğin
Kontrolü Yönetmeliği (76/464/AB) esas alınarak deşarj standartları Bakanlıkça
belirlendikten sonra Deşarj İzin Belgesi almaksızın bertaraf eder.
(2) Saha sahibi temizleme
uygulama ve izleme çalışmalarını hava kirliliğini önlemeye yönelik mevzuat
koşullarını sağlayacak şekilde tasarlar, yürütür ve uygulanan temizleme yöntemi
nedeniyle ortaya çıkabilecek emisyon ölçümlerini yapar
ve sunar.
(3) Saha sahibi, gözlem
kuyularının açılması için gerekli izinleri alır veya çalışmaları yürüten uzman
kurum veya kuruluşa aldırır.
Düzenleyici işlemler
MADDE 35 – (1) Bu
Yönetmeliğin uygulanması ile ilgili düzenleyici işlemler Bakanlıkça iki yıl içerisinde
hazırlanır ve Bakanlığın internet sayfasında yayımlanır.
Denetim
MADDE 36 – (1) Bu
Yönetmelik hükümlerine uyulup uyulmadığının denetimi, Çevre Kanunu ve 21/11/2008 tarihli ve 27061 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Çevre Denetimi Yönetmeliği uyarınca gerçekleştirilir.
Sorumluluk ve çevresel zararın tahsili
MADDE 37 – (1)
Toprak veya yeraltısuyu kirliliğine neden olan
faaliyet sahipleri Çevre Kanununun 13 üncü maddesinin altıncı fıkrası ve 28
inci maddesi kapsamında sorumludur. Toprak kirliliğine sebep olan sorumlu
kişilerin çevresel zararı durdurmak, gidermek ve azaltmak için gerekli
önlemleri almaması veya bu önlemlerin yetkili makamlarca doğrudan alınması
nedeniyle kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan veya yapılması gereken
harcamalar, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre toprak veya yeraltısuyu kirliliğinden sorumlu olanlardan tahsil edilir.
Mülkiyet değişiminde sorumluluk
MADDE 38 – (1) Saha ve
tesislerin mülkiyeti değiştiğinde yeni saha/tesis sahibi bu Yönetmeliğin
getirdiği yükümlülükleri yerine getirmekle yükümlüdür.
İdari yaptırımlar
MADDE 39 – (1) Bu
Yönetmeliğe aykırı davrananlar hakkında Çevre Kanununda öngörülen idari
yaptırımlar uygulanır.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 40 – (1) 31/5/2005 tarihli ve 25831 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Toprak Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 8 inci maddenin birinci fıkrasına göre Ek-2, Tablo 2’de yer
alan faaliyetleri yürüten mevcut faaliyet sahipleri en geç üç ay içerisinde,
yeni başlayacak faaliyet sahipleri ise faaliyete başladıktan sonra en geç bir
ay içerisinde Ek-3 te yer alan Faaliyet Ön Bilgi Formunu Kirlenmiş Sahalar Bilgi
Sisteminde doldurarak il müdürlüğüne bildirir.
Yürürlük
MADDE 41 – (1) Bu
Yönetmeliğin;
a) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 35, 40, 41
ve 42 nci maddeleri yayımı tarihinde,
b) (Değişik:RG-11/7/2013-28704)(2)
Diğer maddeleri 8/6/2015 tarihinde,
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 42 – (Değişik:RG-14/6/2012-28323)
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Çevre ve Şehircilik Bakanı yürütür.
_________________
(1) 14/6/2012 tarihli ve 28323
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Toprak Kirliliğinin
Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelikte Değişiklik
Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 5 inci maddesi ile, bu
Yönetmeliğin eklerinde geçen “Çevre ve Orman Bakanlığı” ibareleri “Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı”, “İl Çevre ve Orman Müdürlüğü” ibareleri “Çevre ve
Şehircilik İl Müdürlüğü” olarak değiştirilmiştir.
(2) Bu değişiklik 8/6/2013
tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
|
Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin |
|
Tarihi |
Sayısı |
|
8/6/2010 |
27605 |
|
Yönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî
Gazetelerin |
||
Tarihi |
Sayısı |
|
1. |
14/6/2012 |
28323 |
2. |
11/7/2013 |
28704 |
Yönetmeliğin
eklerini görmek için tıklayınız