|
SUÇ EŞYASI
YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam,
Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu
Yönetmelik, suç eşyası ve suçla ilgili ekonomik kazancın, muhafaza altına alınması,
elkonulması, gönderilmesi, elden çıkarılması, iadesi, müsaderesi, imhası ve
bu işlemlerde Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sisteminin (UYAP) kullanılmasına dair
usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu
Yönetmelik, 29/3/1984 tarihli ve 2992 sayılı Adalet Bakanlığının Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında
Kanunun 2 ve 30 uncu maddeleri ile 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza
Muhakemesi Kanununun 38/A maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu
Yönetmelikte geçen;
a) Adalet komisyonu: Adlî yargı
ilk derece mahkemesi adalet komisyonu ile bölge adliye mahkemesi adalet
komisyonunu,
b) Bakanlık: Adalet
Bakanlığını,
c) Cumhuriyet başsavcılığı:
Adlî yargı ilk derece ceza mahkemeleri Cumhuriyet başsavcılığı ile bölge
adliye mahkemesi Cumhuriyet başsavcılığını,
ç) Daire: Bölge adliye
mahkemesi ceza dairelerini,
d) Dış birim: UYAP’a dâhil
olmayan kamu kurumları ile özel kuruluşları,
e) Emanet bürosu: Cumhuriyet
başsavcılığı nezdinde suç eşyasının muhafazası ile ilgili faaliyetleri yerine
getiren birimi,
f) Güvenli elektronik imza:
Münhasıran imza sahibinin tasarrufunda olan güvenli elektronik imza oluşturma
aracı ile oluşturulan, nitelikli elektronik sertifikaya dayanarak imza sahibinin
kimliğinin ve imzalanmış elektronik veride sonradan herhangi bir değişiklik
yapılıp yapılmadığının tespitini sağlayan, elle atılan imza ile aynı hukukî
sonucu doğuran imzayı,
g) Kayıt: Fizikî veya
elektronik ortamda üretilen ya da bu ortama aktarılan veya taşınan, bilgi,
belge ve verinin saklanmasını,
ğ) Kazanç: Suçun işlenmesi ile
elde edilen veya suçun konusunu oluşturan ya da suçun işlenmesi için sağlanan
maddî menfaatler ile bunların değerlendirilmesi veya dönüştürülmesi sonucu
ortaya çıkan yahut bunların karşılığını oluşturan ekonomik malvarlığı
değerlerini,
h) Mahkeme: Adlî yargı ilk
derece ceza mahkemeleri ile bölge adliye mahkemelerini,
ı) Suç eşyası: İspat aracı
olarak yararlı görülen, suçta kullanılan veya suçun işlenmesine tahsis edilen
ya da suçun işlenmesinde kullanılmak üzere hazırlanan, suçtan meydana gelen
ya da üretimi, bulundurulması, kullanılması, taşınması, alım ve satımı suç
oluşturan eşyayı,
i) UYAP: Adalet hizmetlerinin
elektronik ortamda yürütülmesi amacıyla oluşturulan Ulusal Yargı Ağı Bilişim
Sistemini,
j) Veri: Elektronik cihaz
kullanılarak üzerinde işlem yapılabilen her türlü değeri,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Emanet Bürosu
Emanet bürosunun kurulması,
işlemlerinin denetim ve gözetimi
MADDE 4 – (1) Suç eşyası
ile ilgili işlemler, Cumhuriyet başsavcılığının sürekli gözetim ve denetimi
altında emanet bürosunca yürütülür.
(2) Cumhuriyet
başsavcılığı nezdinde bir emanet bürosu bulunur. Emanet bürosunda emanet
memuru görev yapar. Emanet memurunun atanmasına lüzum görülmeyen hâllerde bu
görev, ilgili yer Cumhuriyet başsavcısının teklifi üzerine adalet
komisyonunca, adalet komisyonu bulunmayan yerlerde bu yer Cumhuriyet
başsavcısınca belirlenecek yazı işleri müdürü veya zabıt kâtiplerinden birine
geçici olarak verilir. Ağır ceza mahkemesi Cumhuriyet başsavcılıklarında
emanet bürosu işlerine bakmak üzere ayrıca müdür görevlendirilir.
Görevlendirilen müdür ya da zabıt kâtibi kefalet altında değil ise, 2/6/1934
tarihli ve 2489 sayılı Kefalet Kanununa göre kefalete bağlanır.
(3) (Değişik:RG-17/5/2017-30069)
UYAP bilişim sisteminde belirlenen kayıtlara, sorumlu oldukları işlerle
ilgili bilgi ve verileri tahsis amaçlarına uygun şekilde doğru, eksiksiz ve
zamanında girmek, bu kayıtları kontrol ederek hata veya eksikliklerin
giderilmesini sağlamak ve emanet bürosundaki diğer iş ve işlemleri yerine
getirmekten, emanet bürosu personeli sorumludur. Eksikliklerin tespiti
halinde ise ilgililer hakkında yasal işlem başlatılır.
(4) Adalet dairelerinin
bulunduğu binalarda suç eşyasının muhafazası maksadıyla, mümkün ise
penceresiz, değil ise dışarıdan sökülemeyecek biçimde demir parmaklıklı
pencereli, çift kilitli çelik ya da demir kapılı, rutubet almayan,
havalandırması süreklilik arz eden ve yangına karşı her türlü tedbirin
alındığı muhkem bir yer tahsis edilir. Bu yerler kamera sistemi ile kontrol
edilir.
(5) Devlet sırrı niteliğindeki
bilgileri içeren belge, CD, DVD, harici bellek ve benzeri aygıtlar yüksek
güvenlikli kasada saklanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Suç Eşyası ve
Suçla İlgili Ekonomik Kazancın Muhafaza Altına Alınması,
Elkonulması, Başka
Yere Gönderilmesi, Elden Çıkarılması, İadesi,
Müsaderesi ve
İmhasına Dair İşlemler
Suç eşyasının muhafaza
altına alınması ve elkonulması
MADDE 5 – (1) İspat
aracı olarak yararlı görülen ya da eşya veya kazanç müsaderesinin konusunu
oluşturan malvarlığı değerleri, muhafaza altına alınır. Yanında bulunduran
kişinin rızasıyla teslim etmediği bu tür eşyaya elkonulabilir.
(2) Hâkim kararı üzerine veya
gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyet savcısının, Cumhuriyet
savcısına ulaşılamadığı hâllerde ise kolluk amirinin yazılı emri ile elkoyma
işlemini yapan kolluk görevlilerince, suç eşyasına elkonulduğuna dair bir
tutanak düzenlenir.
(3) Elkoyma tutanağına;
elkonulan eşyanın cinsi, miktarı, üzerindeki işaret, yazı ve numaraları, tür,
marka, model ve ölçü gibi benzerlerinden ayırt etmeye elverişli bütün
nitelikleri, takdir ettirilen değeri, hangi suçtan dolayı kimden, nereden ve
ne suretle alınmış olduğu, soruşturma evrakı numarası, hazır olan mağdur,
suçtan zarar gören, şüpheli veya sanık ile bunların vekil ya da müdafiinin, bilirkişi
ve tanıklar ile huzurda bulunan diğer kişilerin ve elkoyma işlemini yapan
kolluk görevlilerinin açık kimlikleri, işlemin yeri, tarihi ve saati yazılır;
ilgililerin imzası, imza bilmeyenlerin parmak izi alınır; okuma ve yazma
bilen şahısların ad, soyadı ve adresleri kendi el yazıları ile yazdırılır, bu
şekilde düzenlenen tutanak, soruşturma evrakına eklenir.
(4) Elkonulan eşya, fiziksel
özelliklerine uygun şekilde tasnifi yapılarak naylon torba, bez torba, zarf,
şişe, kavanoz veya madeni kutu gibi temiz bir yere yerleştirilir, ambalaj
içine konulur ve dikişsiz ya da içten makine dikişli torba, yekpare bez,
sandık, zarf veya kutulara yerleştirilir. Bu şekilde ambalajlandıktan sonra,
ambalajın ebadına, delillerin mahiyetine göre, tel, sicim, ip veya uygun
görülen benzerleri ile bağlanıp açıldığında yeniden kullanılamayacak derecede
bozulan ve açıldığı belli olan mühür bandı, kurşun veya mum ile mühürlenir;
ayrıca, suç eşyasına bağlanan etiket üzerine eşyanın cinsi, miktarı, kimden
alındığı ve soruşturma evrakının numarası yazılmak suretiyle Cumhuriyet
başsavcılığına tevdi edilir.
(5) Hâkim kararı olmaksızın
yapılan elkoyma işlemi yirmi dört saat içinde görevli hâkimin onayına
sunulur. Hâkim, kararını elkoymadan itibaren kırk sekiz saat içinde açıklar; aksi
hâlde elkoyma kendiliğinden kalkar. Elkonulan eşyanın bu süre içerisinde
muhafazası için gerekli tedbirler, Cumhuriyet başsavcılığınca alınır.
(6) Elkoyma işlemi, suçtan
zarar gören mağdura Cumhuriyet başsavcılığınca gecikmeksizin bildirilir.
(7) Elkonulan eşyanın teslim
alınmasına dair işlemler Cumhuriyet savcısının talimatı doğrultusunda emanet
memurunca yerine getirilir. Bulunmadığı takdirde Cumhuriyet başsavcılığınca
görevlendirilecek personel tarafından tutanakla teslim alınarak en kısa
zamanda emanet bürosuna teslim edilir.
(8) Elkoyma tutanağındaki
bilgilerin doğruluğundan tereddüt edilir ise teslim alan görevli veya emanet
memuru eşyayı getiren ile birlikte suç eşyasına ve delil özelliğine zarar
vermeyecek şekilde mührü sökerek veya ambalajı açarak eşyayı inceleyip, bu
hususu tutanakla tespit edip, mutabakat sağlandıktan sonra yeniden mühürler.
(9) Zilyetliğinde bulunan eşya
veya diğer malvarlığı değerlerine elkonulan kimse, hâkimden her zaman
elkoymanın kaldırılması konusunda bir karar verilmesini isteyebilir.
(10) Cumhuriyet savcıları
tarafından bizzat yapılan soruşturma kapsamında elkoyma işlemi
gerçekleştirildiğinde veya kovuşturma aşamasında tevdi edilen suç eşyası
bakımından da yukarıdaki işlemler aynen yerine getirilir.
Emanet kayıt işlemleri
MADDE 6 – (1) Teslim
alınan suç eşyası, emanet makbuzu tanzim edildikten sonra, etiketi üzerine,
soruşturma veya kovuşturma esas kaydının sıra numarası yazılmak suretiyle suç
eşyası esas kaydına kaydedilir.
(2) Suç eşyası esas kaydında;
sıra numarası, Cumhuriyet başsavcılığı soruşturma numarası, mahkeme veya
daire esas numarası, muhafaza altına alma veya elkoyma tarihi, elkoyma
kararını veren makam ile kararın tarihi ve sayısı, eşyanın geldiği tarih ile
cinsi, adeti ve vasıfları, eşya sahibinin kimlik ve adres bilgileri, emanet
parasına ilişkin bilgiler, eşyanın mahkeme veya Cumhuriyet başsavcılığına
teslim ve iade tarihleri, eşya elden çıkarılmış, iade ya da müsadere edilmiş
veya satılmış ise; kararın tarihi ve sayısı, teslim tarihi ile teslim alanın kimlik
bilgileri, câri hesap defteri ve mal memurluğu makbuz numarası ile düşünceler
sütunları bulunur.
(3) Elkonulan suç eşyasına
mahsus makbuz düzenlenir. Emanet makbuzunda; Cumhuriyet başsavcılığı
soruşturma numarası, mahkeme veya daire esas numarası, muhafaza altına alma
veya elkoyma tarihi, elkoyma kararını veren makam ile kararın tarihi ve
sayısı, eşyanın geldiği tarih ile cinsi, adedi, miktarı ve vasıfları, eşya
sahibinin kimlik ve adres bilgileri, emanet parasına ilişkin bilgiler yer
alır.
(4) Makbuzun bir nüshası
soruşturma evrakına eklenir, bir nüshası ilgili kolluk birimine verilir ve
diğer nüshası kartonunda saklanır. Eşyasına elkonulanın talebi hâlinde
makbuzun bir örneği kendisine verilir.
Teslim alınmayacak suç
eşyası
MADDE 7 – (1) Emanet
memuru, 5 inci maddedeki usule göre ambalajlanmamış veya mühürlenmemiş olan
suç eşyasını teslim alamaz.
Suç eşyasının muhafazası
MADDE 8 – (1) Emanet
bürosunda muhafaza altına alınan suç eşyasının; vasfının, maddî değerinin ve
delil oluşturan özelliklerinin tamamen veya kısmen kaybının engellenmesi,
böylece hak kayıplarının önüne geçilmesi ve delil değeri taşıyan olguların
kaybının önlenmesi amacıyla, nitelik ve yıllarına göre tasnifinin yapılması
ve buna uygun şekilde muhafaza edilmesi sağlanır.
(2) Emanet memuru, büronun
imkânları ölçüsünde suç eşyasının depoda muhafaza edildiği yeri, sırayı,
rafı, depoya giriş ve çıkış tarihleri de dâhil olmak üzere yapılan tüm
işlemleri gösterir şekilde barkod sistemiyle kaydeder ve buna göre
yerleştirir.
(3) Bilgisayar, bilgisayar
kütükleri ve bu sisteme ilişkin verilerin asıl ya da kopyaları, ses ve
görüntü kayıtlarının bulunduğu depolama aygıtları gibi elektronik eşya,
bozulmalarını engelleyecek, nem, ısı, manyetik alan ve darbelerden
korunmalarını sağlayacak müstakil uygun alanlarda muhafaza edilir.
(4) 11 inci maddenin
ikinci fıkrası kapsamı dışında kalan ve emanete kabul edilebilecek olan
kimyasal ve biyolojik eşya için müstakil alanların oluşturulması sağlanır.
Mahkeme ve diğer resmî
mercilerce incelenmek üzere istenilen suç eşyasının teslimi, emanet bürosuna
iadesi, başka yere gönderilmesi işlemleri
MADDE 9 – (1) Emanet
memuru, mahkeme ve diğer resmî daireler tarafından incelenmek üzere UYAP
üzerinden veya yazılı olarak istenilen suç eşyasını, üzerindeki etiketlerde yazılı
bilgiyi kapsayan bir yazı ile isteyen makama, Cumhuriyet savcısının onayıyla
zimmet kaydına görevlinin imzasını almak suretiyle teslim eder ve teslim
işlemini suç eşyası kaydına derhâl kaydeder. Mahkemelerin ve Cumhuriyet
başsavcılıklarının isteklerini UYAP üzerinden güvenli elektronik imzalı
olarak yapmaları zorunludur.
(2) Zorunluluk bulunmadıkça
eşyanın mührü sökülmez. Ancak inceleme sırasında mühür bozulur veya sökülür
ise eşya yeniden usulüne uygun olarak ambalajlanıp mühürlenir, bu durumda en
az iki nüsha tutanak tutulması zorunlu olup incelenen eşya değişikliğe uğrar
ise iade tutanağında bu husus belirtilir. Söz konusu tutanaklarla birlikte
eşya emanet bürosuna gönderilir. Emanet memuru, eşyada meydana gelen
değişikliği esas kaydının düşünceler sütununa işler.
(3) Emanet memuru, teslim
alınmaya engel bir durumu yoksa iade edilen suç eşyasını kabul ederek derhâl
suç eşyası esas kaydına işleyip ilgili deposuna yerleştirir. Mühürlü,
etiketli, emanet makbuzu olmayan veya açma-kapama-iade tutanağı bulunmayan
suç eşyası kabul edilmez. Gönderen makamın tespit edilen eksikliği
gidermesinden sonra tekrar emanet bürosuna iade etmesi zorunludur.
(4) İade edilmeyen suç
eşyasının iade edilmeme sebebi, ilgili merciden üçer aylık fasılalarla
sorulur.
(5) Yetkisizlik, görevsizlik,
kamu davasının açılması, dava nakli veya diğer kararlar üzerine görevli
mahkeme veya Cumhuriyet başsavcılığı tarafından emanette bulunan eşyasının
istenilmesi hâlinde suç eşyası evrakın bulunduğu yere gönderilmek üzere
Cumhuriyet başsavcılığına tevdi olunur. Bu hâlde de suç eşyasının sayı veya
ebat olarak fazlalığı veyahut da niteliği gereği nakli büyük maliyetler
gerektirdiği ya da taşınması sırasında da suç eşyasının zarar görmesi
muhakkak ise gönderilmeyerek ilk bulunduğu yerde muhafaza edilir.
Kıymetli eşya ve evrak ile
bozulacak, değerini kaybedecek veya muhafazası zor olan suç eşyası hakkında
yapılacak işlemler
MADDE 10 – (1)
Cumhuriyet başsavcılığı, emanet bürosuna tevdi edilen eşyadan, kıymetli maden
veya taşlardan mamul, antika ve sair vasıfları dolayısıyla fazla değerde
oldukları bilirkişi tarafından tespit olunanlar, memleket dâhilinde tedavül
etmeyen paralar ile emre veya hâmile yazılı kambiyo senetleri, emtiayı temsil
eden belgeler, hisse senetleri, tahviller ve aynen muhafazası gerekmeyen
mütedavil paralara ait tutanakların, emanet bürosunda mevcut kasada iyi bir
şekilde muhafazası için gereken tedbirleri alır. Bu maksatla bankada kasa
kiralamak zorunluluğu doğarsa durum derhâl Adalet Bakanlığına bildirilir ve
alınacak talimat dairesinde hareket edilir. Adalet Bakanlığının kasa
kiralanmasına ilişkin talimatı üzerine bankada kasa kiralanması ile kasanın
açılıp kapanmasına ilişkin işlemler Cumhuriyet savcısının havalesini içeren
onaylanmış bir yazı ile mümkündür. Her iki hâlde de emanet bürosunca kasaya
giren ve kasadan çıkan eşya için giriş ve çıkış tarihlerini ve çıkış
sebeplerini gösterir bir defter tutulur. Bu defter kasa içerisinde durur,
kasa en az iki kişi tarafından açılır, kapanır. Bu göreve emanet memurundan
başka kimin katılacağı Cumhuriyet başsavcılığınca tayin edilir.
(2) Fikri ve sınai mülkiyet
hukuku kapsamında işlenen suçlar sebebiyle elkonulan CD, DVD, giyim ve kitap
gibi suç eşyasının sayı ve ebatları nedeniyle emanet bürosunda muhafaza
edilemeyecek olması hâlinde, Cumhuriyet savcısının talimatı doğrultusunda
numune alınması mümkün olan eşyadan yeteri kadar numune alınmasına müteakip
geri kalan suç eşyası mahallin en büyük mal memurluğuna gönderilir.
Numunelerle birlikte elkonulan eşyanın sayı, ebat gibi tüm bilgilerini içeren
tutanak Cumhuriyet başsavcılığına teslim edilir.
(3) Emanet bürosunda,
soruşturma ve kovuşturma sonuna kadar saklanması sırasında bozulacak veya
değerlerini açık bir şekilde kaybedecek olan yahut nitelik, ebat ve sayı itibarıyla
muhafazaları zor olması nedeniyle saklanması mümkün olmayan eşya hakkında;
özel düzenleme bulunmayan hâllerde, soruşturma evresinde hâkimden ve
kovuşturma evresinde yargılamayı yapan mahkemeden; soruşturma veya kovuşturma
sonu beklenmeksizin satılmalarına veya 18 nci maddede yazılı mercilerden
birine yahut uygun görülen başka bir mercie teslim edilmelerine karar
verilmesi istenir.
(4) Bu kabilden eşya, verilecek
karar doğrultusunda ve kararda gösterilen mercilere teslim edilir veya
satılır. Satış ve tevdi için yapılan masraflar cezaya veya güvenlik tedbirine
mahkûm edilen sanıktan alınmak üzere kovuşturma giderlerinden karşılanır.
Eşyanın satılması hâlinde satış bedeli, 14 üncü madde hükümleri
doğrultusunda emanet bürosunca saklanır.
Emanet bürosundaki suç
eşyasının başka yere gönderilmesi
MADDE 11 – (1) Emanet
memurunca teslim alınan suç eşyasının, bu Yönetmelikte yazılı hâller dışında
başka bir yere nakli, Cumhuriyet savcısının yazılı emriyle mümkündür.
(2) 10/7/1953 tarihli ve 6136
sayılı Ateşli Silâhlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun kapsamına
giren ve elkonulan ateşli silâhlar ve miktar itibarıyla emanet bürolarında
muhafazası Cumhuriyet başsavcılığınca sakıncalı görülen bu silâhlara ait
mermilerle her türlü patlayıcı maddeler, cins, tür,
marka, model, numara ve çap gibi benzerlerinden ayırmaya yeterli
bütün nitelikleri ve değerleriyle, kullanılmaya elverişli olup olmadıkları,
soruşturma sırasında Cumhuriyet savcısı tarafından bilirkişi marifetiyle
belirlendikten ve hangi suçtan dolayı kimden ve nereden, ne suretle
elkonulmuş olduğu tespit edildikten sonra, mahkemece haklarında bir karar
verilinceye kadar Cumhuriyet başsavcılığının yazılı emri ile mahallî jandarma
birlik komutanlıklarına ait mahfuz bina ve depolarda muhafaza altına
alınırlar. Bu madde kapsamına giren suç eşyasının emanet bürolarına giriş ve
bu konu ile ilgili kayıt işlemleri, 6 ncı madde gereğince yapıldıktan sonra,
jandarma birlik komutanlığına ait bina ve depolarında görevli adli emanet
depo sorumlusu veya sorumlularına, ilgili Cumhuriyet başsavcılıkları veya
mahkemelerce yazılı olarak istendiğinde iade edilmek üzere, tüm bilgileri
içeren bir tutanakla derhâl teslim edilir. Bu tutanak üç nüsha olarak
düzenlenir. Bir nüshası teslim alana verilir; diğer nüshalarından biri emanet
bürosunda, biri de Cumhuriyet başsavcılığında saklanır.
(3) Jandarma birlik
komutanlığına teslim olunan eşyanın, Cumhuriyet başsavcılığı ve mahkemelerce
istenmesi hâlinde, depodan alınma ve depoya iade işlemi; jandarma birlik
komutanlığına hitaben yazılıp, emanet memuru ile birlikte Cumhuriyet
savcısının imzalarını taşıyan ve eşyanın emanet memuruna teslimini öngören
bir yazıya müsteniden yapılır. Jandarma birlik komutanlığına teslim edilen
eşya ile ilgili bilgiler, suç eşyası esas kaydındaki özel sütununa da işaret
olunur.
(4) Jandarma birlik depolarına
teslim olunan bu kabil suç eşyasına ilişkin kamu davaları ile ilgili
dosyaların, başka mahal mahkemelerine, görevsizlik ve yetkisizlik gibi
nedenlerle gönderilmeleri hâlinde; suç eşyasının adalet emanet depolarından
geri alınarak, yetkili mahkeme nezdindeki Cumhuriyet başsavcılıklarına bu
Yönetmelik esaslarına uygun şekilde yollanmaları emanet bürosunca sağlanır.
(5) Soruşturma ve kovuşturmanın
her safhasında, jandarma birlik depolarında muhafazaları, miktar itibarıyla
mümkün görülmeyen ateşli silâhlar ve bunlara ait mermilerle patlayıcı
maddeler, birlik komutanının başvurusu üzerine; Cumhuriyet
başsavcılıklarınca, ilgili hâkim veya mahkemeden alınacak kararla, gerektiği
kadar numune jandarma birlik deposunda alıkonularak, jandarma birlik
komutanlığınca Kara Kuvvetleri Komutanlığı tarafından görevlendirilen ilgili
birlik, bakım merkezi ile mühimmat ana depo ve bölüklerine teslim olunur.
Kara, deniz ve hava
araçlarına ilişkin işlemler
MADDE 12 – (1) Özel
düzenleme bulunmayan hâllerde fiilen elkonulması gereken kara, deniz ve hava
araçlarının teslim alınmasına dair işlemler Cumhuriyet savcısının talimatı
doğrultusunda emanet bürosunca yerine getirilir.
(2) Elkonulan kara, deniz ve
hava araçlarının, emanet bürosuna girişi ve bu konu ile ilgili kayıt
işlemleri, 6 ncı madde gereğince yapıldıktan sonra, mahallin en büyük mal
memurluğuna, ilgili mahkemelerce ve Cumhuriyet başsavcılıklarınca yazılı
olarak istendiğinde iade edilmek üzere, tüm bilgileri içeren bir tutanakla
derhâl teslim edilir. Bu tutanak üç nüsha olarak düzenlenir. Bir nüshası
teslim alana verilir, diğer nüshalarından biri emanet bürosunda, biri de
Cumhuriyet başsavcılığında saklanır. Mahallin en büyük mal memurluğuna teslim
olunan eşyanın, Cumhuriyet başsavcılığı ve mahkemelerce istenmesi hâlinde,
depodan alınma ve depoya iade işlemi; mahallin en büyük mal memurluğuna
hitaben yazılıp, emanet memuru ile birlikte Cumhuriyet savcısının imzalarını
taşıyan ve eşyanın emanet memuruna teslimini öngören bir yazıya müsteniden
yapılır. Mahallin en büyük mal memurluğuna teslim edilen eşya ile ilgili
bilgiler, suç eşyası esas kaydındaki özel sütununa da işlenir.
Parası emanete alınan
kimseye verilen makbuzla ilgili işlemler
MADDE 13 – (1) Emanet
memuru, emanete parası alınan kimseye verilen makbuzun tarih ve sayısını kasa
kaydının tahsilât hanesine günü gününe işler ve kaydın düşünceler hanesinde
de esas kaydının numarası gösterilir.
Paraların bankaya
yatırılması işlemleri
MADDE 14 – (1) Emanet
memuru, miktarı ne olursa olsun kasa kaydına kaydettiği memleket dâhilinde
tedavül eden ve aynen muhafazası gerekmeyen paraları, suç eşyası esas
kaydındaki numarasını da belirtmek suretiyle, Cumhuriyet başsavcılığı emanet
bürosu adına faiz getirecek bir hesap ile millî bankalardan birine ayrı ayrı
derhal yatırır. Bu hesapta emanet kayıt numarası gösterilir.
(2) Emanet bürosunun bulunduğu
mahaldeki bankalar tarafından miktarının az olması nedeniyle vadeli hesaba
kabul edilmeyen paralar, millî bir bankada açılacak vadesiz hesaba yatırılır.
(3) Hesaptan para çekilmesi,
Cumhuriyet savcısının havalesini içeren onaylanmış bir yazı ile mümkündür.
Bankaya yatırılmış olan
paraların faizlerine ilişkin esaslar
MADDE 15 – (1) 14
üncü maddenin birinci fıkrasına göre bankaya yatırılan paraların faizleri,
anapara ile birlikte bu Yönetmeliğin iade veya müsadereye ilişkin hükümlerine
tâbidir.
Hükmün kesinleşmesinden önce
iadesine veya elden çıkarılmasına karar verilen suç eşyasına ilişkin işlemler
MADDE 16 – (1)
Cumhuriyet savcısı, hâkim veya mahkeme tarafından emanet eşyasının iadesine
veya elden çıkarılmasına ilişkin verilen kararlar, dosyadaki emanet makbuzu
ile birlikte en geç iki gün içerisinde Cumhuriyet başsavcılığına tevdi
edilir.
(2) Cumhuriyet başsavcılığınca
bu kararlar, suç eşyasının iadesi ya da elden çıkarılmasını temin amacıyla
emanet bürosuna gönderilir.
(3) Suç eşyasının iadesine veya
elden çıkarılmasına, teminat ya da rayiç değerinin ödenmesi karşılığında
karar verilmiş ise, bunun mahallin en büyük mal memurluğuna yatırıldığına
dair makbuz ya da belge evraka eklenir.
(4) Emanet memuru, bu
kararların tarih ve numaraları ile niteliklerini suç eşyası esas kaydındaki
özel sütunlarına işler ve kararları kartonlarında saklar.
Müsaderesine veya sahibine
iadesine karar verilmiş suç eşyasına ilişkin işlemler
MADDE 17 – (1)
Mahkemelerce, emanet eşyasının müsaderesine veya sahibine iadesine ilişkin
kesinleşen karar örneklerinden biri, dosyadaki emanet makbuzu ve kesinleşme
şerhi ile birlikte bir hafta içerisinde UYAP’tan Cumhuriyet başsavcılığına
gönderilir.
(2) Mahkemelerce verilecek
müsadere ve iade kararlarında emanet eşyanın vasfı ve emanet numarasının
belirtilmesi zorunludur.
(3) Müteakip işlemler suç eşyasının
tasfiyesinin gerçekleştirilmesi amacıyla 16 ncı maddenin ikinci ve dördüncü
fıkraları gereğince yerine getirilir.
Tedavül etmeyen paralarla
suç eşyası ve kazanç müsaderesinin konusunu oluşturan malvarlığı değerleri
hakkında verilen müsadere ve iade kararlarının yerine getirilmesine ilişkin
işlemler
MADDE 18 – (1) Tedavül
etmeyen paralarla suç eşyası ve malvarlığı değerleri hakkında verilen
müsadere ve iade kararları aşağıdaki şekilde yerine getirilir:
a) Sahibine iadesine karar verilen
eşya, kimliğini ispatlamaya yeterli bir belgeye dayanılarak suç eşyası esas
kaydındaki hanesine işaret olunarak imza, mühür veya parmak izi alınmak
suretiyle sahibine, yasal temsilcisine veya vekiline teslim ve tesellüm
tutanağı ile teslim olunur.
b) Bu işlemler, Cumhuriyet
savcısının huzurunda yerine getirilir ve düzenlenen teslim ve tesellüm
tutanağına Cumhuriyet savcısı ve emanet memurunun imzaları ile şerh verilir.
c) Eşyanın verileceği yer resmî
bir kuruluş ise yazı ile o dairenin amirine yahut yetkili memuruna alındı
karşılığında teslim edilir.
ç) İadesine karar verilen suç
eşyası yabancı uyruklu bir kimseye ait ise müracaatı hâlinde kendisine veya
yabancının uyruğu bulunduğu devletin sefaret veya konsolosluklarına
gönderilir. Belgesi kartonunda saklanır.
d) Emanete alınmakla birlikte
mahiyetleri itibarıyla müsadereye konu edilemeyen eşya, yargılama sonunda
verilen bu yöndeki karar doğrultusunda, ilgili dosyasında delil olarak
muhafaza edilmek üzere mahkemesine gönderilir. Mahkemeden alınacak alındı
yazısının gün ve sayısı suç eşyası kaydına işlenir. Alındı yazısı kartonda
saklanır.
e) Müsadere konusu eşya veya
maddî menfaatlere elkonulamadığı veya merciine teslim edilemediği hâllerde,
bunların karşılığını oluşturan değerlerin müsaderesine ilişkin verilen
kesinleşmiş karar örneği mahkemesince doğrudan bulunduğu yerin en büyük mal
memurluğuna gönderilir. Bu kararların infazı, 21/7/1953 tarihli ve 6183
sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre
yapılır.
f) Müsaderesine karar verilen
uyuşturucu maddelerle ilgili işlemler, 21/11/1982 tarihli ve 17875 sayılı
Resmî Gazete'de yayımlanan 2313 Sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi
Hakkında Kanunun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik ile 18/4/1988 tarihli ve
88/12850 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Haşhaşın Ekimi,
Kontrolü, Toplanması, Değerlendirilmesi, İmhası, Satınalınması, Satılması,
İhracı ve İthali Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre yapılır.
g) Müsaderesine karar verilen
ve 11 inci maddede sayılan eşya hakkında, 15/2/1984 tarihli ve 18313 sayılı
Resmî Gazete'de yayımlanan Mahkemelerce Zoralımına Karar Verilen veya
Güvenlik Kuvvetlerince Herhangi Bir Şekilde Ele Geçirilen Ateşli Silah,
Mermi, Her Türlü Patlayıcı Madde, Bıçak, Kesici ve Öldürücü Alet ile Benzerlerinin
Milli Savunma Bakanlığına Teslimi İşlerine Ait Yönetmelik hükümlerine göre
işlem yapılır.
ğ) Müsaderesine karar verilen
diğer bilumum eşya, mahallin en büyük mal memurluğuna veya ilgileri
dolayısıyla ait olduğu dairelere gönderilir.
(2) Bu maddeye göre yapılacak
teslim işlemleri sonucunda, ilgili merci ve dairelerden alınacak alındı
yazısının gün ve sayıları suç eşyası kaydına işlenerek kayıt kapatıldıktan
sonra sözü geçen alındı yazıları kartonunda saklanır.
Bankaya yatırılmış paraların
müsadere ve iadesine ilişkin işlemler
MADDE 19 – (1) Bankaya
yatırılmış olan para hakkında verilen müsadere ve iade kararları aşağıdaki
şekilde yerine getirilir:
a) Paranın sahibine iadesi,
ilgilinin müracaatı hâlinde Cumhuriyet başsavcılığınca bu hususta bankaya yazılacak
yazı üzerine banka tarafından yapılır. Banka tarafından gönderilecek iade
işlemini gösteren dekonta istinaden reddiyat makbuzu düzenlenerek kaydı
kapatılır.
b) Müsadere hâlinde, yine
reddiyat makbuzu düzenlenerek, para, imza karşılığında mahallin en büyük mal
memurluğuna yatırılır; alınacak makbuzun numarası, suç eşyası esas kaydındaki
özel hanesine işlenir ve makbuz ilgili kartonunda saklanır.
Suç eşyası ve malvarlığı
değerleri ile ilgili işlem sonuçlarının takibi
MADDE 20 – (1) Suç
eşyası ve malvarlığı değerleri ile ilgili işlem sonuçlarının araştırılması,
takibi ve kontrolü aşağıdaki şekilde yerine getirilir:
a) Emanet memuru, emanet
bürosuna teslimi tarihinden itibaren bir yıl içerisinde, hakkında herhangi
bir karar verilmemiş olan eşya veya paraları, ilgili mahkemeden sorulmak
üzere, Cumhuriyet başsavcılığı soruşturma veya esas kaydı sayısını ihtiva
eden bir yazı ile Cumhuriyet başsavcılığına bildirir. Mahkeme veya
daire yazı işleri müdürü ile Cumhuriyet başsavcılığı yazı işleri müdürü en
geç on beş gün içinde bu eşya ve paraların ilgili bulundukları iş veya
davaların karara bağlanıp bağlanmadıklarını, hakkında bir karar verilmiş ise,
kararın bir suretini de eklemek suretiyle aynı yoldan durumu emanet bürosuna
bildirirler.
b) İlgili oldukları iş veya
davalar karara bağlanmış olup da eşya, mal varlığı değerleri veya paralar
hakkında müsadere yahut iadeye ilişkin bir karar verilmemiş olduğunun
anlaşılması hâlinde, ilgilisi veya Cumhuriyet savcısı, davayı gören ya da
görmeye yetkili mahkemeden eşya, malvarlığı değerleri ve paralar hakkında bir
karar verilmesini ister.
c) Müsaderesine, iadesine ya da
elden çıkarılmasına karar verilen eşyanın tür, cins, nitelik, marka, sayı ve
sair vasıflarında tereddüt doğduğu takdirde, Cumhuriyet savcısı ilgili mahkemeden
bu konuda ek bir karar verilmesini ister; müteakip işlemler bu Yönetmelik
hükümlerine göre yapılır.
ç) Her yıl sonunda suç eşyası
esas kaydında hâlen emanet bürosu uhdesinde ve sorumluluğunda görülen eşyanın
depolardaki mevcutları ile kayıtların uyumlu olup olmadığının tespiti için
sayım ve kontrolleri yapılır, yapılacak bu işlemler bir tutanak ile kayıt
altına alınır.
Sahipleri tarafından
alınmayan ve sahibi belli olmayan eşya hakkında yapılacak işlemler
MADDE 21 – (1) İadesine
karar verilmiş olup usulüne uygun meşruhatlı tebligata rağmen sahipleri
tarafından bir ay içinde alınmayan veya kendilerine tebligat yapılamayan
kimselere ait eşya en geç iki ay içerisinde satılarak bedeli millî
bankalardan birinde ilgilisi adına açılacak vadeli hesaba yatırılır. Satışa
karar verecek merci suç eşyasının bulunduğu yer sulh ceza hâkimidir.
(2) İadesine karar verilen
eşyanın, sahibinin tespit edilememesi hâlinde 22/11/2001 tarih ve 4721 sayılı
Türk Medeni Kanununun bulunmuş eşyaya ilişkin hükümlerine göre işlem yapılır.
(3) Satılacak suç eşyasının
değerinin, satış masraflarını karşılamayacağının belli olması hâlinde, satışa
karar veren hâkimin kararı üzerine 24 üncü madde uyarınca işlem yapılır.
(4) Teslim alınmayan kıymetli evrakın
ilgili kanunlardaki zamanaşımı süresince emanet bürosunda muhafazasına devam
olunur.
Satış işlemleri
MADDE 22 – (1) Bu
Yönetmelik uyarınca satışına karar verilen eşya satış işlemleri
gerçekleştirilmek üzere mahallin en büyük mal memurluğuna teslim edilir.
(2) Satış için yapılan bütün
masraflar satış bedelinden karşılanır.
Gaip veya ölmüş olanlara ait
suç eşyası
MADDE 23 – (1) İadesine
karar verilmiş olup da sahibi ölmüş veya hakkında gaiplik kararı alınmış
bulunanlara ait eşya, yetkili sulh hukuk hâkimine tevdi olunur.
Değeri olmayan eşyanın
imhası işlemleri
MADDE 24 – (1) İadesine
karar verilmiş olup da mahkeme kararı kendilerine tebliğ edildiği hâlde
sahipleri tarafından 21 inci maddede yazılı süre içerisinde alınmayan ve
ekonomik değeri bulunmayan eşyanın, Cumhuriyet savcısı başkanlığında, emanet
memuru ve bir zabıt kâtibinden oluşan komisyonca imhasına karar verilir.
İmha, komisyon huzurunda yapılır ve buna dair bir tutanak tanzim olunur.
(2) Birinci fıkrada belirtilen
imha komisyonuna hangi zabıt kâtibinin katılacağı, adalet komisyonlarınca,
bulunmayan yerlerde kıdemli hâkim tarafından belirlenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Kayıtlar ve
Denetim
Emanet bürosunda tutulacak
kayıtlar
MADDE 25 – (1) Emanet
bürosunda aşağıda belirtilen kayıtların UYAP’ta tutulması zorunludur:
a) Suç eşyası esas kaydı,
b) Kasa kaydı,
c) Muhabere kaydı,
ç) Zimmet kaydı,
d) Kıymetli eşya kaydı.
(2) Bu kayıtların içerdiği
sütunlar, tahsis amaçlarına uygun şekilde eksiksiz olarak işlenir.
(3) Kayıtlar takvim yılına göre
tutulur.
(4) Bu kayıtlar UYAP’a emanet
memuru tarafından güvenli elektronik imza ile onaylanarak işlenir.
Kayıtların düzeni ve
sorgulanması ile yeni kayıt ve sütun ekleme
MADDE 26 – (1) Emanet
bürosunca, kayıtlar UYAP’ta; tarih, sıra numarası, suç eşyasının türü,
hazırlayan veya onaylayan kişiye göre sorgulanabilir bir şekilde tutulur.
(2) Bu kayıtlardaki verilerin
bir veya birkaçı bir arada sorgulanıp raporlanabilir.
(3) (Değişik:RG-17/5/2017-30069)
UYAP bilişim sisteminde belirlenen kayıtlara, sorumlu oldukları işlerle
ilgili bilgi ve verileri tahsis amaçlarına uygun şekilde doğru, eksiksiz ve
zamanında girmek, bu kayıtları kontrol ederek hata veya eksikliklerin
giderilmesini sağlamaktan emanet bürosu personeli sorumludur. Eksikliklerin
tespiti halinde ise ilgililer hakkında yasal işlem başlatılır.
(4) Bu Yönetmelikte düzenlenen
kayıtlara gerek görüldüğünde Bakanlık tarafından yeni kayıtlar ve mevcut
kayıtlara yeni sütunlar eklenebilir.
Emanet bürosunda tutulacak
kartonlar
MADDE 27 – (1) Emanet
bürosunda aşağıda belirtilen karar ve işlemlerin kartonunun UYAP’ta tutulması
zorunludur. Ayrıca aşağıdaki (ç), (d) ve (e) bentlerinde belirtilen kartonlar
fizikî olarak da tutulur.
a) Suç eşyasının müsaderesine
dair kararlar kartonu,
b) Suç eşyasının elden
çıkarılmasına, iadesine dair kararlar kartonu,
c) Emanet makbuzlarının
saklanmasına dair karton,
ç) Müsaderesine karar verilen
mal varlığı değerleri ve paraların mahallin en büyük mal memurluğuna
yatırıldığına dair makbuzlar kartonu,
d) Dış birimlerle yapılan
yazışmaların saklanacağı karton,
e) UYAP üzerinden
gönderilemeyen evrakın ve eşyanın teslimine ilişkin belgelerin konulduğu ve
saklandığı zimmet kartonu.
Adalet müfettişlerince
yapılacak denetim
MADDE 28 – (1)
Adalet müfettişleri teftiş sırasında, suç eşyasının alınması, saklanması,
iadesi, müsaderesi ve tasfiyesi işlemlerinde, bu ve ilgili diğer Yönetmelik
hükümlerine uyulup uyulmadığını incelerler.
(2) Adalet müfettişleri
tarafından yapılan teftişte tespit edilmiş olan aksaklıklara ve bunların
düzeltilmesine ilişkin öneriler listesinin emanet bürosuna ilişkin kısmı
Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğüne gönderilir.
Denetim
MADDE 29 – (1)
Emanet memurları, hesaplarını ve buna ilişkin belgelerini 17/12/2011 tarihli
ve 28145 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Belgelerin Sayıştaya Gönderilmesi,
İadesi, Saklanması ve Yok Edilmesine İlişkin Yönetmelik hükümleri uyarınca
işlem yapar.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son
Hükümler
Yürürlükten kaldırılan
mevzuat
MADDE 30 – (1) 1/6/2005
tarihli ve 25832 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Suç Eşyası Yönetmeliği
yürürlükten kaldırılmıştır.
Emanet bürosunda bulunan
ancak suç eşyası kaydı ile bağlantısı kurulamayan eşyanın tasfiyesi işlemleri
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu
Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla suç eşyası kaydı olmayan,
üzerinde herhangi bir soruşturma veya kovuşturma ile ilgisini gösteren etiket
ya da yazı bulunmayan ve yapılan tüm inceleme ve araştırmalara rağmen sahibi
tespit edilemeyen suç eşyasının tür, nitelik, miktar ve sair evsafını
gösteren listeleri Cumhuriyet savcısı ve emanet memuru tarafından hazırlanır.
(2) Bu listeler o yer
adliyesinde herkesin görebileceği bir yerde on beş gün süreyle asılır. Askı
süresini müteakip, üzerinde herhangi bir hak talep edilmeyen eşyanın, sulh
ceza hâkimliğinden alınacak karar doğrultusunda bu Yönetmelik hükümlerine
göre tasfiyesi gerçekleştirilir.
(3) Bu işlemler, bu
Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde
tamamlanır.
Yürürlük
MADDE 31 – (1) Bu
Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 32 – (1) Bu Yönetmelik
hükümlerini Adalet Bakanı yürütür.
|