LİSANS ÜSTÜ
EĞİTİM-ÖĞRETİM ENSTİTÜLERİNİN TEŞKİLÂT VE İŞLEYİŞ YÖNETMELİĞİ
Amaç:
Madde 1 – Bu Yönetmelik
enstitülerin eğitim, öğretim, işletme ve teşkilâtlanmalarında beraberliği
sağlayarak uygulamalar arasındaki birliği temin amacı güder.
Kapsam :
Madde 2 – Bu Yönetmelik
rektörlüklere ve dekanlara bağlı bütün araştırma ve eğitim-öğretim
enstitülerinin işleyiş ve teşkilâtlanmasını belirler.
Teşkilât :
Madde 3 – 2547 sayılı Kanun'un
19. maddesi gereğince kurulan enstitülerin organları, bu organların seçimleri,
görev süreleri, yetki ve sorumlulukları aşağıda belirlenmiştir.
a) Enstitünün
organları, Enstitü Müdürü, Enstitü Kurulu ve Enstitü Yönetim Kuruludur.
b) Enstitü Müdürü,
fakültelerde üç yıl için ilgili dekanın önerisi üzerine rektör tarafindan atanır.
Rektörlüğe bağlı enstitülerde bu atama doğrudan rektör tarafından yapılır.
Süresi biten müdür tekrar atanabilir. Müdürün, enstitüde görevli aylıklı
öğretim elemanları arasından üç yıl için atayacağı en çok iki yardımcısı
bulunur.
Müdüre vekâlet etme
veya müdürlüğün boşalması hallerinde yapılacak işlem, dekanlarda olduğu
gibidir. Enstitü Müdürü, 2547 sayılı Kanunla dekanlara verilmiş olan görevleri
enstitü bakımından yerine getirir.
c) Enstitü Kurulu,
müdürün başkanlığında, müdür yardımcıları ve enstitüyü oluşturan enstitü
anabilim ve enstitü anasanat dalları başkanlarından oluşur.
d) Enstitü Yönetim
Kurulu, müdürün başkanlığında, müdür yardımcıları, müdürce gösterilecek altı
aday arasından Enstitü Kurulu tarafından üç yıl için seçilecek üç öğretim üyesinden
oluşur.
e) Enstitü Kurulu ve
Enstitü Yönetim Kurulu, 2547 sayılı Kanunla Fakülte Kurulu ve Fakülte Yönetim
Kuruluna verilmiş görevleri enstitü bakımından yerine getirirler.
MADDE 4 –
(Değişik:RG-18/3/1989-20112)
Bir programda,
lisansüstü eğitim-öğretim yapılabilmesi için, o programla ilgili anabilim veya
anasanat dalında lisans eğitim-öğretimi yapılmakta olması şart değildir.
Lisansüstü
eğitim-öğretime rektörün önerisi üzerine Yükseköğretim Kurulu karar verir.
Madde 5 – 2547 sayılı Kanun'un
19. maddesi hükmü gereğince, rektörlüklere bağlı enstitülerin yapılarını
oluşturan enstitü anabilim ve enstitü anasanat dalları aşağıdaki şekilde tespit
edilir.
a) (Değişik:RG-28/10/1994-22095)
Fen Bilimleri Enstitüsünün enstitü anabilim dalları, o üniversitede mevcut olan
Fen, Mühendislik, Mimarlık, Mühendislik-Mimarlık, Gemi İnşaatı ve Deniz
Bilimleri, Maden, İnşaat, Elektrik-Elektronik, Makina, Kimya-Metalurji, Uçak ve
Uzay Bilimleri, Ziraat, Orman, Su Ürünleri, Denizcilik Fakültelerinin
bölümleri; Fen-Edebiyat, Endüstriyel Sanatlar Eğitim ile Eğitim Fakültelerinin
Fen alanındaki bölümleri, Mesleki Eğitim Fakültelerinin Teknoloji Eğitimi
bölümüyle aynı adları taşırlar. Fakültelerin bölüm başkanları aynı zamanda
enstitü anabilim dalının da başkanıdırlar.
b) (Değişik:RG-28/10/1994-22095)
Sosyal Bilimler Enstitüsünün enstitü anabilim ve enstitü anasanat dalları, o
üniversitede mevcut olan Edebiyat, İktisat, İşletme, İktisadi ve İdari
Bilimler, Siyasal Bilgiler, Hukuk, İlahiyat, Dil ve Tarih-Coğrafya, Güzel Sanatlar,
İletişim, Mesleki Yaygın Eğitim, Ticaret ve Turizm Eğitimi, Eğitim Bilimleri
Fakülteleri ile Konservatuvarların bölümleri; Fen-Edebiyat, İnsanî Bilimler ve
Edebiyat, Mesleki Eğitim ve Eğitim Fakültelerinin Fen alanı dışındaki
bölümleriyle aynı adları taşırlar. Fakültelerin ve Konservatuvarların bölüm
başkanları, aynı zamanda enstitü anabilim veya enstitü anasanat dalının da
başkanıdırlar.
c) (Değişik:RG-4/7/1988-19862)
Sağlık Bilimleri Enstitüsünün enstitü anabilim dalları, o üniversitede mevcut
olan Tıp, Diş Hekimliği, Eczacılık ve Veteriner Fakültelerinin eğitim yapılan
anabilim dalları ile Eğitim Fakültelerinin beden eğitimi ve spor bölümleridir.
Bu anabilim dallarının başkanları ile beden eğilimi ve spor bölüm başkanları
aynı zamanda Sağlık Bilimleri Enstitüsünün anabilim dallarının da
başkanlarıdır.
d) Fen Bilimleri,
Sosyal Bilimler ve Sağlık Bilimleri Enstitülerinde, rektörün önerisi ve
Yükseköğretim Kurulu kararı ile lisans üstü öğretim yapmak üzere, bir fakülte,
bölüm veya anabilim dalından değişik bir ad taşıyan, disiplinlerarası bir
enstitü anabilim dalı kurulabilir. Bu tür bir enstitü anabilim dalının başkanı,
ilgili dekanların görüşleri alınarak, Enstitü Müdürü tarafından atanır.
e) (Değişik:RG-4/7/1988-19862)
Fen Bilimleri, Sosyal Bilimler ve Sağlık Bilimleri Enstitüleri dışında kalan,
rektörlüklere bağlı enstitülerin enstitü anabilim ve enstitü anasanat dalları,
bu enstitülerin özellikleri dikkate alınarak, Yükseköğretim Kurulu tarafından
tespit edilir. Bu enstitülerde, enstitü anabilim ve enstitü anasanat dalları
başkanları Enstitü Müdürü tarafından atanır.
(Ek
fıkra:RG-4/7/1988-19862) Enstitü anabilim dalı başkanları, fakültelerde bölüm
başkanlarına verilen görevleri enstitü bakımından yerine getirirler.
Madde 6 – Bir
fakülteye bağlı yüksekokullarda lisans üstü çalışmalar, fakültenin tabi olduğu
statü içerisinde ve fakültenin lisans üstü eğitiminin devam ettiği enstitüde
yapılır
(Değişik
fıkra:RG-28/10/1994-22095) Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulları, Sosyal
Hizmetler Yüksekokulları mezunları Sosyal Bilimler Enstitülerinde; Sivil
Havacılık Yüksekokulları, Tütün Eksperliği Yüksekokulları, Mesleki Teknoloji
Yüksekokulları, Endüstriyel Sanatlar Yüksekokulları mezunları Fen Bilimleri
Enstitülerinde; Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, Hemşirelik, Sağlık İdaresi,
Sağlık Teknoloji, Ev Ekonomisi, Beden Eğitimi ve Spor, Hayvan Sağlığı
Yüksekokulları mezunları Sağlık Bilimleri Enstitülerinde lisansüstü eğitim
öğretim görebilirler. Bu yüksekokulların müdürleri veya yardımcıları bu alanlarda
ilgili Enstitü anabilim dalı başkanı görevlerini de yürütürler.
Madde 7 –
(Değişik:RG-4/7/1988-19862)
Lisansüstü programlar
enstitü anabilim ve enstitü anasanat dalları ile aynı adları taşırlar. Ancak, rektörün
önerisi ve Yükseköğretim Kurulu kararı ile bir enstitü anabilim veya enstitü
anasanat dalında, o enstitü anabilim veya enstitü anasanat dalından değişik bir
ad taşıyan bir lisansüstü program da açılabilir.
Bir lisansüstü
programı; yüksek lisans, doktora veya sanatta yeterlik unvanlarına yönelik
belirli sayıda ve belirli muhteva ve adları taşıyan zorunlu ve seçmeli dersler
ile doktora yeterlik sınavı, sanat yeterliği sınavı, tez, sanat eseri ve
uygulamalardan oluşur.
Enstitülerce
yürütülecek lisansüstü programların asgari muhtevaları, Üniversitelerarası
Kurulda belirlenir.
İşleyiş :
Madde 8 – (Değişik
fıkra:RG-4/7/1988-19862) Lisansüstü öğretim, 2809 sayılı kanun ile
üniversitelerde rektörlüklere bağlı olarak kurulan enstitüler tarafından
düzenlenir ve yürütülür. Lisansüstü öğretim ve bununla ilgili faaliyetlerin
gerektirdiği harcamalar; üniversite bütçesinden, döner sermayelerden,
üniversite dışı kurum ve kuruluşlardan üniversiteye yapılacak araştırma ile
ilgili mali destekten, rektörlüğün onay ve iznine bağlı olarak, ilgili enstitü
müdürü tarafından yapılır.
Lisans üstü eğitim
öğretim, araştırma, uygulama ve yayın faaliyetleri ile ilgili çalışmaların
sürdürülmesinde, üniversite birimlerinin imkânlarından da yararlanılır.
Sağlık Bilimlerindeki
lisans üstü çalışmalar ilgili kuruluşun klinik, poliklinik, Laboratuvar ve
ameliyathane gibi tesislerinde veya uygulama ve araştırma merkezlerinde
yapılır.
Madde 9 – Enstitü Anabilim
Dalları lisans üstü ders programları, Üniversite Senatolarınca kararlaştırılan
asgari muhtevaya uymak şartı ile ilgili Enstitü Kurulunda görüşülür ve bu kurul
tarafından onaylanır.
Bir yarıyılda hangi
lisans üstü derslerin açılacağı ve bu derslerin hangi öğretim üyeleri
tarafından verileceği, ilgili Enstitü anabilim ve enstitü anasanat dalları
başkanlarının öğretim üyeleriyle birlikte yapacakları tespitlere dayalı olarak
Enstitü Kurulu tarafından belirlenir.
Madde 10 – Öğrenciler, hangi
lisans üstü programda öğretim görmek istediklerini giriş sınavı için aday kaydı
sırasında belirlerler.
Enstitü Kurulu
tarafından onaylanan dersler içinden hangilerinin öğrencilerin özel ders
programlarında yer alacağına, öğrencinin danışmanı karar verir. Bu görev, tez
danışmanı atanıncaya kadar, ilgili Enstitü Anabilim veya Anasanat dalı başkanı
tarafından yapılır.
Madde 11 – Tez veya sanat
yeterliği danışmanları, ilgili enstitü anabilim ve enstitü anasanat dalları
başkanları ile ilgili dekanların görüşleri de alınarak, Enstitü Yönetim Kurulu
tarafından atanır ve öğrencilerin tez veya uygulama konuları belirlenir.
Madde 12 – Enstitü anabilim
veya enstitü anasanat dallarının, birden fazla enstitünün ilgi alanına giren,
lisans üstü eğitim-öğretim, araştırma, uygulama ve yayın faaliyetlerinin
gerektirdiği koordinasyon ilgili enstitü müdürleri tarafından sağlanır.
Madde 13 – Üniversiteler,
lisans üstü eğitim öğretim enstitülerinin enstitü anabilim veya anasanat dalı
kurulmamış dallarında eleman yetiştirmek üzere, bu alanlarda eğitim yapan
üniversitelere öğrenci gönderebilirler. Üniversiteler bu öğrencilere burs
verebilecekleri gibi uygun kadrolarını, veya diğer mali imkânlarını bu dalda
eğitim yapan üniversitelerin enstitülerine tahsis etmeleri de mümkündür. Böyle
tahsis edilen bir burs veya bir kadroya veya diğer malî imkâna, sınavla lisans
üstü öğrenci seçimi, eğitim yapacak üniversitenin enstitüsü tarafından
yürütülür, ancak ataması kadronun ait olduğu üniversiteye yapılır.
Ek Madde 1 –
(Ek:RG-16/7/1999-23757)
İki veya daha fazla
yükseköğretim kurumunun önerisi ve Yükseköğretim Kurulu kararı ile,
yükseköğretim kurumları arasında ortaklaşa yürütülecek lisans üstü programlar
açılabilir.
Ayrıca, kamu ve özel
sektör kuruluşları da, ortak lisansüstü programlar açmak için yükseköğretim
kurumlarına öneride bulunabilirler. Bu öneriler, yukarıda belirtilen usule göre
sonuçlandırılır.
Bu şekilde açılacak
lisansüstü programların uygulama esasları, bu Yönetmelik ve 1/7/1996 tarihli ve
22683 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Lisansüstü Eğitim ve Öğretim
Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde, ilgili yükseköğretim kurumları tarafından
ortaklaşa belirlenir.
Geçici Madde 1 – Bu Yönetmelik
yayınlanmadan önce, o yükseköğretim kurumunda veya kuruluşta mevcut olan
mevzuata uygun olarak sürdürülen işleyiş ve uygulamalar, en geç 1982-1983
ikinci yarıyılından itibaren bu Yönetmelik hükümlerine intibak ettirilir.
Geçici Madde 2 – Bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girişinden itibaren iki ay içinde, yükseköğretim kurumları enstitü
anabilim ve enstitü anasanat dalları yapıları ile lisans üstü programlarının
adlarını onay için Yükseköğretim Kurulu’na gönderir. Bu programlardan
hangilerinin o yükseköğretim kurumunda sürdürülmesine devam edileceğine
Yükseköğretim Kurulu karar verir.
Madde 14 – Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Madde 15 – Bu Yönetmelik
Yükseköğretim Kurulu Başkanı tarafından yürütülür.