|
ODA VE BORSALARDA HAKEM, BİLİRKİŞİ VE EKSPER
LİSTELERİNİ
DÜZENLEME USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 — Bu Yönetmeliğin amacı, oda ve borsa üyelerinin aralarında
veya yapmış oldukları sözleşmelerde yer alması halinde bu sözleşmelerle
ilgili olarak çıkan ihtilafların çözümünde görevlendirilecek veya mahkemeler
tarafından istenecek hakem ve bilirkişiler ile 18/5/2004 tarihli ve 5174
sayılı Kanunun 26 ncı ve 51 inci maddelerinde öngörülen bilirkişi, eksper,
analiz ve kapasite raporlarının tanziminde görevlendirilecek eksperlere
ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2 — Bu Yönetmelik, oda ve borsaları kapsar.
Dayanak
Madde 3 — Bu Yönetmelik, 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 62 nci
maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 — Bu Yönetmelikte geçen;
Kanun: 5174 sayılı Türkiye Odalar ve
Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununu,
Bakanlık: Sanayi ve Ticaret
Bakanlığını,
Birlik: Türkiye Odalar ve Borsalar
Birliğini,
Oda: Ticaret ve sanayi odasını, ticaret
odasını, sanayi odasını ve deniz ticaret odasını,
Borsa: Ticaret borsasını,
Meclis: Oda ve borsa meclisini,
Yönetim kurulu: Oda ve borsa yönetim
kurulunu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Hakem, Bilirkişi ve Eksperlerde Aranacak Vasıflar,
Yasak ve Yükümlülükler
Hakem ve bilirkişilerde aranacak vasıflar
Madde 5 — Oda ve borsalarda hakem veya bilirkişi olabilmek
için gerekli bilgi ve tecrübenin yanı sıra;
a) 30 yaşını doldurmuş, 70 yaşını
aşmamış olmak,
b) Okur yazar olmak,
c) İflas etmemiş yada iflas etmiş olsa
bile itibarını yeniden kazanmış olmak,
d) Ticaret ve sanat icrasından hükmen
yasaklanmamış olmak,
e) Taksirli suçlar hariç olmak üzere
iki yıldan fazla hapis veya görevi kötüye kullanma suçundan dolayı altı aydan
fazla hapis cezasıyla cezalandırılmamış olmak; yahut affa uğramış veya tecil
edilmiş olsalar bile basit ve nitelikli zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık,
dolandırıcılık, evrakta sahtekârlık, inancı kötüye kullanma, yalan yere
tanıklık, kaçakçılık, hileli iflâs, resmi ihale ve alım satımlara fesat
karıştırma, kara para aklama, Devlet sırlarını açığa vurma, terör, vergi
kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına iştirak suçlarından dolayı hüküm
giymemiş olmak
gerekir.
Bu maddenin (d) ve (e) bendinde yazılı
hususlar adli sicil kaydıyla belgelenir.
Hakem ve bilirkişilerin oda ve borsalara
kayıtlı üye olmaları şart değildir.
Eksperlerde aranacak vasıflar
Madde 6 — Oda ve borsalarda eksper olabilmek için gerekli
bilgi ve tecrübenin yanı sıra;
a) 70 yaşını aşmamış olmak,
b) Üniversitelerin en az dört yıllık
lisans eğitim veren fakültelerinden veya bunlara denkliği yetkili makamlarca
kabul edilen yurt içi ve yurt dışı öğrenim kurumlarından mezun olmak,
c) İflas etmemiş yada iflas etmiş olsa
bile itibarını yeniden kazanmış olmak,
d) Ticaret ve sanat icrasından hükmen
yasaklanmamış olmak,
e) Taksirli suçlar hariç olmak üzere
iki yıldan fazla hapis cezası ile cezalandırılmamış olmak; yahut affa uğramış
veya tecil edilmiş olsalar bile basit ve nitelikli zimmet, irtikap,
hırsızlık, dolandırıcılık, evrakta sahtekarlık, inancı kötüye kullanma, yalan
yere tanıklık, kaçakçılık, hileli iflas, görevi kötüye kullanma, resmi ihale
ve alım satımlara fesat karıştırma, kara para aklama, devlet sırlarını açığa
vurma, terör, vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs yada
iştirak suçlarından dolayı hüküm giymemiş olmak
gerekir.
Bu maddenin (b) bendinde yazılı husus
öğrenim durumunu tevsik eden belge ile (d) ve (e) bendinde yazılı hususlar
ise adli sicil kaydıyla belgelenir.
Eksperlerin oda ve borsalara kayıtlı
üye olmaları şart değildir.
Yasak ve yükümlülükler
Madde 7 — Oda ve borsalarda hakem, bilirkişi ve eksper olarak
görev yapanlar, kendilerini, eşlerini ve üçüncü dereceye kadar (bu derece
dahil) kan ve ikinci dereceye kadar (bu derece dahil) kayın hısımları ile
evlatlıklarını ilgilendiren işlerde görev alamaz.
Hakem, bilirkişi ve eksperler, bilim ve
tekniğin gereklerini yerine getirmek ve mevzuat hükümlerine uymakla
yükümlüdür.
Bu maddenin birinci ve ikinci
fıkralarında öngörülen yasak ve yükümlülüklere uymayan hakem, bilirkişi ve eksperler
listelerden çıkarılır ve bir daha bu kişilere bu görevler tevdi edilmez.
Oda ve borsa yönetim kurulu üyeleri,
görevleri süresince eksper olarak görevlendirilemez.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Hakem, Bilirkişi ve Eksper Listelerinin Tanzimi
Hakem listelerinin tanzimi ve görev
süreleri
Madde 8 — Hakemler, bu Yönetmelikte belirtilen vasıfları haiz
olanlar arasından, yönetim kurulunca on dört kişiden az olmamak üzere, asil
ve yedek olarak iki liste halinde hazırlanır ve meclis tarafından onaylanır.
Oda ve borsalarda görevli personel
hakem listelerinde yer alamaz.
Meclis tarafından onaylanan listede yer
alan hakemlere gerekli tebligat derhal yapılır. Görevi kabul etmeyen veya
istifa edenlerin yerine derhal yedekleri getirilir ve durum kendilerine
tebliğ edilir.
Kesinleşen listeler oda veya borsa
binasının uygun bir yerinde en az bir ay süreyle asılarak ilan edilir.
Hakem listelerinde istifa, ölüm ve bu
Yönetmelikte belirlenen hakemlik vasıflarının kaybı gibi nedenlerle boşalma
olursa, yerlerine yedekleri sırasıyla getirilir. Yedeklerinin bulunmaması
halinde, boş bulunan asil ve yedek üyelere ilişkin listeler yönetim kurulunca
yeniden düzenlenerek meclisin onayına sunulur. Bu durumda yeniden seçilen
hakemler eskilerin görev süresini tamamlarlar.
Bir ihtilafın çözümü için
görevlendirilmiş bulunan hakemler, süreleri sona erse dahi, ihtilafın
çözümüne kadar görevlerine devam ederler.
Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde
belirtilen vasıfları, haiz olmadıkları sonradan anlaşılanlarla, bu vasıflara
uygunluğunu yitiren hakemlerin görevi bu tespitin yapıldığı tarihten itibaren
kendiliğinden sona erer.
Bilirkişi listelerinin tanzimi ve görev
süreleri
Madde 9 — Bilirkişiler, bu Yönetmelikte belirtilen vasıfları,
haiz olanlar arasından, meslek komitelerinin de görüşü alınmak ve mümkün
olduğu ölçüde meslek gruplarına göre belirlenmek suretiyle, yönetim kurulunca
on dört kişiden az olmamak üzere, asil ve yedek olarak iki liste halinde
hazırlanır ve meclis tarafından onaylanır.
Eksper listelerinde yer alanlardan otuz
yaşını doldurmuş olanlar, bilirkişi listelerine de dahil edilebilir. Oda ve
borsalarda görevli personel bilirkişi listelerinde yer alamaz.
Meclis tarafından onaylanan listede yer
alan bilirkişilere gerekli tebligat derhal yapılır. Görevi kabul etmeyen veya
istifa edenlerin yerine derhal yedekleri getirilir ve durum kendilerine
tebliğ edilir.
Kesinleşen listeler oda veya borsa
binasının uygun bir yerinde en az bir ay süreyle asılarak ilan edilir.
Bilirkişi listelerinde istifa, ölüm ve
bu Yönetmelikte belirlenen bilirkişi vasıflarının kaybı gibi nedenlerle
boşalma olursa, yerlerine yedekleri sırasıyla getirilir. Yedeklerinin
bulunmaması halinde, boş bulunan asil ve yedek üyelere ilişkin listeler
yönetim kurulunca yeniden düzenlenerek meclisin onayına sunulur. Bu durumda
yeniden seçilenler bilirkişiler eskilerin görev süresini tamamlar.
Bir ihtilafın çözümü için
görevlendirilmiş bulunan bilirkişiler, süreleri sona erse dahi, ihtilafın
çözümüne kadar görevlerine devam ederler.
Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen
vasıfları, haiz olmadıkları sonradan anlaşılanlarla, bu vasıflara uygunluğunu
yitiren bilirkişilerin görevi bu tespitin yapıldığı tarihten itibaren
kendiliğinden sona erer.
Eksper listelerinin tanzimi ve görev
süreleri
Madde 10 — Eksperler, bu Yönetmelikte belirtilen vasıfları,
haiz olanlar arasından, ihtiyaç duyulan sayıda ve konularda yönetim kurulunca
asil ve yedek olarak iki liste halinde hazırlanır ve meclisler tarafından
onaylanır.
Oda ve borsalarda görevli personel ile
organ üyeleri eksper listelerinde yer alamaz.
Meclis tarafından onaylanan listede yer
alan eksperlere gerekli tebligat derhal yapılır. Görevi kabul etmeyen veya
istifa edenlerin yerine derhal yedekleri getirilir ve durum kendilerine
tebliğ edilir.
Kesinleşen listeler oda veya borsanın
binasının uygun bir yerinde en az bir ay süreyle asılarak ilan edilir.
Eksper listelerinde istifa, ölüm ve bu
Yönetmelikte belirlenen eksperlik vasıflarının kaybı gibi nedenlerle boşalma
olursa, yerlerine yedekleri sırasıyla getirilir. Yedeklerinin bulunmaması
halinde, boş bulunan asil ve yedek üyelere ilişkin listeler yönetim kurulunca
yeniden düzenlenerek meclisin onayına sunulur. Bu durumda yeniden seçilen
eksperler eskilerin görev süresini tamamlar.
Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde
belirtilen vasıfları, haiz olmadıkları sonradan anlaşılanlarla, bu vasıflara
uygunluğunu yitiren eksperlerin görevi bu tespitin yapıldığı tarihten
itibaren kendiliğinden sona erer.
Meclisin tasdik yetkisi
Madde 11 — Hakem, bilirkişi ve eksper listeleri, organ
seçimlerinin kesinleşmesinden itibaren bir ay içinde yönetim kurulu
tarafından hazırlanarak meclisin onayına sunulur.
Meclis, onayına sunulan hakem,
bilirkişi ve eksper listelerinde bu Yönetmeliğin 5 inci ve 6 ncı maddelerinde
sayılan vasıfları haiz olmayanları tespit ederse, bunların listeden
çıkarılmasına ve yerlerine yenilerinin konulmasına karar verir.
Meclisçe onaylanan hakem, bilirkişi ve
eksperlerin görev süreleri dört yıl olup, bunların görev süresi, bir sonraki
genel seçimlerden sonra yeniden düzenlenecek listelerin onaylanmasına kadar
devam eder.
Meclis, gerekli gördüğü hallerde hakem,
bilirkişi ve eksper listelerini her zaman yenilemeye yetkilidir.
Hakem, bilirkişi ve eksperlerin
görevlendirilmesi
Madde 12 — Hakem, bilirkişi ve eksperler meclisçe onaylanan
listeler arasından yönetim kurulu tarafından seçilerek görevlendirilir.
Yönetim kurulu bu konudaki yetkisini
başkana, üyelerden birine veya birkaçına yahut genel sekretere devredebilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Belgelerin tanzimi
Madde 13 — Kanunun 26 ncı ve 51 inci maddelerinde öngörülen
bilirkişi, eksper, analiz ve kapasite raporlarının oda ve borsalarda istihdam
edilen eksperler tarafından tanzim edilmesi esastır. Bilirkişi, eksper,
analiz ve kapasite raporlarının oda ve borsalarda istihdam edilen personel
tarafından tanzim edilmesi durumunda, üyelerden raporların tanzim bedeli
dışında herhangi bir ücret alınamaz ve verilen bu hizmetlerden dolayı da oda
veya borsa personeline herhangi bir ödemede bulunulamaz.
Konuyla ilgili eksper istihdam
edilmemesi halinde, bu maddenin birinci fıkrasında öngörülen raporlar, meclis
tarafından onaylanan eksper listeleri arasından görevlendirileceklerce tanzim
edilir. Onaylı listeler arasından görevlendirilen ekspere ödenecek ücretin
bedeli, Kanunun 26 ncı ve 51 inci maddelerinin birinci fıkralarına uygun
olarak önceden meclisçe belirlenen tarifelere göre hizmetin verildiği
kişilerden tahsil edilir. Heyet olarak yapılan işlemlerde, üyeden tahsil
edilecek eksper ücreti heyete iştirak eden eksperler arasında eşit olarak pay
edilir.
Oda ve borsalar, ihtiyaç halinde diğer
oda ve borsalar ile Birlikten eksper talep edebilir.
Oda ve borsalarda istihdam edilen
eksperlerin, bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde öngörülen vasıfları haiz
olmaları ve bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinde belirtilen yasak ve
yükümlülüklere uymaları zorunludur. Bu yasak ve yükümlülüklere uymayan oda ve
borsa personeli hakkında ilgili mevzuat hükümlerine göre işlem yapılır.
Bildirim hükümleri
Madde 14 — Bu Yönetmelik hükümlerine göre ilgililere yapılması
gereken her türlü tebligat yazılı olarak kendisine veya iadeli taahhütlü
mektup, kurye, personel veya noter aracılığıyla kayıtlı en son adresine
yapılır.
Adresinde bulunamayanlar hakkında 7201
sayılı Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
Madde 15 — 5/6/1983 tarihli ve 18068 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan Ticaret ve Sanayi Odaları, Ticaret Odaları, Sanayi Odaları, Deniz
Ticaret Odaları ile Ticaret Borsalarında Hakem ve Bilirkişi Listelerinin
Düzenleme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçici Madde 1 — Hakem, bilirkişi ve eksper listelerini düzenlemeyen
veya bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olarak düzenleyen oda ve borsalar, bu
Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten itibaren iki ay içinde bu Yönetmelik
hükümlerine uygun olarak hakem, bilirkişi ve eksper listelerini tanzim eder.
Tanzim edilen bu listelerdeki hakem, bilirkişi ve eksperlerin görev süresi
izleyen ilk genel seçimlerden sonra yeniden düzenlenecek listelerin
onaylanmasına kadar devam eder.
Yürürlük
Madde 16 — Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 17 — Bu Yönetmelik hükümlerini Türkiye Odalar ve
Borsalar Birliği Başkanı yürütür.
|